12
samasta vikalpothI rahit ja chhe. ahIn koI prashna karashe ke anubhav thatAn koI vikalpa rahe chhe ke jemanun nAm vikalpa chhe te badhAy maTe chhe? uttar Am chhe ke badhAy vikalpo maTe chhe; te ja kahe chhe — ‘‘नयश्रीरपि न उदयति, प्रमाणमपि अस्तमेति, न विद्मः निक्षेपचक्रमपि क्वचित् याति, अपरम् किम् अभिदध्मः’’ je anubhav AvatAn pramAN-nay-nikShep paN jUThAn chhe, tyAn rAgAdi vikalponI shI kathA? bhAvArtha Am chhe ke rAgAdi to jUThA ja chhe, jIvasvarUpathI bAhya chhe. pramAN-nay-nikSheparUp buddhi dvArA ek ja jIvadravyanA dravya-guN-paryAyarUp athavA utpAd-vyay-dhrauvyarUp bhed karavAmAn Ave chhe te badhA jUThA chhe; A badhA jUThA thatAn je kaI vastuno svAd chhe te anubhav chhe.
gnAn; te paN vikalpa chhe. (नय) vastunA koI ek guNanun grAhak gnAn; te paN vikalpa chhe. (निक्षेप) upachAraghaTanArUp gnAn; te paN vikalpa chhe. bhAvArtha Am chhe ke anAdi kALathI jIv agnAnI chhe, jIvasvarUpane nathI jANato. te jyAre jIvasattvanI pratIti AvavI ichchhe tyAre jevI rIte pratIti Ave tevI ja rIte vastusvarUp sAdhavAmAn Ave chhe. te sAdhanA guN-guNIgnAn dvArA thAy chhe, bIjo upAy to koI nathI. tethI vastusvarUpane guN-guNIbhedarUp vichAratAn pramAN-nay- nikSheparUp vikalpo Upaje chhe. te vikalpo pratham avasthAmAn bhalA ja chhe topaN svarUpamAtra anubhavatAn jUThA chhe. 9.
मापूर्णमाद्यन्तविमुक्तमेकम् ।
प्रकाशयन् शुद्धनयोऽभ्युदेति ।।१०।।
khanDAnvay sahit artha — ‘‘शुद्धनयः अभ्युदेति’’ (शुद्धनयः) nirupAdhi jIvavastusvarUpano upadesh (अभ्युदेति) pragaT thAy chhe. shun karato thako pragaT thAy chhe? ‘‘एकम् प्रकाशयन्’’ (एकम्) shuddhasvarUp jIvavastune (प्रकाशयन्) nirUpato thako. kevun chhe shuddha jIvasvarUp? ‘‘आद्यन्तविमुक्तम्’’ (आद्यन्त) samasta pAchhalA ane AgAmI