யதாக்நிரிந்தநமஸ்தீந்தநமக்நிரஸ்த்யக்நேரிந்தநமஸ்தீந்தநஸ்யாக்நிரஸ்தி, அக்நேரிந்தநஂ பூர்வமாஸீதி- ந்தநஸ்யாக்நிஃ பூர்வமாஸீத், அக்நேரிந்தநஂ புநர்பவிஷ்யதீந்தநஸ்யாக்நிஃ புநர்பவிஷ்யதீதீந்தந ஏவா- ஸத்பூதாக்நிவிகல்பத்வேநாப்ரதிபுத்தஃ கஶ்சில்லக்ஷ்யேத, ததாஹமேததஸ்ம்யேததஹமஸ்தி மமைததஸ்த்யேதஸ்யாஹமஸ்மி, மமைதத்பூர்வமாஸீதேதஸ்யாஹஂ பூர்வமாஸஂ, மமைதத்புநர்பவிஷ்யத்யேதஸ்யாஹஂ புநர்பவிஷ்யாமீதி பரத்ரவ்ய ஏவாஸத்பூதாத்மவிகல்பத்வேநாப்ரதிபுத்தோ லக்ஷ்யேதாத்மா . நாக்நிரிஂதநமஸ்தி நேந்தநமக்நிரஸ்த்யக்நி- ரக்நிரஸ்தீந்தநமிந்தநமஸ்தி நாக்நேரிந்தநமஸ்தி நேந்தநஸ்யாக்நிரஸ்த்யக்நேரக்நிரஸ்தீந்தநஸ்யேந்தநமஸ்தி, நாக்நேரிந்தநஂ பூர்வமாஸீந்நேந்தநஸ்யாக்நிஃ பூர்வமாஸீதக்நேரக்நிஃ பூர்வமாஸீதிந்தநஸ்யேந்தநஂ பூர்வமாஸீத், நாக்நேரிந்தநஂ புநர்பவிஷ்யதி நேந்தநஸ்யாக்நிஃ புநர்பவிஷ்யத்யக்நேரக்நிஃ புநர்பவிஷ்யதீந்தநஸ்யேந்தநஂ புநர்பவிஷ்யதீதி கஸ்யசிதக்நாவேவ ஸத்பூதாக்நிவிகல்பவந்நாஹமேததஸ்மி நைததஹமஸ்த்ய- ஹமஹமஸ்ம்யேததேததஸ்தி, ந மமைததஸ்தி நைதஸ்யாஹமஸ்மி மமாஹமஸ்ம்யேதஸ்யைததஸ்தி, ந ஹோஊகா, — [ஏதத் து அஸத்பூதம் ] ஐஸா ஜூடா [ஆத்மவிகல்பஂ ] ஆத்மவிகல்ப [கரோதி ] கரதா ஹை வஹ [ஸம்மூடஃ ] மூட ஹை, மோஹீ ஹை, அஜ்ஞாநீ ஹை; [து ] ஔர ஜோ புருஷ [பூதார்தஂ ] பரமார்த வஸ்துஸ்வரூபகோ [ஜாநந் ] ஜாநதா ஹுஆ [தம் ] வைஸா ஜூடா விகல்ப [ந கரோதி ] நஹீஂ கரதா வஹ [அஸம்மூடஃ ] மூட நஹீஂ, ஜ்ஞாநீ ஹை .
டீகா : — (த்ருஷ்டாந்தஸே ஸமஜாதே ஹைஂஃ) ஜைஸே கோஈ புருஷ ஈஂதந ஔர அக்நிகோ மிலா ஹுஆ தேககர ஐஸா ஜூடா விகல்ப கரே கி ‘‘அக்நி ஹை ஸோ ஈஂதந ஹை ஔர ஈஂதந ஹை ஸோ அக்நி ஹை; அக்நிகா ஈஂதந ஹை, ஈஂதநகீ அக்நி ஹை; அக்நிகா ஈஂதந பஹலே தா, ஈஂதநகீ அக்நி பஹலே தீ; அக்நிகா ஈஂதந பவிஷ்யமேஂ ஹோகா, ஈஂதநகீ அக்நி பவிஷ்யமேஂ ஹோகீ;’’ — ஐஸா ஈஂதநமேஂ ஹீ அக்நிகா விகல்ப கரதா ஹை வஹ ஜூடா ஹை, உஸஸே அப்ரதிபுத்த (அஜ்ஞாநீ) கோஈ பஹிசாநா ஜாதா ஹை, இஸீப்ரகார கோஈ ஆத்மா பரத்ரவ்யமேஂ ஹீ அஸத்யார்த ஆத்மவிகல்ப (ஆத்மாகா விகல்ப) கரே கி ‘‘மைஂ யஹ பரத்ரவ்ய ஹூ, யஹ பரத்ரவ்ய முஜஸ்வரூப ஹை; யஹ மேரா பரத்ரவ்ய ஹை, இஸ பரத்ரவ்யகா மைஂ ஹூ; மேரா யஹ பஹலே தா, மைஂ இஸகா பஹலே தா; மேரா யஹ பவிஷ்யமேஂ ஹோகா; மைஂ இஸகா பவிஷ்யமேஂ ஹோஊகா’’; — ஐஸே ஜூடே விகல்போஂஸே அப்ரதிபுத்த (அஜ்ஞாநீ) பஹிசாநா ஜாதா ஹை .
ஔர, ‘‘அக்நி ஹை வஹ ஈந்தந நஹீஂ ஹை, ஈஂதந ஹை வஹ அக்நி நஹீஂ ஹை, — அக்நி ஹை வஹ அக்நி ஹீ ஹை, ஈஂதந ஹை வஹ ஈஂதந ஹீ ஹை; அக்நிகா ஈஂதந நஹீஂ, ஈஂதநகீ அக்நி நஹீஂ, — அக்நிகீ ஹீ அக்நி ஹை, ஈஂதநகா ஈஂதந ஹை; அக்நிகா ஈஂதந பஹலே நஹீஂ தா, ஈஂதநகீ அக்நி பஹலே நஹீஂ தீ, — அக்நிகீ அக்நி பஹலே தீ ஈஂதநகா ஈஂதந பஹலே தா; அக்நிகா ஈஂதந பவிஷ்யமேஂ நஹீஂ ஹோகா, ஈஂதநகீ அக்நி பவிஷ்யமேஂ நஹீஂ ஹோகீ, — அக்நிகீ அக்நி ஹீ பவிஷ்யமேஂ ஹோகீ, ஈஂதநகா ஈஂதந ஹீ பவிஷ்யமேஂ ஹோகா’’;
௫௬