Samaysar-Hindi (Malayalam transliteration). Gatha: 31.

< Previous Page   Next Page >


Page 68 of 642
PDF/HTML Page 101 of 675

 

സമയസാര
[ ഭഗവാനശ്രീകുന്ദകുന്ദ-

ജോ ഇംദിയേ ജിണിത്താ ണാണസഹാവാധിയം മുണദി ആദം . തം ഖലു ജിദിംദിയം തേ ഭണംതി ജേ ണിച്ഛിദാ സാഹൂ ..൩൧..

യ ഇന്ദ്രിയാണി ജിത്വാ ജ്ഞാനസ്വഭാവാധികം ജാനാത്യാത്മാനമ് .
തം ഖലു ജിതേന്ദ്രിയം തേ ഭണന്തി യേ നിശ്ചിതാഃ സാധവഃ ..൩൧..

യഃ ഖലു നിരവധിബന്ധപര്യായവശേന പ്രത്യസ്തമിതസമസ്തസ്വപരവിഭാഗാനി നിര്മലഭേദാഭ്യാസകൌശ- ലോപലബ്ധാന്തഃസ്ഫു ടാതിസൂക്ഷ്മചിത്സ്വഭാവാവഷ്ടമ്ഭബലേന ശരീരപരിണാമാപന്നാനി ദ്രവ്യേന്ദ്രിയാണി, പ്രതി- വിശിഷ്ടസ്വസ്വവിഷയവ്യവസായിതയാ ഖണ്ഡശഃ ആകര്ഷന്തി പ്രതീയമാനാഖണ്ഡൈകചിച്ഛക്തിതയാ ഭാവേന്ദ്രിയാണി, ഗ്രാഹ്യഗ്രാഹകലക്ഷണസമ്ബന്ധപ്രത്യാസത്തിവശേന സഹ സംവിദാ പരസ്പരമേകീഭൂതാനിവ ചിച്ഛക്തേഃ സ്വയമേവാനു-

കര ഇന്ദ്രിയജയ ജ്ഞാനസ്വഭാവ രു അധിക ജാനേ ആത്മകോ,
നിശ്ചയവിഷൈം സ്ഥിത സാധുജന ഭാഷൈം ജിതേന്ദ്രിയ ഉന്ഹീംകോ
..൩൧..

ഗാഥാര്ഥ :[യഃ ] ജോ [ഇന്ദ്രിയാണി ] ഇന്ദ്രിയോംകോ [ജിത്വാ ] ജീതകര [ജ്ഞാന- സ്വഭാവാധികം ] ജ്ഞാനസ്വഭാവകേ ദ്വാരാ അന്യദ്രവ്യസേ അധിക [ആത്മാനമ് ] ആത്മാകോ [ജാനാതി ] ജാനതാ ഹൈ [തം ] ഉസേ, [യേ നിശ്ചിതാഃ സാധവഃ ] ജോ നിശ്ചയനയമേം സ്ഥിത സാധു ഹൈം [തേ ] വേ, [ഖലു ] വാസ്തവമേം [ജിതേന്ദ്രിയം ] ജിതേന്ദ്രിയ [ഭണന്തി ] കഹതേ ഹൈം .

ടീകാ :(ജോ ദ്രവ്യേന്ദ്രിയോം, ഭാവേന്ദ്രിയോം തഥാ ഇന്ദ്രിയോംകേ വിഷയഭൂത പദാര്ഥോംകോതീനോംകോ അപനേസേ അലഗ കരകേ സമസ്ത അന്യദ്രവ്യോംസേ ഭിന്ന അപനേ ആത്മാകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ വഹ മുനി നിശ്ചയസേ ജിതേന്ദ്രിയ ഹൈ .) അനാദി അമര്യാദരൂപ ബന്ധപര്യായകേ വശ ജിസമേം സമസ്ത സ്വ-പരകാ വിഭാഗ അസ്ത ഹോ ഗയാ ഹൈ (അര്ഥാത് ജോ ആത്മാകേ സാഥ ഐസീ ഏകമേക ഹോ രഹീ ഹൈ കി ഭേദ ദിഖാഈ നഹീം ദേതാ) ഐസീ ശരീരപരിണാമകോ പ്രാപ്ത ദ്രവ്യേന്ദ്രിയോംകോ തോ നിര്മല ഭേദാഭ്യാസകീ പ്രവീണതാസേ പ്രാപ്ത അന്തരങ്ഗമേം പ്രഗട അതിസൂക്ഷ്മ ചൈതന്യസ്വഭാവകേ അവലമ്ബനകേ ബലസേ സര്വഥാ അപനേസേ അലഗ കിയാ; സോ വഹ ദ്രവ്യേന്ദ്രിയോംകോ ജീതനാ ഹുആ . ഭിന്ന-ഭിന്ന അപനേ-അപനേ വിഷയോംമേം വ്യാപാരഭാവസേ ജോ വിഷയോംകോ ഖണ്ഡഖണ്ഡ ഗ്രഹണ കരതീ ഹൈം (ജ്ഞാനകോ ഖണ്ഡഖണ്ഡരൂപ ബതലാതീ ഹൈം) ഐസീ ഭാവേന്ദ്രിയോംകോ, പ്രതീതിമേം ആനേവാലീ അഖണ്ഡ ഏക ചൈതന്യശക്തിതാകേ ദ്വാരാ സര്വഥാ അപനേസേ ഭിന്ന ജാനാ; സോ യഹ ഭാവേന്ദ്രിയോംകാ ജീതനാ ഹുആ . ഗ്രാഹ്യഗ്രാഹകലക്ഷണവാലേ സമ്ബന്ധകീ നികടതാകേ കാരണ ജോ അപനേ സംവേദന (അനുഭവ) കേ സാഥ പരസ്പര ഏക ജൈസേ ഹുഏ ദിഖാഈ ദേതേ ഹൈം ഐസേ, ഭാവേന്ദ്രിയോംകേ

൬൮