ಭಗವಾನ ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯಕೇ ರಚೇ ಹುಏ ಅನೇಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೈಂ; ಉಸಮೇಂಸೇ ಥೋಡೇ ಅಭೀ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈಂ. ತ್ರಿಲೋಕನಾಥ ಸರ್ವಜ್ಞದೇವಕೇ ಮುಖಸೇ ಪ್ರವಾಹಿತ ಶ್ರುತಾಮೃತಕೀ ಸರಿತಾಮೇಂಸೇ ಜೋ ಅಮೃತ-ಭಾಜನ ಭರ ಲಿಯೇ ಗಯೇ ಥೇ, ವೇ ಅಮೃತಭಾಜನ ವರ್ತಮಾನಮೇಂ ಭೀ ಅನೇಕ ಆತ್ಮಾರ್ಥಿಯೋಂಕೋ ಆತ್ಮ-ಜೀವನ ಅರ್ಪಣ ಕರತೇ ಹೈಂ. ಉನಕೇ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ, ಪ್ರವಚನಸಾರ ಔರ ಸಮಯಸಾರ ನಾಮಕೇ ತೀನ ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಶಾಸ್ತ್ರ ‘ಪ್ರಾಭೃತತ್ರಯ’ ಕಹಲಾತೇ ಹೈಂ. ಇನ ತೀನ ಪರಮಾಗಮೋಂಮೇಂ ಹಜಾರೋಂ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕಾ ಸಾರ ಆ ಜಾತಾ ಹೈ. ಇನ ತೀನ ಪರಮಾಗಮೋಂಮೇಂ ಭಗವಾನ ಶ್ರೀ ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ಲಿಖೇ ಗಯೇ ಅನೇಕ ಗ್ರನ್ಥೋಂಕೇ ಬೀಜ ನಿಹಿತ ಹೈಂ ಐಸಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಸೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಕರನೇ ಪರ ಮಾಲೂಮ ಹೋತಾ ಹೈ. ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಮೇಂ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಕಾ ಔರ ನೌ ತತ್ತ್ವೋಂಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಸಂಕ್ಷೇಪಮೇಂ ಕಹಾ ಹೈ. ಪ್ರವಚನಸಾರಕೋ ಜ್ಞಾನ, ಜ್ಞೇಯ ಔರ ಚರಣಾನುಯೋಗಸೂಚಕ ಚೂಲಿಕಾ — ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ತೀನ ಅಧಿಕಾರೋಂಮೇಂ ವಿಭಾಜಿತ ಕಿಯಾ ಹೈ. ಸಮಯಸಾರಮೇಂ ನವ ತತ್ತ್ವೋಂಕಾ ಶುದ್ಧನಯಕೀ ದೃಷ್ಟಿಸೇ ಕಥನ ಹೈ.
ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರ ಅಲೌಕಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೈ. ಆಚಾರ್ಯಭಗವಾನ್ನೇ ಇಸ ಜಗತಕೇ ಜೀವೋಂ ಪರ ಪರಮ ಕರುಣಾ ಕರಕೇ ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ರಚನಾ ಕೀ ಹೈ. ಉಸಮೇಂ ಮೌಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಯಥಾರ್ಥ ಸ್ವರೂಪ ಜೈಸಾ ಹೈ ವೈಸಾ ಕಹಾ ಗಯಾ ಹೈ. ಅನನ್ತ ಕಾಲಸೇ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕರತೇ ಹುಏ ಜೀವೋಂಕೋ ಜೋ ಕುಛ ಭೀ ಸಮಝನಾ ಬಾಕೀ ರಹ ಗಯಾ ಹೈ, ವಹ ಇಸ ಪರಮಾಗಮಮೇಂ ಸಮಝಾಯಾ ಗಯಾ ಹೈ. ಪರಮ ಕೃಪಾಲು ಆಚಾರ್ಯಭಗವಾನ್ ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ ಪ್ರಾರಮ್ಭ ಕರತೇ ಹುಏ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ಕಹತೇ ಹೈಂ : — ‘ಕಾಮಭೋಗಬಂಧಕೀ ಕಥಾ ಸಬನೇ ಸುನೀ ಹೈ, ಪರಿಚಯ ಕಿಯಾ ಹೈ, ಅನುಭವ ಕಿಯಾ ಹೈ, ಲೇಕಿನ ಪರಸೇ ಭಿನ್ನ ಏಕತ್ವಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಹೀ ಕೇವಲ ದುರ್ಲಭ ಹೈ. ಉಸ ಏಕತ್ವಕೀ — ಪರಸೇ ಭಿನ್ನ ಆತ್ಮಾಕೀ — ಬಾತ
ಅರ್ಥ : — ಕುನ್ದಪುಷ್ಪಕೀ ಪ್ರಭಾಕೋ ಧಾರಣ ಕರನೇವಾಲೀ ಜಿನಕೀ ಕೀರ್ತಿಕೇ ದ್ವಾರಾ ದಿಶಾಏಂ ವಿಭೂಷಿತ ಹುಈ ಹೈಂ, ಜೋ ಚಾರಣೋಂಕೇ — ಚಾರಣಋದ್ಧಿಧಾರೀ ಮಹಾಮುನಿಯೋಂಕೇ — ಸುನ್ದರ ಹಸ್ತಕಮಲೋಂಕೇ ಭ್ರಮರ ಥೇ ಔರ ಜಿನ ಪವಿತ್ರಾತ್ಮಾನೇ ಭರತಕ್ಷೇತ್ರಮೇಂ ಶ್ರುತಕೀ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಕೀ ಹೈ, ವೇ ವಿಭು ಕುನ್ದಕುನ್ದ ಇಸ ಪೃಥ್ವೀ ಪರ ಕಿಸಸೇ ಬನ್ದ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈಂ ?
ಅರ್ಥ : — ಯತೀಶ್ವರ (ಶ್ರೀ ಕುನ್ದಕುನ್ದಸ್ವಾಮೀ) ರಜಃಸ್ಥಾನಕೋ — ಭೂಮಿತಲಕೋ – ಛೋಡಕರ ಚಾರ ಅಂಗುಲ ಊ ಪರ ಆಕಾಶಮೇಂ ಚಲತೇ ಥೇ, ಉಸಸೇ ಮೈಂ ಯಹ ಸಮಝತಾ ಹೂಂ ಕಿ, ವೇ ಅನ್ತರಙ್ಗ ತಥಾ ಬಹಿರಙ್ಗ ರಜಸೇ (ಅಪನಾ) ಅತ್ಯನ್ತ ಅಸ್ಪೃಷ್ಟತ್ವ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಥೇ ( — ವೇ ಅನ್ತರಙ್ಗಮೇಂ ರಾಗಾದಿ ಮಲಸೇ ಔರ ಬಾಹ್ಯಮೇಂ ಧೂಲಸೇ ಅಸ್ಪೃಷ್ಟ ಥೇ) .