ಮಿಹ ನಿಹಿತಪದಾನಾಂ ಹನ್ತ ಹಸ್ತಾವಲಮ್ಬಃ .
ಪರವಿರಹಿತಮನ್ತಃ ಪಶ್ಯತಾಂ ನೈಷ ಕಿಂಚಿತ್ ..೫..
ಭಾವಾರ್ಥ : — ಜಿನವಚನ (ಜಿನವಾಣೀ) ಸ್ಯಾದ್ವಾದರೂಪ ಹೈ . ಜಹಾಂ ದೋ ನಯೋಂಕೇ ವಿಷಯಕಾ ವಿರೋಧ ಹೈ — ಜೈಸೇ ಕಿ : ಜೋ ಸತ್ರೂಪ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಅಸತ್ರೂಪ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಹೈ, ಜೋ ಏಕ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಅನೇಕ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಜೋ ನಿತ್ಯ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಅನಿತ್ಯ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಜೋ ಭೇದರೂಪ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಅಭೇದರೂಪ ನಹೀಂ ಹೋತಾ, ಜೋ ಶುದ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಅಶುದ್ಧ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಇತ್ಯಾದಿ ನಯೋಂಕೇ ವಿಷಯಮೇಂ ವಿರೋಧ ಹೈ — ವಹಾಂ ಜಿನವಚನ ಕಥಂಚಿತ್ ವಿವಕ್ಷಾಸೇ ಸತ್-ಅಸತ್ರೂಪ, ಏಕ-ಅನೇಕರೂಪ, ನಿತ್ಯ-ಅನಿತ್ಯರೂಪ, ಭೇದ-ಅಭೇದರೂಪ, ಶುದ್ಧ-ಅಶುದ್ಧರೂಪ ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ವಿದ್ಯಮಾನ ವಸ್ತು ಹೈ ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಕಹಕರ ವಿರೋಧ ಮಿಟಾ ದೇತಾ ಹೈ, ಅಸತ್ ಕಲ್ಪನಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ . ವಹ ಜಿನವಚನ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕ ಔರ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕ — ಇನ ದೋನೋಂ ನಯೋಂಮೇಂ, ಪ್ರಯೋಜನವಶ ಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕ ನಯಕೋ ಮುಖ್ಯ ಕರಕೇ ಉಸೇ ನಿಶ್ಚಯ ಕಹತಾ ಹೈ ಔರ ಅಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕರೂಪ ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕನಯಕೋ ಗೌಣ ಕರ ಉಸೇ ವ್ಯವಹಾರ ಕಹತಾ ಹೈ . — ಐಸೇ ಜಿನವಚನಮೇಂ ಜೋ ಪುರುಷ ರಮಣ ಕರತೇ ಹೈಂ ವೇ ಇಸ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೋ ಯಥಾರ್ಥ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರ ಲೇತೇ ಹೈಂ; ಅನ್ಯ ಸರ್ವಥಾ-ಏಕಾನ್ತವಾದೀ ಸಾಂಖ್ಯಾದಿಕ ಉಸೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ ಕರ ಪಾತೇ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ವಸ್ತು ಸರ್ವಥಾ ಏಕಾನ್ತ ಪಕ್ಷಕಾ ವಿಷಯ ನಹೀಂ ಹೈ ತಥಾಪಿ ವೇ ಏಕ ಹೀ ಧರ್ಮಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರಕೇ ವಸ್ತುಕೀ ಅಸತ್ಯ ಕಲ್ಪನಾ ಕರತೇ ಹೈಂ — ಜೋ ಅಸತ್ಯಾರ್ಥ ಹೈ, ಬಾಧಾ ಸಹಿತ ಮಿಥ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಿ ಹೈ .೪.
ಇಸಪ್ರಕಾರ ಇನ ಬಾರಹ ಗಾಥಾಓಂಮೇಂ ಪೀಠಿಕಾ (ಭೂಮಿಕಾ) ಹೈ .
ಅಬ ಆಚಾರ್ಯ ಶುದ್ಧನಯಕೋ ಪ್ರಧಾನ ಕರಕೇ ನಿಶ್ಚಯ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ಅಶುದ್ಧನಯಕೀ (ವ್ಯವಹಾರನಯಕೀ) ಪ್ರಧಾನತಾಮೇಂ ಜೀವಾದಿ ತತ್ತ್ವೋಂಕೇ ಶ್ರದ್ಧಾನಕೋ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವ ಕಹಾ ಹೈ, ಜಬ ಕಿ ಯಹಾಂ ಉನ ಜೀವಾದಿ ತತ್ತ್ವೋಂಕೋ ಶುದ್ಧನಯಕೇ ದ್ವಾರಾ ಜಾನನೇಸೇ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವ ಹೋತಾ ಹೈ, ಯಹ ಕಹತೇ ಹೈಂ . ಟೀಕಾಕಾರ ಇಸಕೀ ಸೂಚನಾರೂಪ ತೀನ ಶ್ಲೋಕ ಕಹತೇ ಹೈಂ, ಉನಮೇಂಸೇ ಪ್ರಥಮ ಶ್ಲೋಕಮೇಂ ಯಹ ಕಹತೇ ಹೈಂ ಕಿ ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಕಥಂಚಿತ್ ಪ್ರಯೋಜನವಾನ ಕಹಾ ತಥಾಪಿ ವಹ ಕುಛ ವಸ್ತುಭೂತ ನಹೀಂ ಹೈ : —
ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥ : — [ವ್ಯವಹರಣ-ನಯಃ ] ಜೋ ವ್ಯವಹಾರನಯ ಹೈ ವಹ [ಯದ್ಯಪಿ ] ಯದ್ಯಪಿ [ಇಹ ಪ್ರಾಕ್- ಪದವ್ಯಾಂ ] ಇಸ ಪಹಲೀ ಪದವೀಮೇಂ (ಜಬ ತಕ ಶುದ್ಧಸ್ವರೂಪಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ನಹೀಂ ಹೋ ಜಾತೀ ತಬ ತಕ) [ನಿಹಿತ- ಪದಾನಾಂ ] ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ಅಪನಾ ಪೈರ ರಖಾ ಹೈ ಐಸೇ ಪುರುಷೋಂಕೋ, [ಹನ್ತ ] ಅರೇರೇ ! [ಹಸ್ತಾವಲಮ್ಬಃ ಸ್ಯಾತ್ ] ಹಸ್ತಾವಲಮ್ಬನ ತುಲ್ಯ ಕಹಾ ಹೈ, [ತದ್-ಅಪಿ ] ತಥಾಪಿ [ಚಿತ್-ಚಮತ್ಕಾರ-ಮಾತ್ರಂ ಪರ-ವಿರಹಿತಂ ಪರಮಂ ಅರ್ಥಂ ಅನ್ತಃ ಪಶ್ಯತಾಂ ] ಜೋ ಪುರುಷ ಚೈತನ್ಯ-ಚಮತ್ಕಾರಮಾತ್ರ, ಪರದ್ರವ್ಯಭಾವೋಂಸೇ ರಹಿತ (ಶುದ್ಧನಯಕೇ ವಿಷಯಭೂತ) ಪರಮ
೨೮