Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 387 Kalash: 224.

< Previous Page   Next Page >


Page 536 of 642
PDF/HTML Page 569 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
(upajAti)
j~nAnasya sa.nchetanayaiv nitya.n
prakAshate j~nAnamatIv shuddham
.
aj~nAnasa.nchetanayA tu dhAvan
bodhasya shuddhi.n niruNaddhi bandhaH
..224..

veda.nto kammaphala.n appANa.n kuNadi jo du kammaphala.n . so ta.n puNo vi ba.ndhadi bIya.n dukkhassa aTThaviha.n ..387..

j~nAnachetanAse (arthAt j~nAnake anubhavanase) sAkShAt j~nAnachetanAsvarUp kevalaj~nAnamay AtmA pragaT
hotA hai
..383 se 386..

ab, AgekI gAthAo.nkA sUchak kAvya kahate hai.n; jisame.n j~nAnachetanA aur aj~nAnachetanA (arthAt karmachetanA aur karmaphalachetanA) kA phal pragaT karate hai.n

shlokArtha :[nitya.n j~nAnasya sa.nchetanayA ev j~nAnam atIv shuddham prakAshate ] nirantar j~nAnakI sa.nchetanAse hI j~nAn atyanta shuddha prakAshit hotA hai; [tu ] aur [aj~nAnasa.nchetanayA ] aj~nAnakI sa.nchetanAse [bandhaH dhAvan ] ba.ndh dau.DtA huA [bodhasya shuddhi.n niruNaddhi ] j~nAnakI shuddhatAko rokatA hai, arthAt j~nAnakI shuddhatA nahI.n hone detA.

bhAvArtha :kisI (vastu) ke prati ekAgra hokar usIkA anubhavarUp svAd liyA karanA vah usakA sa.nchetan kahalAtA hai. j~nAnake prati hI ekAgra upayukta hokar us or hI dhyAn rakhanA vah j~nAnakA sa.nchetan arthAt j~nAnachetanA hai. usase j~nAn atyanta shuddha hokar prakAshit hotA hai arthAt kevalaj~nAn utpanna hotA hai. kevalaj~nAn utpanna hone par sampUrNa j~nAnachetanA kahalAtI hai.

aj~nAnarUp (arthAt karmarUp aur karmaphalarUp) upayogako karanA, usIkI or (karma aur karmaphalakI or hI) ekAgra hokar usIkA anubhav karanA, vah aj~nAnachetanA hai. usase karmakA bandha hotA hai, jo bandha j~nAnakI shuddhatAko rokatA hai..224..

ab, isIko gAthAo.n dvArA kahate hai.n :

jo karmaphalako vedatA jIv karmaphal nijarUp kare.
vah punaH bA.ndhe aShTavidhake karmakoduHkhabIjako..387..

536