യുഗപദനേകവിധസ്യ ബന്ധനോപാധേഃ സന്നിധാനേന പ്രധാവിതാനാമസ്വഭാവഭാവാനാം സംയോഗവശാദ്വിചിത്രോ- പാശ്രയോപരക്തഃ സ്ഫ ടികോപല ഇവാത്യന്തതിരോഹിതസ്വഭാവഭാവതയാ അസ്തമിതസമസ്തവിവേകജ്യോതിര്മഹതാ സ്വയമജ്ഞാനേന വിമോഹിതഹൃദയോ ഭേദമകൃ ത്വാ താനേവാസ്വഭാവഭാവാന് സ്വീകുര്വാണഃ പുദ്ഗലദ്രവ്യം മമേദമിത്യനുഭവതി കിലാപ്രതിബുദ്ധോ ജീവഃ . അഥായമേവ പ്രതിബോധ്യതേ — രേ ദുരാത്മന്, ആത്മപംസന്, ജഹീഹി ജഹീഹി പരമാവിവേകഘസ്മരസതൃണാഭ്യവഹാരിത്വമ് . ദൂരനിരസ്തസമസ്തസന്ദേഹവിപര്യാസാനധ്യവസായേന [ഭണതി ] കഹതാ ഹൈ കി [ഇദം ] യഹ [ബദ്ധമ് തഥാ ച അബദ്ധം ] ശരീരാദിക ബദ്ധ തഥാ ധനധാന്യാദിക അബദ്ധ [പുദ്ഗലം ദ്രവ്യമ് ] പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യ [മമ ] മേരാ ഹൈ . ആചാര്യ കഹതേ ഹൈം കി — [സര്വജ്ഞജ്ഞാനദൃഷ്ട: ] സര്വജ്ഞകേ ജ്ഞാന ദ്വാരാ ദേഖാ ഗയാ ജോ [നിത്യമ് ] സദാ [ഉപയോഗലക്ഷണ: ] ഉപയോഗലക്ഷണവാലാ [ജീവഃ ] ജീവ ഹൈ [സ: ] വഹ [പുദ്ഗലദ്രവ്യീഭൂതഃ ] പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യരൂപ [കഥം ] കൈസേ ഹോ സകതാ ഹൈ [യത് ] ജിസസേ കി [ഭണസി ] തൂ കഹതാ ഹൈ കി [ഇദം മമ ] യഹ പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യ മേരാ ഹൈ ? [യദി ] യദിേ [സ: ] ജീവദ്രവ്യ [പുദ്ഗലദ്രവ്യീഭൂത: ] പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യരൂപ ഹോ ജായ ഔര [ഇതരത് ] പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യ [ജീവത്വമ് ] ജീവത്വകോ [ആഗതമ് ] പ്രാപ്ത കരേ [തത് ] തോ [വക്തും ശക്ത: ] തൂ കഹ സകതാ ഹൈ [യത് ] കി [ഇദം പുദ്ഗലം ദ്രവ്യമ് ] യഹ പുദ്ഗലദ്രഡ്ഡവ്യ [മമ ] മേരാ ഹൈ . (കിന്തു ഐസാ തോ നഹീം ഹോതാ .)
ടീകാ : — ഏക ഹീ സാഥ അനേക പ്രകാരകീ ബന്ധനകീ ഉപാധികീ അതി നികടതാസേ വേഗപൂര്വക ബഹതേ ഹുയേ അസ്വഭാവഭാവോംകേ സംയോഗവശ ജോ (അപ്രതിബുദ്ധ – അജ്ഞാനീ ജീവ) അനേക പ്രകാരകേ വര്ണവാലേ സ്വഭാവഭാവത്വസേ ജോ ജിസകീ സമസ്ത ഭേദജ്ഞാനരൂപ ജ്യോതി അസ്ത ഹോ ഗഈ ഹൈ ഐസാ ഹൈ, ഔര മഹാ അജ്ഞാനസേ ജിസകാ ഹൃദയ സ്വയം സ്വതഃ ഹീ വിമോഹിത ഹൈ-ഐസാ അപ്രതിബുദ്ധ (-അജ്ഞാനീ) ജീവ സ്വ-പരകാ ഭേദ ന കരകേ, ഉന അസ്വഭാവഭാവോംകോ ഹീ (ജോ അപനേ സ്വഭാവ നഹീം ഹൈം ഐസേ വിഭാവോംകോ ഹീ) അപനാ കരതാ ഹുആ, പുദ്ഗലദ്രവ്യകോ ‘യഹ മേരാ ഹൈ’ ഇസപ്രകാര അനുഭവ കരതാ ഹൈ . (ജൈസേ സ്ഫ ടികപാഷാണമേം അനേക പ്രകാരകേ വര്ണോംകീ നികടതാസേ അനേകവര്ണരൂപതാ ദിഖാഈ ദേതീ ഹൈ, സ്ഫ ടികകാ നിജ ശ്വേത-നിര്മലഭാവ ദിഖാഈ നഹീം ദേതാ, ഇസീപ്രകാര അപ്രതിബുദ്ധകോ കര്മകീ ഉപാധിസേ ആത്മാകാ ശുദ്ധ സ്വഭാവ ആച്ഛാദിത ഹോ രഹാ ഹൈ — ദിഖാഈ നഹീം ദേതാ, ഇസലിഏ പുദ്ഗലദ്രവ്യകോ അപനാ മാനതാ ഹൈ ത്) ഐസേ അപ്രതിബുദ്ധകോ അബ സമഝായാ ജാ രഹാ ഹൈ കി : — രേ ദുരാത്മന് ! ആത്മഘാത കരനേവാലേ ! ജൈസേ പരമ അവിവേകപൂര്വക ഖാനേവാലേ
൧ആശ്രയകീ നികടതാസേ രംഗേ ഹുഏ സ്ഫ ടിക പാഷാണ ജൈസാ ഹൈ, അത്യന്ത തിരോഭൂത (ഢ കേ ഹുയേ) അപനേ
൧ആശ്രയ = ജിസമേം സ്ഫ ടികമണി രഖാ ഹുആ ഹോ വഹ വസ്തു .