198
khaṇḍānvay sahit arthaḥ — ‘‘निपुणैः वस्तु एव सञ्चिन्त्यताम्’’ (निपुणैः) shuddhasvarūp-anubhavamān pravīṇ chhe evā je samyagdraṣhṭi jīvo, temaṇe (वस्तु एव) samasta vikalpathī rahit nirvikalpa sattāmātra chaitanyasvarūp (सञ्चिन्त्यताम्) svasamvedanapratyakṣhapaṇe anubhav karavāyogya chhe. ‘‘कर्तुः च वेदयितुः युक्तिवशतः भेदः अस्तु अथवा अभेदः अस्तु’’ (कर्तुः) kartāmān (च) ane (वेदयितुः) bhoktāmān (युक्तिवशतः) dravyārthikanay ane paryāyārthikanayano bhed karatān — (भेदः अस्तु) anya paryāy kare chhe, anya paryāy bhogave chhe, paryāyārthikanayathī evo bhed chhe to ho, – evun sādhatān sādhyasiddhi to kāī nathī; (अथवा) dravyārthikanayathī (अभेदः) je jīvadravya gnānāvaraṇādi karmane kare chhe te ja jīvadravya bhogave chhe evun paṇ chhe (अस्तु) to evun paṇ ho, – emān paṇ sādhyasiddhi to kāī nathī. ‘‘वा कर्ता च वेदयिता वा मा भवतु’’ (वा) kartr̥utvanayathī (कर्ता) jīv potānā bhāvono kartā chhe (च) tathā bhoktr̥utvanayathī (वेदयिता) je-rūpe pariṇame chhe te pariṇāmano bhoktā chhe evun chhe to evun ja ho, – evun vichāratān shuddhasvarūpano anubhav to nathī, kāraṇ ke āvun vichāravun ashuddharūp vikalpa chhe; (वा) athavā akartr̥utvanayathī jīv akartā chhe (च) tathā abhokatr̥utvanayathī jīv (मा) bhoktā nathī, (भवतु) kartā-bhoktā nathī to nahīn ja ho, – evun vichāratān paṇ shuddhasvarūpano anubhav nathī, kāraṇ ke ‘‘प्रोता इह आत्मनि क्कचित् भर्तुं न शक्यः’’ (प्रोता) koī nayavikalpa, [tenun vivaraṇ — anya kare chhe-anya bhogave chhe evo vikalpa, athavā jīv kartā chhe – bhoktā chhe evo vikalpa, athavā jīv kartā nathī – bhoktā nathī evo vikalpa, ityādi anant vikalpo chhe topaṇ temānthī koī vikalpa,] (इह आत्मनि) shuddhavastumātra chhe jīvadravya temān (क्वचित्) koī paṇ kāḷe (भर्तुं न शक्यः) shuddhasvarūpanā anubhavarūp sthāpavāne samartha nathī. bhāvārtha ām chhe ke — koī agnānī em jāṇashe ke ā sthaḷe granthakartā āchārye kartāpaṇun-akartāpaṇun, bhoktāpaṇun-abhoktāpaṇun ghaṇā prakāre kahyun chhe to emān shun anubhavanī prāpti ghaṇī chhe? samādhān ām chhe ke samasta nayavikalpothī shuddhasvarūpano anubhav sarvathā nathī. tene (svarūpane) mātra jaṇāvavā māṭe ja shāstramān bahu nay-yuktithī batāvyun chhe. te kāraṇe
चिच्चिन्तामणिमालिका अभितः चकास्तु एव’’ (नः) amane (इयं) svasamvedanapratyakṣha, (एका अपि) samasta vikalpothī rahit, (चित्) shuddha chetanārūp (चिन्तामणि) anant