कहानजैनशास्त्रमाळा ]
छे, तेथी दुःखी छे; क्रियासंस्कार छूटीने शुद्धस्वरूपनो अनुभव थतां जीव निर्विकल्प छे, तेथी सुखी छे. ५ – १०४.
शिवस्यायं हेतुः स्वयमपि यतस्तच्छिव इति ।
खंडान्वय सहित अर्थः — ‘‘यत् एतत् ज्ञानात्मा भवनम् ध्रुवम् अचलम् आभाति अयं शिवस्य हेतुः’’ (यत् एतत्) जे कोई (ज्ञानात्मा) चेतनालक्षण एवी (भवनम्) सत्त्वस्वरूप वस्तु (ध्रुवम् अचलम्) निश्चयथी स्थिर थईने (आभाति) प्रत्यक्षपणे स्वरूपनी आस्वादक कही छे (अयं) ए ज (शिवस्य हेतुः) मोक्षनो मार्ग छे. शा कारणथी? ‘‘यतः स्वयम् अपि तत् शिवः इति’’ (यतः) कारण के (स्वयम् अपि) पोते पण (तत् शिवः इति) मोक्षरूप छे. भावार्थ आम छे — जीवनुं स्वरूप सदा कर्मथी मुक्त छे; तेने अनुभवतां मोक्ष थाय छे एम घटे छे, विरुद्ध तो नथी. ‘‘अतः अन्यत् बन्धस्य हेतुः’’ (अतः) शुद्धस्वरूपनो अनुभव मोक्षमार्ग छे, ए विना (अन्यत्) जे कांई छे शुभ क्रियारूप, अशुभ क्रियारूप अनेक प्रकार (बन्धस्य हेतुः) ते बधो बंधनो मार्ग छे; ‘‘यतः स्वयम् अपि बन्धः इति’’ (यतः) कारण के (स्वयम् अपि) पोते पण (बन्धः इति) बधोय बंधरूप छे. ‘‘ततः तत् ज्ञानात्मा स्वं भवनम् विहितं हि अनुभूतिः’’ (ततः) ते कारणथी (तत्) पूर्वोक्त (ज्ञानात्मा) चेतनालक्षण एवुं छे (स्वं भवनम्) पोताना जीवनुं सत्त्व ते (विहितम्) मोक्षमार्ग छे, (हि) निश्चयथी (अनुभूतिः) प्रत्यक्षपणे आस्वाद करवामां आवतुं थकुं. ६ – १०५.