വിശ്വൈകജ്യോതിഷാ സര്വജ്ഞജ്ഞാനേന സ്ഫു ടീകൃതം കില നിത്യോപയോഗലക്ഷണം ജീവദ്രവ്യം തത്കഥം പുദ്ഗലദ്രവ്യീഭൂതം യേന പുദ്ഗലദ്രവ്യം മമേദമിത്യനുഭവസി, യതോ യദി കഥംചനാപി ജീവദ്രവ്യം പുദ്ഗലദ്രവ്യീഭൂതം സ്യാത് പുദ്ഗലദ്രവ്യം ച ജീവദ്രവ്യീഭൂതം സ്യാത് തദൈവ ലവണസ്യോദകമിവ മമേദം പുദ്ഗലദ്രവ്യമിത്യനുഭൂതിഃ കില ഘടേത, തത്തു ന കഥംചനാപി സ്യാത് . തഥാ ഹി — യഥാ ക്ഷാരത്വലക്ഷണം ലവണമുദകീഭവത് ദ്രവത്വലക്ഷണമുദകം ച ലവണീഭവത് ക്ഷാരത്വദ്രവത്വസഹവൃത്ത്യവിരോധാദനുഭൂയതേ, ന തഥാ നിത്യോപയോഗലക്ഷണം ജീവദ്രവ്യം പുദ്ഗലദ്രവ്യീഭവത് നിത്യാനുപയോഗലക്ഷണം പുദ്ഗലദ്രവ്യം ച ജീവദ്രവ്യീഭവത് ഉപയോഗാനുപയോഗയോഃ പ്രകാശതമസോരിവ സഹവൃത്തിവിരോധാദനുഭൂയതേ . തത്സര്വഥാ പ്രസീദ, വിബുധ്യസ്വ, സ്വദ്രവ്യം മമേദമിത്യനുഭവ . ഹാഥീ ആദി പശു സുന്ദര ആഹാരകോ തൃണ സഹിത ഖാ ജാതേ ഹൈം ഉസീപ്രകാര ഖാനേകേ സ്വഭാവകോ തൂ ഛോഡ, ഛോഡ . ജിസനേ സമസ്ത സംദേഹ, വിപര്യയ, അനധ്യവസായ ദൂര കര ദിയേ ഹൈം ഔര ജോ വിശ്വകോ (സമസ്ത വസ്തുഓംകോ) പ്രകാശിത കരനേകേ ലിഏ ഏക അദ്വിതീയ ജ്യോതി ഹൈ ഐസേ സര്വജ്ഞജ്ഞാനസേ സ്ഫു ട (പ്രഗട) കിയാ ഗയാ ജോ നിത്യ ഉപയോഗസ്വഭാവരൂപ ജീവദ്രവ്യ വഹ പുദ്ഗലദ്രവ്യരൂപ കൈസേ ഹോ ഗയാ കി ജിസസേ തൂ യഹ അനുഭവ കരതാ ഹൈ കി ‘യഹ പുദ്ഗലദ്രവ്യ മേരാ ഹൈ’ ? ക്യോംകി യദി കിസീ ഭീ പ്രകാരസേ ജീവദ്രവ്യ പുദ്ഗലദ്രവ്യരൂപ ഹോ ഔര പുദ്ഗലദ്രവ്യ ജീവദ്രവ്യരൂപ ഹോ തഭീ ‘നമകകാ പാനീ’ ഇസപ്രകാരകേ അനുഭവകീ ഭാംതി ഐസീ അനുഭൂതി വാസ്തവമേം ഠീക ഹോ സകതീ ഹൈ കി ‘യഹ പുദ്ഗലദ്രവ്യ മേരാ ഹൈ’; കിന്തു ഐസാ തോ കിസീ ഭീ പ്രകാരസേ നഹീം ബനതാ

ദൃഷ്ടാന്ത ദേകര ഇസീ ബാതകോ സ്പഷ്ട കരതേ ഹൈം : — ജൈസേ ഖാരാപന ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസാ നമക പാനീരൂപ ഹോതാ ഹുആ ദിഖാഈ ദേതാ ഹൈ ഔര ദ്രവത്വ (പ്രവാഹീപന) ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസാ പാനീ നമകരൂപ ഹോതാ ദിഖാഈ ദേതാ ഹൈ, ക്യോംകി ഖാരേപന ഔര ദ്രവത്വകാ ഏക സാഥ രഹനേമേം അവിരോധ ഹൈ, അര്ഥാത് ഉസമേം കോഈ ബാധാ നഹീം ആതീ, ഇസപ്രകാര നിത്യ ഉപയോഗലക്ഷണവാലാ ജീവദ്രവ്യ പുദ്ഗലദ്രവ്യ ഹോതാ ഹുആ ദിഖാഈ നഹീം ദേതാ ഔര നിത്യ അനുപയോഗ (ജഡ) ലക്ഷണവാലാ പുദ്ഗലദ്രവ്യ ജീവദ്രവ്യ ഹോതാ ഹുആ ദേഖനേമേം നഹീം ആതാ, ക്യോംകി പ്രകാശ ഔര അന്ധകാരകീ ഭാ തി ഉപയോഗ ഔര അനുപയോഗകാ ഏക ഹീ സാഥ രഹനേമേം വിരോധ ഹൈ; ജഡ ഔര ചേതന കഭീ ഭീ ഏക നഹീം ഹോ സകതേ . ഇസലിയേ തൂ സര്വ പ്രകാരസേ പ്രസന്ന ഹോ, (അപനേ ചിത്തകോ ഉജ്ജവല കരകേ) സാവധാന ഹോ ഔര സ്വദ്രവ്യകോ ഹീ ‘യഹ മേരാ ഹൈ’ ഇസപ്രകാര അനുഭവ കര . (ഇസപ്രകാര ശ്രീ ഗുരുഓംകാ ഉപദേശ ഹൈ .)

ഭാവാര്ഥ : — യഹ അജ്ഞാനീ ജീവ പുദ്ഗലദ്രവ്യകോ അപനാ മാനതാ ഹൈ; ഉസേ ഉപദേശ ദേകര സാവധാന കിയാ ഹൈ കി ജഡ ഔര ചേതനദ്രവ്യ — ദോനോം സര്വഥാ ഭിന്ന-ഭിന്ന ഹൈം, കഭീ ഭീ കിസീ ഭീ പ്രകാരസേ ഏകരൂപ നഹീം ഹോതേ ഐസാ സര്വജ്ഞ ഭഗവാനനേ ദേഖാ ഹൈ; ഇസലിയേ ഹേ അജ്ഞാനീ ! തൂ പരദ്രവ്യകോ ഏകരൂപ മാനനാ ഛോഡ ദേ; വ്യര്ഥകീ മാന്യതാസേ ബസ കര ..൨൩-൨൪-൨൫..

൬൦