kahAnajainashAstramALA ]
nAnA prakAranI kriyA (कुर्वाणः) karato thako (फललिप्सुः) phaLanI abhilAShA karIne kriyAne kare chhe evo (ना) koI puruSh (कर्मणः फलं) kriyAnA phaLane (प्राप्नोति) pAme chhe. bhAvArtha Am chhe — je koI puruSh kriyA kare chhe, nirabhilASh thaIne kare chhe, tene to kriyAnun phaL nathI. 20 – 152.
किन्त्वस्यापि कुतोऽपि किच्चिदपि तत्कर्मावशेनापतेत् ।
ज्ञानी किं कुरुतेऽथ किं न कुरुते कर्मेति जानाति कः ।।२१-१५३।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘येन फलं त्यक्तं स क र्म कुरुते इति वयं न प्रतीमः’’ (येन) je samyagdraShTi jIve (फलं त्यक्तं) karmanA udayathI chhe je bhogasAmagrI teno (फलं) abhilASh (त्यक्तं) sarvathA mamatva chhoDel chhe (सः) te samyagdraShTi jIv (कर्म कुरुते) gnAnAvaraNAdi karmane kare chhe (इति वयं न प्रतीमः) evI to ame pratIti karatA nathI. bhAvArtha Am chhe ke — je karmanA uday pratye udAsIn chhe tene karmano bandh nathI, nirjarA chhe. ‘‘किन्तु’’ k kvisheSh — ‘‘अस्य अपि’’ A samyagdraShTine paN ‘‘अवशेन कुतः अपि किञ्चित् अपि कर्म आपतेत्’’ (अवशेन) abhilASh karyA vinA ja, balAtkAre ja (कुतः अपि किञ्चित् अपि कर्म) pUrve bAndhyun hatun je gnAnAvaraNAdi karma, tenA udayathI thaI chhe je panchendriyaviShay bhogakriyA, te (आपतेत्) prApta thAy chhe. bhAvArtha Am chhe ke — jem koIne rog, shok, dAridra vAnchhA vinA ja hoy chhe, tem samyagdraShTi jIvane je koI kriyA hoy chhe te vAnchhA vinA ja hoy chhe. ‘‘तस्मिन् आपतिते’’ anichchhak chhe samyagdraShTi puruSh, tene balAtkAre hoy chhe bhogakriyA, te hotAn ‘‘ज्ञानी किं कुरुते’’ (ज्ञानी) samyagdraShTi jIv (किं कुरुते) anichchhak thaI karmanA udaye kriyA kare chhe to shun kriyAno kartA thayo? ‘‘अथ न कुरुते’’ sarvathA kriyAno kartA samyagdraShTi jIv nathI. kono kartA nathI? ‘‘कर्म इति’’ bhogakriyAno. kevo chhe samyagdraShTi jIv? ‘‘जानाति कः’’ gnAyak-