ਜ੍ਞਾਨੀ ਪਰਕੋ ਕ੍ਯੋਂ ਨਹੀਂ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਤਾ, ਐਸੇ
ਸ਼ਿਸ਼੍ਯਕੇ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਕਾ ਉਤ੍ਤਰ
. ..................
ਪਰਿਗ੍ਰਹਕੇ ਤ੍ਯਾਗਕਾ ਵਿਧਾਨ
...................
ਜ੍ਞਾਨੀਕੇ ਸਬ ਪਰਿਗ੍ਰਹਕਾ ਤ੍ਯਾਗ ਹੈ
.
ਕਰ੍ਮਕੇ ਫਲਕੀ ਵਾਁਛਾਸੇ ਕਰ੍ਮ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਹ
ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਜ੍ਞਾਨੀਕੇ ਵਾਁਛਾ ਨਹੀਂ
ਹੋਨੇਸੇ ਵਹ ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਹੈ,
ਉਸਕਾ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਾਂਤ ਦ੍ਵਾਰਾ ਕਥਨ
. ...........
ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਕੇ ਆਠ ਅਂਗ ਹੈਂ, ਉਨਮੇਂਸੇ ਪ੍ਰਥਮ
ਤੋ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਨਿਃਸ਼ਂਕ ਤਥਾ ਸਾਤ ਭਯ
ਰਹਿਤ ਹੈ, ਐਸਾ ਕਥਨ
. ................
ਨਿਸ਼੍ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਿਤਾ, ਨਿਰ੍ਵਿਚਿਕਿਤ੍ਸਾ, ਅਮੂਢਤ੍ਵ, ਉਪਗੂਹਨ,
ਸ੍ਥਤਿਕਰਣ, ਵਾਤ੍ਸਲ੍ਯ, ਪ੍ਰਭਾਵਨਾ – ਇਨਕਾ
ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਕੀ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾਸੇ ਵਰ੍ਣਨ
........
੭. ਬਨ੍ਧ ਅਧਿਕਾਰ
ਬਨ੍ਧਕੇ ਕਾਰਣਕਾ ਕਥਨ
. ................
ਐਸੇ ਕਾਰਣਰੂਪ ਆਤ੍ਮਾ ਨ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤੇ ਤੋ ਬਨ੍ਧ ਨ
ਹੋ, ਐਸਾ ਕਥਨ
........................
ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਕੋ ਜਿਸਸੇ ਬਨ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਉਸ
ਆਸ਼ਯਕੋ ਪ੍ਰਗਟ ਕਿਯਾ ਹੈ ਔਰ ਵਹ ਆਸ਼ਯ
ਅਜ੍ਞਾਨ ਹੈ, ਐਸਾ ਸਿਦ੍ਧ ਕਿਯਾ ਹੈ
. ....
ਅਜ੍ਞਾਨਮਯ ਅਧ੍ਯਵਸਾਯ ਹੀ ਬਨ੍ਧਕਾ
ਕਾਰਣ ਹੈ
. ..............................
ਬਾਹ੍ਯਵਸ੍ਤੁ ਬਨ੍ਧਕਾ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਧ੍ਯਵਸਾਨ
ਹੀ ਬਂਧਕਾ ਕਾਰਣ ਹੈ — ਐਸਾ ਕਥਨ
.
ਅਧ੍ਯਵਸਾਨ ਅਪਨੀ ਅਰ੍ਥਕ੍ਰਿਯਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ
ਹੋਨੇਸੇ ਮਿਥ੍ਯਾ ਹੈ
. ......................
ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਅਧ੍ਯਵਸਾਯਸੇ ਅਪਨੀ
ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਅਨੇਕ ਅਵਸ੍ਥਾਰੂਪ ਕਰਤਾ
ਹੈ, ਐਸਾ ਕਥਨ
. .......................
ਯਹ ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਅਧ੍ਯਵਸਾਯ ਜਿਨਕੇ ਨਹੀਂ
ਹੈ ਵੇ ਮੁਨਿ ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੇ
. .....
ਯਹ ਅਧ੍ਯਵਸਾਯ ਕ੍ਯਾ ਹੈ ? ਐਸੇ ਸ਼ਿਸ਼੍ਯਕੇ
ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਕਾ ਉਤ੍ਤਰ
..............................
ਇਸ ਅਧ੍ਯਵਸਾਨਕਾ ਨਿਸ਼ੇਧ ਹੈ ਵਹ
ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਕਾ ਹੀ ਨਿਸ਼ੇਧ ਹੈ
. ............
ਜੋ ਕੇਵਲ ਵ੍ਯਵਹਾਰਕਾ ਹੀ ਅਵਲਂਬਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਹ
ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਔਰ ਮਿਥ੍ਯਾਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਇਸਕਾ
ਅਵਲਂਬਨ ਅਭਵ੍ਯ ਭੀ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਵ੍ਰਤ, ਸਮਿਤਿ,
ਗੁਪ੍ਤਿ ਪਾਲਤਾ ਹੈ, ਗ੍ਯਾਰਹ ਅਂਗ ਪਢਤਾ ਹੈ, ਤੋ ਭੀ
ਉਸੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ
. ........................
ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੋਂਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਅਭਵ੍ਯ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਹੈ
.
ਅਭਵ੍ਯ ਧਰ੍ਮਕੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਹ ਭਾਗਹੇਤੁ
ਧਰ੍ਮਕੀ ਹੀ ਹੈ, ਮੋਕ੍ਸ਼ਹੇਤੁ ਧਰ੍ਮਕੀ ਨਹੀਂ
. ..
ਵ੍ਯਵਹਾਰ-ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ
. .........
ਰਾਗਾਦਿਕ ਭਾਵੋਂਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਆਤ੍ਮਾ ਹੈ ਯਾ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯ ?
ਉਸਕਾ ਉਤ੍ਤਰ
. ..........................
ਆਤ੍ਮਾ ਰਾਗਾਦਿਕਕਾ ਅਕਾਰਕ ਹੀ ਕਿਸ ਰੀਤਿਸੇ ਹੈ,
ਉਸਕਾ ਉਦਾਹਰਣਪੂਰ੍ਵਕ ਕਥਨ
........
੮. ਮੋਕ੍ਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ
ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ ਕਰ੍ਮਬਂਧਸੇ ਛੂਟਨਾ ਹੈ; ਜੋ ਜੀਵ
ਬਂਧਕਾ ਛੇਦ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਮਾਤ੍ਰ ਬਂਧਕੇ
ਸ੍ਵਰੂਪਕੋ ਜਾਨਕਰ ਹੀ ਸਂਤੁਸ਼੍ਟ ਹੈ ਵਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਨਹੀਂ
ਪਾਤਾ ਹੈ
. ...............................
ਬਨ੍ਧਕੀ ਚਿਨ੍ਤਾ ਕਰਨੇ ਪਰ ਭੀ ਬਨ੍ਧ ਨਹੀਂ ਕਟਤਾ
ਹੈ
. ..........................................
ਬਨ੍ਧ-ਛੇਦਨਸੇ ਹੀ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੋਤਾ ਹੈ
. .......
ਬਨ੍ਧਕਾ ਛੇਦ ਕੈਸੇ ਕਰਨਾ, ਐਸੇ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਕਾ ਉਤ੍ਤਰ ਯਹ
ਹੈ ਕਿ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਕੇ ਛੇਦਨੇਕੋ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰ ਹੀ
ਕਰਣ ਹੈ
. ..................................
ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਰੂਪ ਕਰਣਸੇ ਆਤ੍ਮਾ ਔਰ ਬਨ੍ਧ — ਦੋਨੋਂਕੋ
ਜੁਦੇ ਜੁਦੇ ਕਰ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਸੇ ਹੀ ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਗ੍ਰਹਣ
ਕਰਨਾ, ਬਨ੍ਧਕੋ ਛੋੜਨਾ
. .............
੨੦੭
੨੦੮
੨੦੯-੨੧੭
੨੧੮-੨੨੭
੨੨੮-੨੨੯
੨੩੦-੨੩੬
੨੩੭-੨੪੧
੨੪੨-੨੪੬
੨੪੭-੨੫੮
੨੫੯-੨੬੪
੨੬੫
੨੬੬-੨੬੭
੨੬੮-੨੬੯
੨੭੦
ਵਿਸ਼ਯ
ਗਾਥਾ
ਵਿਸ਼ਯ
ਗਾਥਾ
੨੭੧
੨੭੨
੨੭੩
੨੭੪
੨੭੫
੨੭੬-੨੭੭
੨੭੮-੨੮੨
੨੮੩-੨੮੭
੨੮੮-੨੯੦
੨੯੧
੨੯੨-੨੯੩
੨੯੪
੨੯੫-੨੯੬
[੨੭ ]