dhAraNIyam . na cha puNyapApatven dvitvAdbandhasya taddhetvantaramanveShTavya.n; ekenaivAnenAdhyavasAyen duHkhayAmi mArayAmIti, sukhayAmi jIvayAmIti cha dvidhA shubhAshubhAha.nkArarasanirbharatayA dvayorapi puNyapApayorbandhahetutvasyAvirodhAt .
bandhakA kAraN hai yah bhalIbhA.Nti nishchit karanA chAhie . aur puNya-pAparUpase bandhakA dvitva (do- panA.N) honese bandhake kAraNakA bhed nahI.n DhU.N.DhnA chAhie (arthAt yah nahI.n mAnanA chAhie ki puNyabandhakA kAraN dUsarA hai aur pApabandhakA kAraN koI dUsarA hai); kyo.nki yah ek hI adhyavasAy ‘duHkhI karatA hU.N, mAratA hU.N’ isaprakAr aur ‘sukhI karatA hU.N, jilAtA hU.N’ yo.n do prakArase shubh-ashubh aha.nkArase bharA huA honese puNya aur pAp — dono.nke bandhakA kAraN honeme.n avirodh hai (arthAt ek hI adhyavasAyase puNya aur pAp – dono.nkA bandha honeme.n koI virodh nahI.n hai) .
bhAvArtha : — yah aj~nAnamay adhyavasAy hI bandhakA kAraN hai . usame.n, ‘mai.n jilAtA hU.N, sukhI karatA hU.N’ aise shubh aha.nkArase bharA huA vah shubh adhyavasAy hai aur ‘mai.n mAratA hU.N, duHkhI karatA hU.N’ aise ashubh aha.nkArase bharA huA vah ashubh adhyavasAy hai . aha.nkArarUp mithyAbhAv dono.nme.n hai; isaliye aj~nAnamayatAse dono.n adhyavasAy ek hI hai.n . ataH yah na mAnanA chAhiye ki puNyakA kAraN dUsarA hai aur pApakA kAraN koI anya . aj~nAnamay adhyavasAy hI dono.nkA kAraN hai .260-261.
‘isaprakAr vAstavame.n hi.nsAkA adhyavasAy hI hi.nsA hai yah phalit huA’ — yah kahate hai.n : —
gAthArtha : — [sattvAn ] jIvo.nko [mArayatu ] mAro [vA mA mArayatu ] athavA na mAro — [bandhaH ] ka rmabandha [adhyavasiten ] adhyavasAnase hI hotA hai . [eShaH ] yah, [nishchayanayasya ] nishchayanayase, [jIvAnA.n ] jIvo.nke [bandhasamAsaH ] bandhakA sa.nkShep hai .
390