Samaysar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 499 of 642
PDF/HTML Page 532 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
sarvavishuddhaj~nAn adhikAr
499

hastakuTTakAdibhiH paradravyapariNAmAtmakaiH karaNaiH karoti, hastakuTTakAdIni paradravyapariNAmAtmakAni karaNAni gR^ihNAti, grAmAdiparadravyapariNAmAtmaka.n kuNDalAdikarmaphala.n bhu.nkte cha, natvanekadravyatven tato.anyatve sati tanmayo bhavati; tato nimittanaimittikabhAvamAtreNaiv tatra kartR^ikarmabhoktR^i- bhogyatvavyavahAraH; tathAtmApi puNyapApAdi pudgaladravyapariNAmAtmaka.n karma karoti, kAyavA~N.hmanobhiH pudgaladravyapariNAmAtmakaiH karaNaiH karoti, kAyavA~N.hmanA.nsi pudgaladravyapariNAmAtmakAni karaNAni gR^ihNAti, sukhaduHkhAdi pudgaladravyapariNAmAtmaka.n puNyapApAdikarmaphala.n bhu.nkte cha, na tvanekadravyatven tato.anyatve sati tanmayo bhavati; tato nimittanaimittikabhAvamAtreNaiv tatra kartR^ikarmabhoktR^ibhogyatvavyavahAraH . yathA cha sa ev shilpI chikIrShushcheShTArUpamAtmapariNAmAtmaka.n karma karoti, duHkhalakShaNamAtmapariNAmAtmaka.n cheShTArUpakarmaphala.n bhu.nkte cha, ekadravyatven tato.ananyatve sati tanmayashcha bhavati; tataH pariNAmapariNAmibhAven tatraiv kartR^ikarmabhoktR^ibhogyatvanishchayaH; tathAtmApi chikIrShushcheShTArUpamAtmapariNAmAtmaka.n karma karoti, duHkhalakShaNamAtmapariNAmAtmaka.n cheShTArUpakarmaphala.n hathau.DA Adi paradravyapariNAmAtmak karaNo.nko grahaN karatA hai aur kuNDal Adi karmakA jo grAmAdi paradravyapariNAmAtmak phal bhogatA hai, kintu anekadravyatvake kAraN unase (karma, karaN Adise) anya honese tanmay (karmakaraNAdimay) nahI.n hotA; isaliye nimitta-naimittikabhAvamAtrase hI vahA.N kartR^ikarmatvakA aur bhoktR^ibhogyatvakA vyavahAr hai; isIprakArAtmA bhI puNyapApAdi jo pudgaladravyapariNAmAtmak (pudgaladravyake pariNAmasvarUp) karma usako karatA hai, kAy-vachan- manarUp jo pudgaladravyapariNAmAtmak karaN unake dvArA karatA hai, kAy-vachan-manarUp jo pudgaladravyapariNAmAtmak karaN unako grahaN karatA hai aur puNyapApAdi karmakA jo sukh-duHkhAdi pudgaladravyapariNAmAtmak phal usako bhogatA hai, para.ntu anekadravyatvake kAraN unase anya honese tanmay nahI.n hotA; isaliye nimitta-naimittikabhAvamAtrase hI vahA.N kartR^i-karmatvakA aur bhoktR^i- bhogyatvakA vyavahAr hai

.

aur jaisevahI shilpI, karanekA ichChuk hotA huA, cheShTArUp (arthAt kuNDalAdi karaneke apane pariNAmarUp aur hastAdike vyApArarUp) aisA jo svapariNAmAtmak karma usako karatA hai, tathA duHkhasvarUp aisA jo cheShTArUp karmakA svapariNAmAtmak phal usako bhogatA hai aur ekadravyatvake kAraN unase (karma aur karmaphalase) ananya honese tanmay (karmamay aur karmaphalamay) hai; isaliye pariNAm-pariNAmIbhAvase vahI.n kartA-karmapanakA aur bhoktA -bhogyapanakA nishchay hai; usIprakArAtmA bhI, karanekA ichChuk hotA huA, cheShTArUp (rAgAdipariNAmarUp aur pradesho.nke vyApArarUp) aisA jo AtmapariNAmAtmak karma usako karatA