Atmabandhau hi tAvanniyatasvalakShaNavij~nAnen sarvathaiv Chettavyau; tato rAgAdilakShaNaH samasta ev bandho nirmokta vyaH, upayogalakShaNaH shuddha Atmaiv gR^ihItavyaH . etadev kilAtma- bandhayordvidhAkaraNasya prayojana.n yadbandhatyAgen shuddhAtmopAdAnam .
‘AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie’ aisA prashna hone par uttar dete hai.n : —
gAthArtha : — [tathA ] isaprakAr [jIvaH bandhaH cha ] jIv aur bandha [niyatAbhyAm svalakShaNAbhyA.n ] apane nishchit svalakShaNo.nse [Chidyete ] Chede jAte hai.n . [bandhaH ] vahA.N, bandhako [ChettavyaH ] ChedanA chAhie arthAt Cho.DnA chAhie [cha ] aur [shuddhaH AtmA ] shuddha AtmAko [gR^ihItavyaH ] grahaN ka ranA chAhie .
TIkA : — AtmA aur bandhako pratham to unake niyat svalakShaNo.nke vij~nAnase sarvathA hI Ched arthAt bhinna karanA chAhie; tatpashchAt, rAgAdik jisakA lakShaN hai.n aise samasta bandhako to Cho.DnA chAhie tathA upayog jisakA lakShaN hai aise shuddha AtmAko hI grahaN karanA chAhie . vAstavame.n yahI AtmA aur bandhako dvidhA karanekA prayojan hai ki bandhake tyAgase ( – arthAt bandhakA tyAg karake) shuddha AtmAko grahaN karanA ..295..
bhAvArtha : — shiShyane prashna kiyA thA ki AtmA aur bandhako dvidhA karake kyA karanA chAhie ? usakA yah uttar diyA hai ki bandhakA to tyAg karanA aur shuddha AtmAkA grahaN karanA .
(‘AtmA aur bandhako praj~nAke dvArA bhinna to kiyA, parantu AtmAko kisake dvArA grahaN kiyA jAye ?’ — is prashnakI tathA usake uttarakI gAthA kahate hai.n : — )