240
samasta vastuno chhe AdhArabhUt pradeshapunj tene jANe chhe gnAn, jANatu thakun tenI AkRutirUpe pariName chhe gnAn, enun nAm parakShetra chhe, te kShetrane gnAnanun kShetra mAne chhe. ekAntavAdI mithyAdraShTi jIv, te kShetrathI sarvathA bhinna chhe chaitanyapradeshamAtra gnAnanun kShetra, tene mAnato nathI. tenA prati samAdhAn Am chhe ke gnAnavastu parakShetrane jANe chhe parantu potAnA kShetrarUp chhe, paranun kShetra gnAnanun kShetra nathI. te ja kahe chhe — ‘‘
olAnnI ( – karAnI) mAphak gaLe chhe, gnAnamAtra jIvavastu chhe em sAdhI shakato nathI, (एव) nishchayathI em ja chhe. kevo chhe ekAntavAdI? ‘‘भिन्नक्षेत्रनिषण्ण- बोध्यनियतव्यापारनिष्ठः’’ (भिन्नक्षेत्र) potAnA chaitanyapradeshathI anya chhe je samasta dravyono pradeshapunj (निषण्ण) tenI AkRutirUp pariNamyo chhe evo chhe je (बोध्यनियतव्यापार) gney-gnAyakano avashya sambandh, temAn (निष्ठः) niShTha chhe arthAt etAvanmAtrane (-eTalAmAtrane) jANe chhe gnAnanun kShetra, evo chhe ekAntavAdI mithyAdraShTi jIv. ‘‘सदा’’ anAdi kALathI evo ja chhe. vaLI kevo chhe mithyAdraShTi jIv? ‘‘अभितः बहिः पतन्तम् पुमांसं पश्यन्’’ (अभितः) mULathI mAnDIne (बहिः पतन्तम्) parakShetrarUp pariNamI chhe em (पुमांसं) jIvavastune (पश्यन्) mAne chhe — anubhave chhe, evo chhe mithyAdraShTi jIv. ‘‘पुनः स्याद्वादवेदी तिष्ठति’’ (पुनः) ekAntavAdI je pramANe kahe chhe te pramANe nathI parantu (स्याद्वादवेदी) syAdvAdavedI arthAt anekAntavAdI (तिष्ठति) je pramANe mAne chhe tevI vastu chhe. bhAvArtha Am chhe ke te vastune sAdhI shake chhe. kevo chhe syAdvAdI? ‘‘स्वक्षेत्रास्तितया निरुद्धरभसः’’ (स्वक्षेत्र) samasta paradravyathI bhinna nijasvarUp chaitanyapradesh, tenI (अस्तितया) sattArUpe (निरुद्धरभसः) pariNamyun chhe gnAnanun sarvasva jenun, evo chhe syAdvAdI. vaLI kevo chhe? ‘‘आत्म- निखातबोध्यनियतव्यापारशक्तिः भवन्’’ (आत्म) gnAnavastumAn (निखात) gney pratibimbarUp chhe — evo chhe (बोध्यनियतव्यापार) gney-gnAyakarUp avashya sambandh, Avun (शक्तिः) jANyun chhe gnAnavastunun sahaj jeNe, evo (भवन्) hoto thako. bhAvArtha Am chhe ke gnAnamAtra jIvavastu parakShetrane jANe chhe evun sahaj chhe, parantu potAnA pradeshomAn chhe, parAyA pradeshomAn nathI — em mAne chhe syAdvAdI jIv, tethI vastune sAdhI shake chhe — anubhav karI shake chhe. 8-254.