ಅಥ ಪ್ರಥಮತ ಏವ ಸ್ವಭಾವಭಾವಭೂತತಯಾ ಧ್ರುವತ್ವಮವಲಂಬಮಾನಾಮನಾದಿಭಾವಾನ್ತರಪರಪರಿವೃತ್ತಿ- ವಿಶ್ರಾಂತಿವಶೇನಾಚಲತ್ವಮುಪಗತಾಮಖಿಲೋಪಮಾನವಿಲಕ್ಷಣಾದ್ಭುತಮಾಹಾತ್ಮ್ಯತ್ವೇನಾವಿದ್ಯಮಾನೌಪಮ್ಯಾಮಪವರ್ಗಸಂಜ್ಞಿಕಾಂ ಗತಿಮಾಪನ್ನಾನ್ ಭಗವತಃ ಸರ್ವಸಿದ್ಧಾನ್ ಸಿದ್ಧತ್ವೇನ ಸಾಧ್ಯಸ್ಯಾತ್ಮನಃ ಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ದಸ್ಥಾನೀಯಾನ್ ಭಾವದ್ರವ್ಯಸ್ತವಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಪರಾತ್ಮನಿ ಚ ನಿಧಾಯಾನಾದಿನಿಧನಶ್ರುತಪ್ರಕಾಶಿತತ್ವೇನ ನಿಖಿಲಾರ್ಥಸಾರ್ಥಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಿಕೇವಲಿಪ್ರಣೀತ- ತ್ವೇನ ಶ್ರುತಕೇವಲಿಭಿಃ ಸ್ವಯಮನುಭವದ್ಭಿರಭಿಹಿತತ್ವೇನ ಚ ಪ್ರಮಾಣತಾಮುಪಗತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಸಮಯಪ್ರಕಾಶಕ ಸ್ಯ ಪ್ರಾಭೃತಾ- ಹ್ವಯಸ್ಯಾರ್ಹತ್ಪ್ರವಚನಾವಯವಸ್ಯ ಸ್ವಪರಯೋರನಾದಿಮೋಹಪ್ರಹಾಣಾಯ ಭಾವವಾಚಾ ದ್ರವ್ಯವಾಚಾ ಚ ಪರಿಭಾಷಣಮುಪಕ್ರಮ್ಯತೇ .

ಟೀಕಾ : — ಯಹಾಂ (ಸಂಸ್ಕೃತ ಟೀಕಾಮೇಂ) ‘ಅಥ’ ಶಬ್ದ ಮಂಗಲಕೇ ಅರ್ಥಕೋ ಸೂಚಿತ ಕರತಾ ಹೈ . ಗ್ರಂಥಕೇ ಪ್ರಾರಂಭಮೇಂ ಸರ್ವ ಸಿದ್ಧೋಂಕೋ ಭಾವ-ದ್ರವ್ಯಸ್ತುತಿಸೇ ಅಪನೇ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ತಥಾ ಪರಕೇ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಸ್ಥಾಪಿತ ಕರಕೇ ಇಸ ಸಮಯ ನಾಮಕ ಪ್ರಾಭೃತಕಾ ಭಾವವಚನ ಔರ ದ್ರವ್ಯವಚನಸೇ ಪರಿಭಾಷಣ (ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ) ಪ್ರಾರಮ್ಭ ಕರತೇ ಹೈಂ — ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೀ ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ವೇ ಸಿದ್ಧ ಭಗವಾನ್, ಸಿದ್ಧತ್ವಕೇ ಕಾರಣ, ಸಾಧ್ಯ ಜೋ ಆತ್ಮಾ ಉಸಕೇ ಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ದಕೇ ಸ್ಥಾನ ಪರ ಹೈಂ, — ಜಿನಕೇ ಸ್ವರೂಪಕಾ ಸಂಸಾರೀ ಭವ್ಯಜೀವ ಚಿಂತವನ ಕರಕೇ, ಉನಕೇ ಸಮಾನ ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಕೋ ಧ್ಯಾಕರ, ಉನ್ಹೀಂ ಕೇ ಸಮಾನ ಹೋ ಜಾತೇ ಹೈಂ ಔರ ಚಾರೋಂ ಗತಿಯೋಂಸೇ ವಿಲಕ್ಷಣ ಪಂಚಮಗತಿ – ಮೋಕ್ಷಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ . ವಹ ಪಂಚಮಗತಿ ಸ್ವಭಾವಸ್ವರೂಪ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ಧ್ರುವತ್ವಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಕರತೀ ಹೈ . ಚಾರೋಂ ಗತಿಯಾಂ ಪರನಿಮಿತ್ತಸೇ ಹೋತೀ ಹೈಂ, ಇಸಲಿಏ ಧ್ರುವ ನಹೀಂ ಕಿನ್ತು ವಿನಶ್ವರ ಹೈಂ . ‘ಧ್ರುವ’ ವಿಶೇಷಣಸೇ ಪಂಚಮಗತಿಮೇಂ ಇಸ ವಿನಶ್ವರತಾಕಾ ವ್ಯವಚ್ಛೇದ ಹೋ ಗಯಾ . ಔರ ವಹ ಗತಿ ಅನಾದಿಕಾಲಸೇ ಪರಭಾವೋಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಹೋನೇವಾಲೇ ಪರಮೇಂ ಭ್ರಮಣ, ಉಸಕೀ ವಿಶ್ರಾಂತಿ (ಅಭಾವ)ಕೇ ವಶ ಅಚಲತಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೈ . ಇಸ ವಿಶೇಷಣಸೇ, ಚಾರೋಂ ಗತಿಯೋಂಮೇಂ ಪರ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಜೋ ಭ್ರಮಣ ಹೋತಾ ಹೈ, ಉಸಕಾ ಪಂಚಮಗತಿಮೇಂ ವ್ಯವಚ್ಛೇದ ಹೋ ಗಯಾ . ಔರ ವಹ ಜಗತ್ಮೇಂ ಜೋ ಸಮಸ್ತ ಉಪಮಾಯೋಗ್ಯ ಪದಾರ್ಥ ಹೈಂ ಉನಸೇ ವಿಲಕ್ಷಣ — ಅದ್ಭುತ ಮಹಿಮಾವಾಲೀ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ಉಸೇ ಕಿಸೀಕೀ ಉಪಮಾ ನಹೀಂ ಮಿಲ ಸಕತೀ . ಇಸ ವಿಶೇಷಣಸೇ ಚಾರೋಂ ಗತಿಯೋಂಮೇಂ ಜೋ ಪರಸ್ಪರ ಕಥಂಚಿತ್ ಸಮಾನತಾ ಪಾಈ ಜಾತೀ ಹೈ, ಉಸಕಾ ಪಂಚಮಗತಿಮೇಂ ನಿರಾಕರಣ ಹೋ ಗಯಾ . ಔರ ಉಸ ಗತಿಕಾ ನಾಮ ಅಪವರ್ಗ ಹೈ . ಧರ್ಮ, ಅರ್ಥ ಔರ ಕಾಮ — ತ್ರಿವರ್ಗ ಕಹಲಾತೇ ಹೈಂ; ಮೋಕ್ಷಗತಿ ಇಸ ವರ್ಗಮೇಂ ನಹೀಂ ಹೈ, ಇಸಲಿಏ ಉಸೇ ಅಪವರ್ಗ ಕಹೀ ಹೈ . — ಐಸೀ ಪಂಚಮಗತಿಕೋ ಸಿದ್ಧ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ . ಉನ್ಹೇಂ ಅಪನೇ ತಥಾ ಪರಕೇ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಸ್ಥಾಪಿತ ಕರಕೇ, ಸಮಯಕಾ (ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥೋಂಕಾ ಅಥವಾ ಜೀವ ಪದಾರ್ಥಕಾ) ಪ್ರಕಾಶಕ ಜೋ ಪ್ರಾಭೃತ ನಾಮಕ ಅರ್ಹತ್ಪ್ರವಚನಕಾ ಅವಯವ ಹೈ ಉಸಕಾ, ಅನಾದಿಕಾಲಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಏ ಅಪನೇ ಔರ ಪರಕೇ ಮೋಹಕಾ ನಾಶ ಕರನೇಕೇ ಲಿಏ ಪರಿಭಾಷಣ ಕರತಾ ಹೂಂ . ವಹ ಅರ್ಹತ್ಪ್ರವಚನಕಾ ಅವಯವ ಅನಾದಿನಿಧನ ಪರಮಾಗಮ ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮಸೇ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಹೋನೇಸೇ, ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಸಮೂಹಕೋ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಕರನೇವಾಲೇ ಕೇವಲೀ ಭಗವಾನ್ ಸರ್ವಜ್ಞದೇವ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಣೀತ ಹೋನೇಸೇ ಔರ ಕೇವಲಿಯೋಂಕೇ ನಿಕಟವರ್ತೀ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಸುನನೇವಾಲೇ ತಥಾ ಸ್ವಯಂ ಅನುಭವ ಕರನೇವಾಲೇ ಶ್ರುತಕೇವಲೀ ಗಣಧರದೇವೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ ಕಥಿತ ಹೋನೇಸೇ ಪ್ರಮಾಣತಾಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೈ . ಯಹ ಅನ್ಯ ವಾದಿಯೋಂಕೇ ಆಗಮಕೀ ಭಾಂತಿ ಛದ್ಮಸ್ಥ (ಅಲ್ಪಜ್ಞಾನಿಯೋಂ)ಕೀ ಕಲ್ಪನಾ ಮಾತ್ರ ನಹೀಂ ಹೈ ಕಿ ಜಿಸಕಾ ಅಪ್ರಮಾಣ ಹೋ .

ಭಾವಾರ್ಥ : — ಗಾಥಾಸೂತ್ರಮೇಂ ಆಚಾರ್ಯದೇವನೇ ‘ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ’ ಕಹಾ ಹೈ, ಉಸಕಾ ಅರ್ಥ ಟೀಕಾಕಾರನೇ ‘ವಚ್

೬