ਰ੍ਮਹਃ ਪਰਮਮਸ੍ਤੁ ਨਃ ਸਹਜਮੁਦ੍ਵਿਲਾਸਂ ਸਦਾ .
ਯਦੇਕਰਸਮੁਲ੍ਲਸਲ੍ਲਵਣਖਿਲ੍ਯਲੀਲਾਯਿਤਮ੍ ..੧੪..
ਭਾਵਾਰ੍ਥ : — ਯਹਾਁ ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਅਨੁਭੂਤਿਕੋ ਹੀ ਜ੍ਞਾਨਕੀ ਅਨੁਭੂਤਿ ਕਹਾ ਗਯਾ ਹੈ . ਅਜ੍ਞਾਨੀਜਨ ਜ੍ਞੇਯੋਂਮੇਂ ਹੀ — ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਕੇ ਵਿਸ਼ਯੋਂਮੇਂ ਹੀ — ਲੁਬ੍ਧ ਹੋ ਰਹੇ ਹੈਂ; ਵੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜ੍ਞਾਨਕੇ ਵਿਸ਼ਯੋਂਸੇ ਅਨੇਕਾਕਾਰ ਹੁਏ ਜ੍ਞਾਨਕੋ ਹੀ ਜ੍ਞੇਯਮਾਤ੍ਰ ਆਸ੍ਵਾਦਨ ਕਰਤੇ ਹੈਂ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਜ੍ਞੇਯੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਜ੍ਞਾਨਮਾਤ੍ਰਕਾ ਆਸ੍ਵਾਦਨ ਨਹੀਂ ਕਰਤੇ . ਔਰ ਜੋ ਜ੍ਞਾਨੀ ਹੈਂ, ਜ੍ਞੇਯੋਂਮੇਂ ਆਸਕ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੈਂ ਵੇ ਜ੍ਞੇਯੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਏਕਾਕਾਰ ਜ੍ਞਾਨਕਾ ਹੀ ਆਸ੍ਵਾਦ ਲੇਤੇ ਹੈਂ, — ਜੈਸੇ ਸ਼ਾਕੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਨਮਕਕੀ ਡਲੀਕਾ ਕ੍ਸ਼ਾਰਮਾਤ੍ਰ ਸ੍ਵਾਦ ਆਤਾ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਆਸ੍ਵਾਦ ਲੇਤੇ ਹੈਂ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਜੋ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ ਸੋ ਆਤ੍ਮਾ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਆਤ੍ਮਾ ਹੈ ਸੋ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ . ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਗੁਣਗੁਣੀਕੀ ਅਭੇਦ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਟਿਮੇਂ ਆਨੇਵਾਲਾ ਸਰ੍ਵ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ, ਅਪਨੀ ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਮੇਂ ਏਕਰੂਪ, ਨਿਸ਼੍ਚਲ, ਅਪਨੇ ਗੁਣੋਂਮੇਂ ਏਕਰੂਪ, ਪਰਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੁਏ ਭਾਵੋਂਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਅਪਨੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਅਨੁਭਵ, ਜ੍ਞਾਨਕਾ ਅਨੁਭਵ ਹੈ; ਔਰ ਯਹ ਅਨੁਭਵਨ ਭਾਵਸ਼੍ਰੁਤਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਜਿਨਸ਼ਾਸਨਕਾ ਅਨੁਭਵਨ ਹੈ . ਸ਼ੁਦ੍ਧਨਯਸੇ ਇਸਮੇਂ ਕੋਈ ਭੇਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ..੧੫..
ਅਬ, ਇਸੀ ਅਰ੍ਥਕਾ ਕਲਸ਼ਰੂਪ ਕਾਵ੍ਯ ਕਹਤੇ ਹੈਂ : —
ਸ਼੍ਲੋਕਾਰ੍ਥ : — ਆਚਾਰ੍ਯ ਕਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ [ਪਰਮਮ੍ ਮਹਃ ਨਃ ਅਸ੍ਤੁ ] ਹਮੇਂ ਵਹ ਉਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼੍ਟ ਤੇਜ -ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋ [ਯਤ੍ ਸਕਲਕਾਲਮ੍ ਚਿਦ੍-ਉਚ੍ਛਲਨ-ਨਿਰ੍ਭਰਂ ] ਕਿ ਜੋ ਤੇਜ ਸਦਾਕਾਲ ਚੈਤਨ੍ਯਕੇ ਪਰਿਣਮਨਸੇ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ ਹੈ, [ਉਲ੍ਲਸਤ੍-ਲਵਣ-ਖਿਲ੍ਯ-ਲੀਲਾਯਿਤਮ੍ ] ਜੈਸੇ ਨਮਕਕੀ ਡਲੀ ਏਕ ਕ੍ਸ਼ਾਰਰਸਕੀ ਲੀਲਾਕਾ ਆਲਮ੍ਬਨ ਕਰਤੀ ਹੈ, ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਜੋ ਤੇਜ [ਏਕ-ਰਸਮ੍ ਆਲਮ੍ਬਤੇ ] ਏਕ ਜ੍ਞਾਨਰਸਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਆਲਮ੍ਬਨ ਕਰਤਾ ਹੈ; [ਅਖਣ੍ਡਿਤਮ੍ ] ਜੋ ਤੇਜ ਅਖਣ੍ਡਿਤ ਹੈ — ਜੋ ਜ੍ਞੇਯੋਂਕੇ ਆਕਾਰਰੂਪ ਖਣ੍ਡਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, [ਅਨਾਕੁਲਂ ] ਜੋ ਅਨਾਕੁਲ ਹੈ — ਜਿਸਮੇਂ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਰਾਗਾਦਿਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਆਕੁਲਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, [ਅਨਨ੍ਤਮ੍ ਅਨ੍ਤਃ ਬਹਿਃ ਜ੍ਵਲਤ੍ ] ਜੋ ਅਵਿਨਾਸ਼ੀਰੂਪਸੇ ਅਨ੍ਤਰਙ੍ਗਮੇਂ ਔਰ ਬਾਹਰਮੇਂ ਪ੍ਰਗਟ ਦੈਦੀਪ੍ਯਮਾਨ ਹੈ — ਜਾਨਨੇਮੇਂ ਆਤ੍ਮਾ ਹੈ, [ਸਹਜਮ੍ ] ਜੋ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਹੁਆ ਹੈ — ਜਿਸੇ ਕਿਸੀਨੇ ਨਹੀਂ ਰਚਾ ਔਰ [ਸਦਾ ਉਦ੍ਵਿਲਾਸਂ ] ਸਦਾ ਜਿਸਕਾ ਵਿਲਾਸ ਉਦਯਰੂਪ ਹੈ — ਜੋ ਏਕਰੂਪ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸਮਾਨ ਹੈ .