ଗାଥାର୍ଥ : — [ଆତ୍ମାନମ୍ ଅଜାନନ୍ତଃ ] ଆତ୍ମାକୋ ନ ଜାନତେ ହୁଏ [ପରାତ୍ମଵାଦିନଃ ] ପରକୋ ଆତ୍ମା କହନେଵାଲେ [କେଚିତ୍ ମୂଢାଃ ତୁ ] କୋଈ ମୂଢ଼, ମୋହୀ, ଅଜ୍ଞାନୀ ତୋ [ଅଧ୍ଯଵସାନଂ ] ଅଧ୍ଯଵସାନକୋ [ତଥା ଚ ] ଔର କୋଈ [କର୍ମ ] କର୍ମକୋ [ଜୀଵମ୍ ପ୍ରରୂପଯନ୍ତି ] ଜୀଵ କହତେ ହୈଂ . [ଅପରେ ] ଅନ୍ଯ କୋଈ [ଅଧ୍ଯଵସାନେଷୁ ] ଅଧ୍ଯଵସାନୋଂମେଂ [ତୀଵ୍ରମନ୍ଦାନୁଭାଗଗଂ ] ତୀଵ୍ରମନ୍ଦ ଅନୁଭାଗଗତକୋ [ଜୀଵଂ ମନ୍ଯନ୍ତେ ] ଜୀଵ ମାନତେ ହୈଂ [ତଥା ] ଔର [ଅପରେ ] ଦୂସରେ କୋଈ [ନୋକର୍ମ ଅପି ଚ ] ନୋକର୍ମକୋ [ଜୀଵଃ ଇତି ] ଜୀଵ ମାନତେ ହୈଂ . [ଅପରେ ] ଅନ୍ଯ କୋଈ [କର୍ମଣଃ ଉଦଯଂ ] କର୍ମକେ ଉଦଯକୋ [ଜୀଵମ୍ ] ଜୀଵ ମାନତେ ହୈଂ, କୋଈ ‘[ଯଃ ] ଜୋ [ତୀଵ୍ରତ୍ଵମନ୍ଦତ୍ଵଗୁଣାଭ୍ଯାଂ ] ତୀଵ୍ରମନ୍ଦତାରୂପ ଗୁଣୋଂସେ ଭେଦକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୈ [ସଃ ] ଵହ [ଜୀଵଃ ଭଵତି ] ଜୀଵ ହୈ’ ଇସପ୍ରକାର [କର୍ମାନୁଭାଗମ୍ ] କର୍ମକେ ଅନୁଭାଗକୋ [ଇଚ୍ଛନ୍ତି ] ଜୀଵ ଇଚ୍ଛତେ ହୈଂ ( – ମାନତେ ହୈଂ) . [କେଚିତ୍ ] କୋଈ [ଜୀଵକର୍ମୋଭଯଂ ] ଜୀଵ ଔର କର୍ମ [ଦ୍ଵେ ଅପି ଖଲୁ ] ଦୋନୋଂ ମିଲେ ହୁଏକୋ ହୀ [ଜୀଵମ୍ ଇଚ୍ଛନ୍ତି ] ଜୀଵ ମାନତେ ହୈଂ [ତୁ ] ଔର [ଅପରେ ] ଅନ୍ଯ କୋଈ [ କର୍ମଣାଂ ସଂଯୋଗେନ ] କର୍ମକେ ସଂଯୋଗସେ ହୀ [ଜୀଵମ୍ ଇଚ୍ଛନ୍ତି ] ଜୀଵ ମାନତେ ହୈଂ . [ଏଵଂଵିଧାଃ ] ଇସପ୍ରକାରକେ ତଥା [ବହୁଵିଧାଃ ] ଅନ୍ଯ ଭୀ ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ [ଦୁର୍ମେଧସଃ ] ଦୁର୍ବୁଦ୍ଧି-
୮୮