Page 108 of 237
PDF/HTML Page 121 of 250
single page version
mahān atīndriy ānand mane temanā pratāpe anubhavamān āvyo.
mārī ā gnānaanubhūtimān rāg nathī. duḥkh nathī, klesh nathī.
āvī shānt gnātādhārānī ugratā vaḍe hun mohane sarvathā toḍīne
kevaḷagnān pāmī paramātmā thaīsh.
munivaronā sahavāsamān rahun ne dhyānamagna banīne temanī sāthe sāthe
mokṣhapurīmān jāun
chāl. mokṣhapurīnā daravājā khullā chhe.
4000 jeṭalā bālasabhyo māṭe bra. haribhāīe ek nibandhaspardhānun
āyojan karelun : nibandhano viṣhay hato ‘shrī munirājanī sāthe.....’
mahābhāgye tamane koī munirājano saṅg maḷe to tame shun karo
bījā anek lekhono saṅgrah amārī pāse chhe, je yathāvasare pragaṭ thashe.)
Page 109 of 237
PDF/HTML Page 122 of 250
single page version
nayapakṣha kāī paṇ navagrahe, nayapakṣhathī parihīn te.
ṭīkāmān chha bolathī kevaḷībhagavān sāthe sarakhāmaṇī karī chhe : –
jevī rīte kevaḷī bhagavān tevī rīte shrutagnānī – samyagdraṣhṭi
najīvo taphāvat hovā chhatān ‘pakṣhātikrānt’ sambandhī samānatā chhe.
Page 110 of 237
PDF/HTML Page 123 of 250
single page version
nirvikalpa – anubhūtino apār mahimā samajāy chhe.
utpād – vyay – dhruv chhe, te ja dravya – guṇ – paryāyasvarup chhe;
anubhavathī te kāī judā nathī.
bandhapaddhatine dūr karīne āvā apār samayasārane hun anubhavun chhun.’
ke gnānamān hotā nathī. samyagdarshan ne samyaggnān je shuddhātmāne
anubhave chhe te ek ja chhe, judā judā nathī.
mahimānā koī anerā bhāvo ullasatā.....je koīk viral ūṇḍā –
mumukṣhuo ja jhīlatā, ne āvī anubhūtino gambhīr mahimā
samajīne teno prayatna jagāḍatā.
Page 111 of 237
PDF/HTML Page 124 of 250
single page version
samyagdarshan thavānun khās varṇan chhe : temān vīs – vīs shloko
dvārā temaj gāthā dvārā spaṣhṭa samajāvyun chhe ke nayapakṣhanā vikalpo
vaḍe (bhale hun shuddha chhun evo shuddhanayano vikalpa hoy – to paṇ tenā
vaḍe) shuddhātmāno nirṇay ke anubhūti thatī nathī. pratham shrutagnān vaḍe
ja (vikalpavaḍe nahi paṇ gnānavaḍe ja) shuddhātmāno nirṇay thāy chhe;
evo nirṇay karanārun gnān, vikalpone (indriyo temaj manane)
oḷaṅgīne, ātmasanmukh thaīne shuddhātmānī anubhūti kare chhe;
āvī anubhūti karanār ātmā te bhagavān chhe, te samayasār chhe;
samyagdarshan, gnān ne ānand paṇ te ja chhe.
āvo, ame kahīe chhīe te rīte, chha mahinā ātmāne dekhavāno
abhyās kar. – em karavāthī tārā potānā hr̥udayasarovaramān
dehādithī bhinna tārā shuddhaātmānī upalabdhi anubhūti tane thashe
ja.
Page 112 of 237
PDF/HTML Page 125 of 250
single page version
nirṇayamān, gnānamān, ruchimān bhūl chhe; shun bhūl chhe te gnānī ja tane
samajāvī shakashe. bākī to, vikalpamātra kolāhal chhe, ane tun kahe
chhe ke ‘hun vikalpa vaḍe ātmāno nirṇay ke abhyās karun chhun’ to ten
vikalponā kolāhalane kyān chhoḍayo
tun mārga ja bhūlyo chhe. (doḍayo ghaṇun....paṇ ūndhā raste
jo....ke chha mahināmān kevun uttam phaḷ āve chhe
gnānīnā mārgadarshan anusār, prasannatāthī.....sāchā bhāvathī,
niḥshaṅkapaṇe ane duniyāthī nirbhayapaṇe, tun ātmānī anubhūtinā
prayatnamān tārā ‘gnānane’ joḍ jarur mahān ānandasahit tane
ātmaanubhūti thashe.....ne samyagdarshan vaḍe tārā ātmakalyāṇanā
koḍ pūrā thashe.
Page 113 of 237
PDF/HTML Page 126 of 250
single page version
siddhabhagavantone ādarsharupe rākhīne sādhakajīv potānā ātmāne
paṇ temanā jevo eṭale ke ‘shuddha paryāyarupe pariṇamato’ anubhave chhe
ne tene dhyāvīne pote siddhapadarupe pariṇamī jāy chhe.
gnānachakrarupe te pariṇame chhe.
kahyo. ane evā gnānarup pariṇamanārane ja ame ‘shuddha – gnāyak’
kahīe chhīe. (bhinnapaṇe upāsavāmān āve tyāre shuddha kahevāy
chhe.)
Page 114 of 237
PDF/HTML Page 127 of 250
single page version
(dravyaparyāyanun abhinnapaṇun) chhe; ‘gnāyak’thī judo bījo koī
‘gnātā’ nathī : ‘gnāt te to te ja chhe.’ ā chhaṭhṭhī gāthāno artha
keṭalāk jīvo barābar samajatā nathī, ane ‘temān ātmāne sarvathā
apariṇāmī kahyo chhe’ – em māne chhe, – te bhrāntinun nirākaraṇ
uparanā nyāyo samajavāthī thaī shakashe.
guṇasthānone ashuddha kahyā; parantu bhedagnānavaḍe te udayabhāvone bād
karīne jotān je samyaktva – kevaḷagnānādi shuddhabhāvo dekhāy chhe te
to jīvanun svarup chhe ne svabhāvathī jīv pote te – rup pariṇame chhe.
te pariṇaman jīvanun ‘karma’ chhe ne shuddhajīv teno ‘kartā’ chhe – em
kartā – karmanun ananyapaṇun (ekapaṇun) chhe. ā, chhaṭhṭhī gāthānun ne
samayasāranun tātparya chhe.
virādhak chhe; e vāt samayasār 322 thī 344 sudhīnī 23
gāthāmān bahu spaṣhṭa rīte samajāvīne sābit karyun chhe ke ātmā
apariṇāmī nathī paṇ svapariṇāmī chhe. agnānī jīv potānā
agnānapariṇāmane kare chhe, ne bhedagnānī jīv gnān bhāvarup
pariṇamato thako te gnānapariṇāmano kartā (tathā vibhāvano akartā)
thāy chhe. ā rīte jīv kanīk pariṇām to kare ja chhe.
Page 115 of 237
PDF/HTML Page 128 of 250
single page version
‘bhūtārtha’nā āshrayavāḷo jīv samyagdraṣhṭi chhe.
abhed karīne, tene ja (eṭale ke tevā bhāvarupe pariṇamelā jīvane
ja) ‘bhūtārtha’ ane ‘shuddhanay’ kahel chhe, ne te pote ja samyagdarshan chhe.
amogh – mantra āpyo chhe. temane namaskār ho.
na mānīsh, te to tārā svabhāvanā antaraṅg nijabhāvo chhe. –
sāmbhaḷ
ā gnānapad paramārtha chhe, je pāmī jīv mukti lahe.
Page 116 of 237
PDF/HTML Page 129 of 250
single page version
tem ja dravya – guṇ – paryāy vachche pradeshabhed hovānun paṇ kyāy
kahyun nathī. shatashatavār gurugame samayasāranā mathanano sār ā chhe
ke tārā shuddha dravyaguṇaparyāyathī tāro ātmā abhed chhe – te ja
ātmānun ‘ekatva’ chhe; ne tene par dravyo tathā parabhāvothī
bhinnatārup ‘vibhakta’ paṇun chhe. āvā ekatva – vibhaktarup shuddha
abhed ātmānī anubhūti karavī te ja shuddhanay chhe; ne shuddhanayanī
anubhūtithī ūñchun kharekhar bījun kāī nathī. anubhūtimān shuddhanay
ane teno viṣhay abhed chhe; tethī ‘shuddhanay bhūtārtha chhe’ ane āvī
anubhūti te ja jainashāsan chhe.
bhedagnān nathī, te ātmānā shuddha svarupane jāṇato nathī.’
potāthī bahār paramān bheḷavatā nathī; potānā gnānanā koī anshane
Page 117 of 237
PDF/HTML Page 130 of 250
single page version
te paṇ ātmāne parathī bhinna jāṇato nathī.
tem svanā koī anshane svathī bahār na kāḍhavo;
par dravya – guṇ – paryāyathī atyant khālī, ne
sva dravya – guṇ – paryāyathī sampūrṇa pūro.....
āsravabandharup ashuddhatattvane chhoḍīne, samvaranirjarātattvarupe
(samyaktvādi – rupe) je svayam pariṇame chhe tene to te tattva sāthe
ekatva pariṇaman chhe, tenā samyaktvādi kāī bāhya tattva nathī, tene
to te ant: tattva chhe – svabhāv chhe – upādey chhe.
te ātmā ja chhe.’ samyaktvādine potāthī bhinna chintavavā te vichār
khoṭā chhe ne tevun chintan karanār samyaktvādirup pariṇamato nathī;
– mithyātvarup pariṇame chhe.
muj ātma darshan – charit chhe;
muj ātma pratyākhyān ne,
muj ātma samvar – yog chhe.’
Page 118 of 237
PDF/HTML Page 131 of 250
single page version
darshan – charitamān ātamā,
pachchakhāṇamān ātmā ja,
samvar – yogamān paṇ ātamā.’
ज्ञानात् अन्यत् करोति किम्?
te agnānī jīvono moh chhe.
mārā nij bhāvanoy kartā nathī, ke ātmā potānī
gnānādiparyāyane paṇ karato nathī,’ – to te paṇ agnān ane
moh chhe, teney kartā – karmanā sāchā svarupanī khabar nathī.
kahyo chhe, kāī nij – gnānabhāvano akartā nathī kahyo; teno
to tanmayarupe kartā chhe.
Page 119 of 237
PDF/HTML Page 132 of 250
single page version
ke ātmāmān te svīkāravāmān āvī chhe. ātmā evo akriy nathī
ke tenāmān gnānakriyā paṇ na hoy. rāgādi kriyāne ātmāthī bhinna
kahīne, mokṣhamārgamānthī teno niṣhedh karyo chhe; gnānakriyā to
ātmānā svabhāvabhūt chhe, tene ātmāthī judī pāḍī shakāy nahi,
teno niṣhedh karī shakāy nahīn. ātmā sarvathā akartā nathī, nij
shuddhabhāvano to kartā chhe. ‘ātmasiddhi’ mān gnān pāmelo shiṣhya
potānā anubhavanun varṇan karatān kahe chhe ke –
chhe. ā shuddha kartā – bhoktāpaṇun gnānīne ja samajāy chhe.
parabhāvone potāthī bahār rākhe chhe, chaitanyamān nathī bheḷavato.
Page 120 of 237
PDF/HTML Page 133 of 250
single page version
kahenāre ātmāne indriyagamya – sthūḷ mānyo chhe. vikalpa pote
mohano prakār chhe, tenā vaḍe gnānasvarup ātmānun grahaṇ (shraddhān,
gnān ke ācharaṇ) kem thaī shake
ja ātmānī shobhā chhe. vikalpamān ātmāno svād nathī, temān to
mohano svād chhe. ātmāno svād to chetanāmān chhe. ā rīte chetanā
ane vikalpane svādabhede atyant bhinnatā chhe. āvī bhinnatā
jāṇī, pragnāchhīṇī vaḍe vikalpone judā karīne, ane chetanāmān ekatva
karīne, shuddhaātmānī svānubhūti thāy chhe.
artha chhe
Page 121 of 237
PDF/HTML Page 134 of 250
single page version
vādavivādanā kleshanun kāraṇ thato hovāthī te chhoḍīne, gnānī potānā
gnānanidhine bhogave – em kahyun chhe; paṇ potānā gurujano upakārī
puruṣho temaj tattvajignāsu sādharmī – sajjano temane kāī ‘parajan’
nathī kahyā; temano to saṅg kare, temaj temanī sāthe svānubhavanī charchā
paṇ kare. jyāntyān ayogya sthāne tenī charchā na kare. jo suyogya jīv
sāthe paṇ gnānī potānā svānubhavanī charchā na kare to jagatamān
svānubhūtinā mārganī paramparā kaī rīte chālashe
‘pratyakṣha sāmbhaḷīne’ (ṭep dvārā sāmbhaḷīne ke lakhāṇ vāñchīne nahi
paṇ ekavār pratyakṣha sāmbhaḷīne) jīvane deshanālabdhi thāy
chhe.....ane pachhī supātra jīv tevo svānubhav kare chhe. have jo gnānī
potānā anubhavanī vāt bole ja nahi to deshanālabdhino ja lop
thaī jāy
kare
tenā dvārā te prasiddha kare ja chhe ke hun keṭalo mulyavān chhun
jhaverī jevā kushaḷ jignāsuo temane pārakhī laīne potānun kalyāṇ
kare chhe. ā lekhakane jīvanamān anek gnānīo maḷyān chhe, ne temanā
shrīmukhathī temanā svānubhavanī vāt pratyakṣha sāmbhaḷī chhe, – je
apūrva kalyāṇanun kāraṇ thayun chhe.
Page 122 of 237
PDF/HTML Page 135 of 250
single page version
āpīe chhīe : –
prachur svasamvedanathī mane nijavaibhav pragaṭayo chhe.....
anubhavīe chhīe.
anubhavun chhun.
thayo tenun varṇan karatān svamukhe kahe chhe ke – hun anādithī
apratibuddha hato; have virakta guruthī nirantar samajāvavāmān
āvatān.....potānā parameshvar ātmāne jāṇīne, tenun shraddhān
karīne tathā ācharaṇ karīne je samyak prakāre ek ātmārām
thayo; te hun evo anubhav karun chhun ke.....mahān gnānaprakāsh
mane pragaṭ thayo chhe.
‘ogaṇīso ne suḍatālīse samakit shuddha prakāshyun re.’
dehabhinna kevaḷ chaitanyanun gnān jo.’
chhe.)
Page 123 of 237
PDF/HTML Page 136 of 250
single page version
nijapad nijamānhī lahyun, dūr thayun agnān.
bhāsyun nijasvarup te shuddha chetanārup;
ajar amar avināshī ne dehātīt svarup.’
samyagdarshanagnānachāritranā aikyasvarup ekāgratāne hun
avalambyo chhun.
(gā. 80) mohanī senāne jītavāno upāy men meḷavyo
chhe.....arthāt mane samyagdarshan thayun chhe.....men chintāmaṇi prāpta
karyo chhe.....mārī mati vyavasthit thaī chhe.....
(gā. 92) bahirmohadraṣhṭi āgamakaushalya tathā ātmagnān vaḍe
haṇāī gaī hovāthī have mane pharīne utpanna thavānī
nathī.....‘ā ātmā svayamev dharma thayo.’
(pra. gā. 199) ‘mokṣhamārga avadhārit karyo chhe, kr̥utya karāy
chhe.’ arthāt mokṣhamārga nakkī karīne temān chālī rahyā chhīe.
(gā. 200) hun ā mokṣhādhikārī, gnāyakasvabhāvī
ātmatattvanā parignānapūrvak.....shuddhātmāmān pravartun chhun.
jignāsu jīvone te mahān ātmalābhanun kāraṇ thāy chhe.
jignāsuone māṭe ā viṣhay mahattvano ane lābhakārī hovāthī
tenun spaṣhṭīkaraṇ karyun chhe.
Page 124 of 237
PDF/HTML Page 137 of 250
single page version
sundaratā oḷakhatān ja udayabhāvo judā paḍī jāy chhe. ekalā
vibhāvane na dekh; sārun chhe tene dekh.
chetanabhāv vināno to koī ja jīv hoto nathī.
– ā vāt vichārīne prayog karatān jarur bhedagnān thāy chhe
tenā phaḷamān tun mane shun āpīsh
uttam traṇ ratno, temānthī apūrva samyaktva – ratna to hun tane daī
chukī chhun ane bākīnān be vītarāgatā ne kevaḷagnānarup mahā ratno
paṇ thoḍā ja vakhatamān hun tane āpīsh.
Page 125 of 237
PDF/HTML Page 138 of 250
single page version
anantaguṇanidhi chhun ātamadev jo;
chetanabhāv ja prasarī rahyo chhe ekalo,
sarvapradeshe sukh – sukh bas, sukh jo...
Page 126 of 237
PDF/HTML Page 139 of 250
single page version
ādarathī – vishvāsathī ane ūṇḍā mananathī āno svādhyāy karashe
te jīvone svānubhūti pratyeno param utsāh jāgashe ane atyant
alpakāḷamān ja teo svānubhūtino prakāsh karīne chaitanyanā param
atīndriy ānandane pāmashe. ane, jeo āvā atīndriy –
ānandane pāmelā chhe evā – svānubhūtivantā mārā sādharmījano
paṇ ā svānubhūtiprakāsh – shāstra dvārā potānī svānubhūtine
pharī pharīne atyant tājī karīne khūb ānandit thashe.
‘‘jay varddhamān’’ bra. harilāl jain
Page 127 of 237
PDF/HTML Page 140 of 250
single page version
mahān upakār chhe.....temane namaskār ho.
स च भवति सुशास्त्रात् तस्य चोत्पत्तिः आप्तात् ।
इति भवति स पूज्य तत्प्रसादात् प्रबुद्धेः
न हि कृतमुपकारं साधवो विस्मरंति ।।
iṣhṭa phaḷanī prāptino upāy chhe. ā rīte, temanā prasādathī
prabuddha thayelā budhajanovaḍe te āptapuruṣho pūjanīy chhe;
kemake satpuruṣh – dharmātmāo potānā upar karelā
pañchaparameṣhṭhī bhagavantonā upakārane kadī bhūlatā nathī.