ததாநீஂ ஸாமாந்யவிஶேஷாவிர்பாவதிரோபாவாப்யாமநுபூயமாநமபி ஜ்ஞாநமபுத்தலுப்தாநாஂ ந ஸ்வததே . ததா ஹி — யதா விசித்ரவ்யஂஜநஸஂயோகோபஜாதஸாமாந்யவிஶேஷதிரோபாவாவிர்பாவாப்யாமநுபூயமாநஂ லவணஂ லோகாநாமபுத்தாநாஂ வ்யஂஜநலுப்தாநாஂ ஸ்வததே, ந புநரந்யஸஂயோகஶூந்யதோபஜாதஸாமாந்யவிஶேஷாவிர்பாவதிரோ- பாவாப்யாம்; அத ச யதேவ விஶேஷாவிர்பாவேநாநுபூயமாநஂ லவணஂ ததேவ ஸாமாந்யாவிர்பாவேநாபி . ததா விசித்ரஜ்ஞேயாகாரகரம்பிதத்வோபஜாதஸாமாந்யவிஶேஷதிரோபாவாவிர்பாவாப்யாமநுபூயமாநஂ ஜ்ஞாநமபுத்தாநாஂ ஜ்ஞேய- லுப்தாநாஂ ஸ்வததே, ந புநரந்யஸஂயோகஶூந்யதோபஜாதஸாமாந்யவிஶேஷாவிர்பாவதிரோபாவாப்யாம்; அத ச யதேவ விஶேஷாவிர்பாவேநாநுபூயமாநஂ ஜ்ஞாநஂ ததேவ ஸாமாந்யாவிர்பாவேநாபி . அலுப்தபுத்தாநாஂ து யதா ஸைந்தவகில்யோ- ந்யத்ரவ்யஸஂயோகவ்யவச்சேதேந கேவல ஏவாநுபூயமாநஃ ஸர்வதோப்யேகலவணரஸத்வால்லவணத்வேந ஸ்வததே, ததா- ஸ்வயஂ ஆத்மா ஹீ ஹை . இஸலிஏ ஜ்ஞாநகீ அநுபூதி ஹீ ஆத்மாகீ அநுபூதி ஹை . பரந்து அப வஹா, ஸாமாந்ய ஜ்ஞாநகே ஆவிர்பாவ (ப்ரகடபநா) ஔர விஶேஷ (ஜ்ஞேயாகார) ஜ்ஞாநகே திரோபாவ (ஆச்சாதந)ஸே ஜப ஜ்ஞாநமாத்ரகா அநுபவ கியா ஜாதா ஹை தப ஜ்ஞாந ப்ரகட அநுபவமேஂ ஆதா ஹை ததாபி ஜோ அஜ்ஞாநீ ஹைஂ, ஜ்ஞேயோஂமேஂ ஆஸக்த ஹைஂ உந்ஹேஂ வஹ ஸ்வாதமேஂ நஹீஂ ஆதா . யஹ ப்ரகட த்ருஷ்டாந்தஸே பதலாதே ஹைஂ : —
ஜைஸே — அநேக ப்ரகாரகே ஶாகாதி போஜநோஂகே ஸம்பந்தஸே உத்பந்ந ஸாமாந்ய லவணகே திரோபாவ ஔர விஶேஷ லவணகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா ஜோ (ஸாமாந்யகே திரோபாவரூப ஔர ஶாகாதிகே ஸ்வாதபேதஸே பேதரூப – விஶேஷரூப) லவண ஹை உஸகா ஸ்வாத அஜ்ஞாநீ, ஶாக-லோலுப மநுஷ்யோஂகோ ஆதா ஹை, கிந்து அந்யகீ ஸம்பந்தரஹிததாஸே உத்பந்ந ஸாமாந்யகே ஆவிர்பாவ ஔர விஶேஷகே திரோபாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா ஜோ ஏகாகார அபேதரூப லவண ஹை உஸகா ஸ்வாத நஹீஂ ஆதா; ஔர பரமார்தஸே தேகா ஜாயே தோ, விஶேஷகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா (க்ஷாரரஸரூப) லவண ஹீ ஸாமாந்யகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா (க்ஷாரரஸரூப) லவண ஹை . இஸப்ரகார — அநேக ப்ரகாரகே ஜ்ஞேயோஂகே ஆகாரோஂகே ஸாத மிஶ்ரரூபதாஸே உத்பந்ந ஸாமாந்யகே திரோபாவ ஔர விஶேஷகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா ஜோ (விஶேஷபாவரூப, பேதரூப, அநேகாகாரரூப) ஜ்ஞாந ஹை வஹ அஜ்ஞாநீ, ஜ்ஞேய-லுப்த ஜீவோஂகோ ஸ்வாதமேஂ ஆதா ஹை, கிந்து அந்யஜ்ஞேயாகாரகீ ஸஂயோகரஹிததாஸே உத்பந்ந ஸாமாந்யகே ஆவிர்பாவ ஔர விஶேஷகே திரோபாவஸே அநுபவமேஂ ஆநேவாலா ஜோ ஏகாகார அபேதரூப ஜ்ஞாந வஹ ஸ்வாதமேஂ நஹீஂ ஆதா; ஔர பரமார்தஸே விசார கியா ஜாயே தோ, ஜோ ஜ்ஞாந விஶேஷகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆதா ஹை வஹீ ஜ்ஞாந ஸாமாந்யகே ஆவிர்பாவஸே அநுபவமேஂ ஆதா ஹை . அலுப்த ஜ்ஞாநியோஂகோ தோ, ஜைஸே ஸைஂதவகீ டலீ, அந்யத்ரவ்யகே ஸஂயோககா வ்யவச்சேத கரகே கேவல ஸைஂதவகா ஹீ அநுபவ கியே ஜாநே பர, ஸர்வதஃ ஏக க்ஷாரரஸத்வகே காரண க்ஷாரரூபஸே ஸ்வாதமேஂ ஆதீ ஹை உஸீப்ரகார ஆத்மா பீ, பரத்ரவ்யகே ஸஂயோககா வ்யவச்சேத கரகே கேவல ஆத்மாகா ஹீ அநுபவ
௪௪