32 ]
[ sattāsvarūp
1āgam (pramāṇathī) tathā nyāyarūp laukik svavachanathī virodh
na āve te ja sarvagnavītarāg chhe, kāraṇ ke – tene sarvagna-
vītarāgapaṇun pratyakṣha to bhāsatun nathī, pratyakṣha to kevalīne ja
bhāse chhe tathā āgamamān lakhelun hovāthī ja mānī laīe to tene
(potānā) gnānamān to e viṣhay āvyo nathī mātra anyanā
vachanathī mānī līdhun, tyān tene vastunun yathārthagnān to na thayun,
keval vachan shravaṇ thayun. evā (mātra) āgnāpradhānīne
aṣhṭasahasrī ādi granthomān agnānī kahyo chhe.
māṭe prayojanabhūt je vāto āgamamān kahī chhe teno
pratyakṣha – anumānādithī potānā gnānamān nishchay karī āgam
upar pratīti lāvavā yogya chhe. e prashnottaronun visheṣh vyākhyān
pramāṇanishchayanā kathanamān lakhīshun. ahīn anumān dvārā
arhantanā svarūpano nirṇay thashe.
anumān to tyāre thāy ke jyāre sādhya – sādhananī
2vyāptirūp satya 3tarka pahelān thāy. have ahīn
1. āgamapramāṇ = āptanā vachanādithī utpanna thayelā gnānane
āgam pramāṇ kahe chhe.
2. vyāpti = ekanā (sādhananā) hovāthī bījānun (sādhyanun) hovāpaṇun
ane bījānā na hovāthī ekanun na hovāpaṇun evā sambandhane vyāpti
kahe chhe. dā.ta. jyān jyān dhūmāḍo (sādhan) hoy tyān tyān agni
(sādhya) hoy, jyān jyān agni na hoy tyān tyān dhūmāḍo na hoy,
evā agni ane dhūmāḍānā sambandhane vyāpti kahe chhe.
3. tarka = ane te sambandhanā gnānane tarka kahe chhe.