Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Kalash: 139-140.

< Previous Page   Next Page >


Page 319 of 642
PDF/HTML Page 352 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
nirjarA adhikAr
319
tataH sarvAnevAsthAyibhAvAn muktvA sthAyibhAvabhUta.n paramArtharasatayA svadamAna.n j~nAnamekameveda.n svAdyam .
(anuShTubh)
ekamev hi tatsvAdya.n vipadAmapada.n padam .
apadAnyev bhAsante padAnyanyAni yatpuraH ..139..
(shArdUlavikrIDit)
ekaj~nAyakabhAvanirbharamahAsvAda.n samAsAdayan
svAda.n dvandvamaya.n vidhAtumasahaH svA.n vastuvR^itti.n vidan
.
AtmAtmAnubhavAnubhAvavivasho bhrashyadvisheShodaya.n
sAmAnya.n kalayan kilaiSh sakala.n j~nAna.n nayatyekatAm
..140..

bhAvArtha :pahale varNAdik guNasthAnaparyanta jo bhAv kahe the ve sabhI, AtmAme.n aniyat, anek, kShaNik, vyabhichArI bhAv hai.n . AtmA sthAI hai (sadA vidyamAn hai) aur ve sab bhAv asthAI hai.n, isaliye ve AtmAkA sthAn nahI.n ho sakate arthAt ve AtmAkA pad nahI.n hai . jo yah svasa.nvedanarUp j~nAn hai vah niyat hai, ek hai, nitya hai, avyabhichArI hai . AtmA sthAI hai aur yah j~nAn bhI sthAI bhAv hai, isaliye vah AtmAkA pad hai . vah ek hI j~nAniyo.nke dvArA AsvAd lene yogya hai ..203..

ab is arthakA kalasharUp shlok kahate hai.n :

shlokArtha :[tat ekam ev hi padam svAdya.n ] vah ek hI pad AsvAdanake yogya hai [vipadAm apada.n ] jo ki vipattiyo.nkA apad hai (arthAt jisake ApadAye.n sthAn nahI.n pA sakatI.n ) aur [yatpuraH ] jisake Age [anyAni padAni ] anya (sarva) pad [apadAni ev bhAsante ] apad hI bhAsit hote hai.n .

bhAvArtha :ek j~nAn hI AtmAkA pad hai . usame.n koI bhI ApadA pravesh nahI.n kar sakatI aur usake Age sab pad apadasvarUp bhAsit hote hai.n (kyo.nki ve AkulatAmay hai.nApattirUp hai.n) .139.

ab yahA.N kahate hai.n ki jab AtmA j~nAnakA anubhav karatA hai tab isaprakAr karatA hai :

shlokArtha :[ek-j~nAyakabhAv-nirbhar-mahAsvAda.n samAsAdayan ] ek j~nAyakabhAvase bhare hue mahAsvAdako letA huA, (isaprakAr j~nAname.n hI ekAgra hone par dUsarA svAd nahI.n AtA, isaliye) [dvandvamaya.n svAda.n vidhAtum asahaH ] dvandamay svAdake leneme.n asamartha (arthAt varNAdik ,