ਭਗਵਾਨ੍ ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਪ੍ਰਣੀਤ ਯਹ ‘ਸਮਯਪ੍ਰਾਭ੍ਰੁਤ’ ਅਥਵਾ ‘ਸਮਯਸਾਰ’ ਨਾਮਕਾ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰ ‘ਦ੍ਵਿਤੀਯ ਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਕਂਧ’ਕਾ ਸਰ੍ਵੋਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼੍ਟ ਆਗਮ ਹੈ.
‘ਦ੍ਵਿਤੀਯ ਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਕਂਧ’ਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੁਈ, ਯਹ ਪਹਲੇ ਹਮ ਪਟ੍ਟਾਵਲਿਓਂਕੇ ਆਧਾਰਸੇ ਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪਮੇਂ ਦੇਖ ਲੇਵੇਂ.
ਆਜ ਸੇ ੨੪੬੬ ਵਰ੍ਸ਼ ਪਹਲੇ ਇਸ ਭਰਤਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਕੀ ਪੁਣ੍ਯ-ਭੂਮਿਮੇਂ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਕਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਜਗਤ੍ਪੂਜ੍ਯ ਪਰਮ ਭਟ੍ਟਾਰਕ ਭਗਵਾਨ੍ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹਾਵੀਰਸ੍ਵਾਮੀ ਅਪਨੀ ਸਾਤਿਸ਼ਯ ਦਿਵ੍ਯਧ੍ਵਨਿ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਮਸ੍ਤ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਰਹੇ ਥੇ. ਉਨਕੇ ਨਿਰ੍ਵਾਣਕੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਪਾਂਚ ਸ਼੍ਰੁਤਕੇਵਲੀ ਹੁਏ, ਉਨਮੇਂਸੇ ਅਨ੍ਤਿਮ ਸ਼੍ਰੁਤਕੇਵਲੀ ਸ਼੍ਰੀ ਭਦ੍ਰਬਾਹੁਸ੍ਵਾਮੀ ਹੁਏ. ਵਹਾਁ ਤਕ ਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਾਂਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਕੇ ਪ੍ਰਰੂਪਣਸੇ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਿਸ਼੍ਚਯਾਤ੍ਮਕ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਯਥਾਰ੍ਥ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਰਹਾ. ਤਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਕਾਲਦੋਸ਼ਸੇ ਕ੍ਰਮਕ੍ਰਮਸੇ ਅਂਗਾੋਂਕੇ ਜ੍ਞਾਨਕੀ ਵ੍ਯੁਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀ ਗਈ. ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਅਪਾਰ ਜ੍ਞਾਨਸਿਂਧੁਕਾ ਬਹੁ ਭਾਗ ਵਿਚ੍ਛੇਦ ਹੋ ਜਾਨੇਕੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਦੂਸਰੇ ਭਦ੍ਰਬਾਹੁਸ੍ਵਾਮੀ ਆਚਾਰ੍ਯਕੀ ਪਰਿਪਾਟੀਮੇਂ ਦੋ ਮਹਾ ਸਮਰ੍ਥ ਮੁਨਿ ਹੁਏ — ਏਕਕਾ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਸੇਨ ਆਚਾਰ੍ਯ ਤਥਾ ਦੂਸਰੋਂਕਾ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਣਧਰ ਆਚਾਰ੍ਯ ਥਾ. ਉਨਸੇ ਮਿਲੇ ਹੁਏ ਜ੍ਞਾਨਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਉਨਕੀ ਪਰਮ੍ਪਰਾਮੇਂ ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਆਚਾਰ੍ਯੋਂਨੇ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੋਂਕੀ ਰਚਨਾਏਁ ਕੀ ਔਰ ਸ਼੍ਰੀ ਵੀਰਭਗਵਾਨਕੇ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਰਖਾ.
ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਸੇਨ ਆਚਾਰ੍ਯਕੋ ਅਗ੍ਰਾਯਣੀਪੂਰ੍ਵਕੇ ਪਾਁਚਵੇਁ ‘ਵਸ੍ਤੁ’ ਅਧਿਕਾਰਕੇ ਮਹਾਕਰ੍ਮਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿ ਨਾਮਕ ਚੌਥੇ ਪ੍ਰਾਭ੍ਰੁਤਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਥਾ. ਉਸ ਜ੍ਞਾਨਾਮ੍ਰੁਤਮੇਂਸੇ ਅਨੁਕ੍ਰਮਸੇ ਉਨਕੇ ਪੀਛੇਕੇ ਆਚਾਰ੍ਯੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ਼੍ਟਖਂਡਾਗਮ ਤਥਾ ਉਸਕੀ ਧਵਲਾ-ਟੀਕਾ, ਗੋਮ੍ਮ੍ਟਸਾਰ, ਲਬ੍ਧਿਸਾਰ, ਕ੍ਸ਼ਪਣਾਸਾਰ ਆਦਿ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੋਂਕੀ ਰਚਨਾ ਹੁਈ. ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਪ੍ਰਥਮ ਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਕਂਧਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੈ. ਉਸਮੇਂ ਜੀਵ ਔਰ ਕਰ੍ਮਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ ਹੁਏ ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਸਂਸਾਰ-ਪਰ੍ਯਾਯਕਾ — ਗੁਣਸ੍ਥਾਨ, ਮਾਰ੍ਗਣਾਸ੍ਥਾਨ ਆਦਿਕਾ — ਸਂਕ੍ਸ਼ਿਪ੍ਤ ਵਰ੍ਣਨ ਹੈ, ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯਕੋ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਰਕੇ ਕਥਨ ਹੈ. ਇਸ ਨਯਕੋ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕ ਭੀ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਭਾਸ਼ਾਸੇ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ-ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯ ਅਥਵਾ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਕਹਤੇ ਹੈਂ.
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਣਧਰ ਆਚਾਰ੍ਯਕੋ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਵਾਦਪੂਰ੍ਵਕੀ ਦਸਵੀਂ ‘ਵਸ੍ਤੁ’ਕੇ ਤ੍ਰੁਤੀਯ ਪ੍ਰਾਭ੍ਰੁਤਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਥਾ. ਉਸ ਜ੍ਞਾਨਮੇਂਸੇ ਉਨਕੇ ਪੀਛੇਕੇ ਆਚਾਰ੍ਯੋਂਨੇ ਅਨੁਕ੍ਰਮਸੇ ਸਿਦ੍ਧਾਨ੍ਤ ਰਚੇ. ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਭਗਵਾਨ੍ ਮਹਾਵੀਰਸੇ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਹੋਤਾ ਹੁਵਾ ਜ੍ਞਾਨ, ਆਚਾਰ੍ਯੋਂਕੀ ਪਰਮ੍ਪਰਾਸੇ ਭਗਵਾਨ੍ ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੁਆ. ਉਨ੍ਹੋਂਨੇ