132
gaI chhe (अखिल) samasta (भाव) — jIv, pudgal, dharma, adharma, kAL, AkAsh evAn samasta — dravyanA (मण्डल) atIt-anAgat-vartamAn anant paryAyarUpI (रस) rasAyaNabhUt divya auShadhi tenA (प्राग्भार) samUh vaDe (मत्ताः इव) magna thaI chhe, evI chhe. bhAvArtha Am chhe ke — koI param rasAyaNabhUt divya auShadhi pIe chhe to sarvAng tarangAvali jevun Upaje chhe, tevI rIte samasta dravyone jANavAmAn samartha chhe gnAn, tethI sarvAng AnandatarangAvalithI garbhit chhe. 9 – 141.
किॢश्यन्तां च परे महाव्रततपोभारेण भग्नाश्चिरम् ।
ज्ञानं ज्ञानगुणं विना कथमपि प्राप्तुं क्षमन्ते न हि ।।१०-१४२।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘परे इदं ज्ञानं ज्ञानगुणं विना प्राप्तुं कथम् अपि न हि क्षमन्ते’’ (परे) shuddhasvarUp-anubhavathI bhraShTa chhe je jIv te, (इदं ज्ञानं) pUrve ja kahel chhe samasta bhedavikalpathI rahit gnAnamAtra vastu tene (ज्ञानगुणं विना) shuddhasvarUp-anubhavashakti vinA (प्राप्तुं) prApta karavAne, (कथम् अपि) hajAr upAy karavAmAn Ave topaN, (न हि क्षमन्ते) nishchayathI samartha thatA nathI. kevun chhe gnAnapad? ‘‘साक्षात् मोक्षः’’ pratyakShapaNe sarvathA prakAre mokShasvarUp chhe. vaLI kevun chhe? ‘‘निरामयपदं’’ jeTalA upadrav-kalesh chhe te sarvathI rahit chhe. vaLI kevun chhe? ‘‘स्वयं संवेद्यमानं’’ (स्वयं) potAthI (संवेद्यमानं) AsvAd karavAyogya chhe. bhAvArtha Am chhe ke — gnAnaguN gnAnaguNathI anubhavayogya chhe, kAraNAntar dvArA gnAnaguN grAhya nathI. kevo chhe mithyAdraShTi jIvarAshi? ‘‘कर्मभिः क्लिश्यन्तां’’ (कर्मभिः) vishuddha shubhopayogarUp pariNAm, jainokta sUtronun adhyayan, jIvAdi dravyonA svarUpanun vAramvAr smaraN, panchaparameShThInI bhakti ityAdi chhe je anek kriyAbhed te vaDe (क्लिश्यन्ता) bahu AkShep (ADambar) kare chhe to karo, tathApi shuddha svarUpanI prApti thashe te to shuddha gnAn vaDe thashe. kevAn chhe karatUt arthAt kriyAbhed? ‘‘स्वयम् एव