kahAnajainashAstramALA ]
त्यक्तार्थोऽपि न तुच्छतामनुभवत्याकारकर्षी परान् ।।९-२५५।।
khanDAnvay sahit artha — bhAvArtha Am chhe ke koI ekAntavAdI mithyAdraShTi jIv evo chhe ke je vastune dravyarUp mAne chhe, paryAyarUp nathI mAnato, tethI gneyavastunA pradeshone jANatAn gnAnane ashuddhapaNun mAne chhe; ‘gnAnano evo ja svabhAv chhe, te gnAnano paryAy chhe’ – em mAnato nathI. tenA prati uttar Am chhe ke gnAnavastu potAnA pradeshomAn chhe, gneyanA pradeshone jANe chhe evo svabhAv chhe, ashuddhapaNun nathI; – evun mAne chhe syAdvAdI. e ja kahe chhe — ‘‘पशुः प्रणश्यति’’ (पशुः) ekAntavAdI mithyAdraShTi jIv (प्रणश्यति) vastumAtra sAdhavAthI bhraShTa chhe — anubhav karavAne bhraShTa chhe. kevo thaIne bhraShTa chhe? ‘‘तुच्छीभूय’’ tattvagnAnathI shUnya thaIne. vaLI kevo chhe? ‘‘अर्थैः सह चिदाकारान् वमन्’’ (अर्थैः सह) gnAnagochar chhe je gneyanA pradesho temanI sAthe (चिदाकारान्) gnAnanI shaktinun athavA gnAnanA pradeshonun (वमन्) mULathI vaman karyun chhe arthAt temanun nAstipaNun jANyun chhe jeNe, evo chhe. vaLI kevo chhe? ‘‘पृथग्विधपरक्षेत्रस्थितार्थोज्झनात्’’ (पृथग्विध) paryAyarUp je (परक्षेत्र) gneyavastunA pradeshone jANatAn thAy chhe temanI AkRutirUpe gnAnanI pariNati, te-rUp (स्थित) pariNamatI je (अर्थ) gnAnavastu tene, (उज्झनात्) ‘Avun gnAn ashuddha chhe’ evI buddhi vaDe tyAg karato thako; evo chhe ekAntavAdI. shA mATe gneyapariNat gnAnane hey kare chhe? ‘‘स्वक्षेत्रस्थितये’’ (स्वक्षेत्र) gnAnanA chaitanyapradeshanI (स्थितये) sthiratA mATe. bhAvArtha Am chhe ke gnAnavastu gneyanA pradeshonA jANapaNAthI rahit thAy to shuddha thAy, em mAne chhe ekAntavAdI mithyAdraShTi jIv. tenA prati syAdvAdI kahe chhe — ‘‘तु स्याद्वादी तुच्छतां न अनुभवति’’ (तु) ekAntavAdI mAne chhe te pramANe nathI, syAdvAdI mAne chhe te pramANe chhe. (स्याद्वादी) syAdvAdI arthAt anekAntadraShTi jIv (तुच्छताम्) gnAnavastu gneyanA