76
artha – jIv vedya (-vedAvAyogya, jaNAvAyogya) chhe evo ek nayano pakSha chhe ane jIv vedya nathI evo bIjA nayano pakSha chhe; Am chitsvarUp jIv viShe be nayonA be pakShapAt chhe. je tattvavedI pakShapAtarahit chhe tene nirantar chitsvarUp jIv chitsvarUp ja chhe. 43 – 88.
चिति द्वयोर्द्वाविति पक्षपातौ ।
स्तस्यास्ति नित्यं खलु चिच्चिदेव ।।४४-८९।।
artha — jIv ‘bhAt’ (prakAshamAn arthAt vartamAn pratyakSha) chhe evo ek nayano pakSha chhe ane jIv ‘bhAt’ nathI evo bIjA nayano pakSha chhe; Am chitsvarUp jIv viShe be nayonA be pakShapAt chhe. je tattvavedI pakShapAtarahit chhe tene nirantar chitsvarUp jIv chitsvarUp ja chhe (arthAt tene chitsvarUp jIv jevo chhe tevo nirantar anubhavAy chhe).
bhAvArtha — baddha abaddha, mUDh amUDh, rAgI arAgI, dveShI adveShI, kartA akartA, bhoktA abhoktA, jIv ajIv, sUkShma sthUl, kAraN akAraN, kArya akArya, bhAv abhAv, ek anek, sAnta ananta, nitya anitya, vAchya avAchya, nAnA anAnA, chetya achetya, drashya adrashya, vedya avedya, bhAt abhAt ityAdi nayonA pakShapAt chhe. je puruSh nayonA kathan anusAr yathAyogya vivakShApUrvak tattvano – vastusvarUpano nirNay karIne nayonA pakShapAtane chhoDe chhe te puruShane chitsvarUp jIvano chitsvarUpe anubhav thAy chhe.
jIvamAn anek sAdhAraN dharmo chhe parantu chitsvabhAv teno pragaT anubhavagochar asAdhAraN dharma chhe tethI tene mukhya karIne ahIn jIvane chitsvarUp kahyo chhe. 44 – 89.
मेवं व्यतीत्य महतीं नयपक्षकक्षाम् ।
स्वं भावमेकमुपयात्यनुभूतिमात्रम् ।।४५-९०।।