Page -3 of 297
PDF/HTML Page 21 of 321
single page version
gāthā
90
āsravanā be prakār ... 50
tiryañchonī sthiti ...... 87
91 – 91
draṣhṭānt .................... 51
93 – 94
saphaḷ .................... 52
95 – 101
95 – 96
97 – 99
anuprekṣhā, charitranun
svarūp ................... 54
kathan .............. 91 – 93
100-101 samvarashūnyane sansārabhramaṇ
samvarasphuraṇ.............. 55
102 – 114
102 – 105nirjarānun kāraṇ, svarūp,
106 – 108 nirjarānī vr̥uddhinān sthān 58
109 – 114adhik nirjarā kone thāy
nathī ................... 100
115 – 283 10. lokānuprekṣhā
mānavāmān doṣha100 – 101
115 – 120 lokākāshanun svarūp tathā
yathātath siddhi101 – 103
121
122 – 133 jīvonā bhed .... 73
134 – 138 payāraptinun varṇan . 81
kāraṇ ........ 103 – 104
139 – 141 prāṇonun svarūp, saṅkhyā
Page -2 of 297
PDF/HTML Page 22 of 321
single page version
gāthā
188 – 191 jīv svayam kartā, bhoktā,
chhe. ........... 105 – 106
224 – 225 anekāntātmak vastune ja ....
192 – 199 jīvanā
svarūp ....... 107 – 110
abhāv ...... 122 – 123
200 – 201 jīvane anadithī
niṣhedh ................. 111
202 – 203 ashuddhatā
doṣh .......... 125 – 126
svarūp ................ 112
bhinnabhinnapaṇun..... 127
204 – 205 jīv ja uttam tattva chhe
206 – 207 pudgaladravyanun
yuktapaṇun ..... 127 – 128
208 – 210 pudgalane jīvanun ne
upakārīpaṇun . 114 – 115
211
shakti ................. 115
kāḷadi
labdhithī ..... 130 – 131
212 – 216 dharma-adharma-ākāsh-kāḷanun
bhedābhed .............. 131
217 – 218 pariṇāmanun kāraṇ dravya
chhe ............ 118 – 119
bhed mānavāmān doṣh 132
219
labdhi sahit chhe. ... 119
Page -1 of 297
PDF/HTML Page 23 of 321
single page version
gāthā
durlabh ................. 153
250 – 252 nastik mahāasatyavādī
253 – 260 sāmānya-visheṣh
261
kathañchit ekāntapaṇun 139
tiryañchanān duḥkh ...... 155
262
vastune prakāshe chhe. .. 140
satsamāgam, samyaktva,
charitra vagere pāmavun
anukrame durlabh
chhe. ........... 155-159
263 – 265 shrutagnānanā bhedarūp nayonun
266
nirapekṣha te durnay.... 142
267
svarūp ................ 142
pāmī viṣhayomān ramanār
rākhane māṭe ratnane
bāḷe chhe .............. 159
268 – 278 nayonā bhed (naigam
279 – 280 tattvanun shravaṇ, gnān,
bodhīne durlabhamān durlabh
jāṇī teno mahān ādar
karo.................... 159
viralā chhe; tattvanun grahaṇ
karanār tattvane jāṇe
chhe ..................... 150
281 – 282 agnānī strī-adine
nahi. .................. 151
dharma............161 – 162
283
māhātmya ............. 151
284 – 301 11. bodhiādurlabhānuprekṣhā
yogyatā ............... 163
284
sthāvarapaṇun durlabh... 153
Page 0 of 297
PDF/HTML Page 24 of 321
single page version
gāthā
308 – 309 traṇe prakāranān
thāy? .........164 – 165
310
visanyojan ane deshavrat
utkr̥uṣhṭa asaṅkhya vār grahe
chhoḍe ....................166
karavānun phaḷ 215
311 – 312 tattvārthashraddhān nirūpaṇa166
313 – 317 samyagdraṣhṭinā
karavo 235-327
318
āṭh guṇ
319 – 320 vyantaradi kāī āpatā
321 – 322 janma-maraṇ, duḥkh-sukh,
sambandhamān samyagdraṣhṭinān
vichār ................ 176
chhoḍo
323
jāṇe te shuddha samyagdraṣhṭi;
shaṅkā kare te
mithyādraṣhṭi ........... 177
324
Page 1 of 297
PDF/HTML Page 25 of 321
single page version
e pramāṇe dev-shāstra-gurune namaskārarūp maṅgalācharaṇapūrvak pratignā
Page 2 of 297
PDF/HTML Page 26 of 321
single page version
karī svamikarttikeyānuprekṣhā nāmanā granthanī deshabhāṣhāmay vachanikā karīe chhīe; tyān sanskr̥it ṭīkā anusār mārī buddhi pramāṇe gāthāno saṅkṣhepamān artha lakhīsh; temān koī ṭhekāṇe bhūl hoy to visheṣh buddhimān sudhārī lesho*.
shrīmān svāmī karttikeyāchārya, potānān gnān-vairāgyanī vr̥uddhi thavī, navīn shrotājanone gnān-vairāgya ūpajavān tathā vishuddhatā thavāthī pāpakarmanī nirjarā, puṇyanun upārjan, shiṣhṭāchāranun pālan ane nirvidhnapaṇe granthanī samapti ityadi anek bhalā phaḷanī ichchhāpūrvak potānā iṣhṭadevane namaskārarūp maṅgalapūrvak pratignā karī pratham gāthāsūtra kahe chheḥ —
arthaḥ — traṇ bhuvananā tilak ane traṇ bhuvananā indrothī pūjya evā devane namaskār karī hun bhavyajīvone ānand upajāvavāvāḷī anuprekṣhā kahīsh.
bhāvārthaḥ — ahīn ‘dev’ evī sāmānya sañgnā chhe. tyān krīḍā, vijigīṣhā, dyuti, stuti, mod, gati, kānti adi kriyā kare tene dev kahevāmān āve chhe. tyān sāmānyapaṇe to chār prakāranā dev vā kalpit devone paṇ (dev) gaṇavāmān āve chhe. temanāthī (jinadevane) bhinna darshāvavā māṭe ahīn ‘त्रिभुवनतिलकं’ evun visheṣhaṇ āpyun chhe. tenāthī anya devano vyavachchhed (nirākaraṇ – khaṇḍan) thayo. *ahīn bhāṣhānuvādak svargīy pt.. jayachandrajīe samasta granthanī saṅkṣhipta sūchanārūp pīṭhikā lakhī chhe, paṇ tene ahīn nahi mūkatān ādhunik prathānusār ame bhūmikāmān (prastāvanāmān) lakhī chhe.
Page 3 of 297
PDF/HTML Page 27 of 321
single page version
vaḷī traṇabhuvananā tilak to indra paṇ chhe, eṭale tenāthī (jinadevane) bhinna darshāvavā māṭe ‘त्रिभुवनेंद्रपरिपूज्यं’ evun visheṣhaṇ ahīn āpyun; tenāthī traṇ bhuvananā indro vaḍe paṇ pūjanīk evā dev chhe temane ahīn namaskār karyā chhe.
ahīn ā pramāṇe samajavun ke — evun devapaṇun to shrī arahant, siddha, āchārya, upādhyāy, ane sādhu – e pāñch parameṣhṭhīmān ja sambhave chhe, kāraṇ ke — param svātmajanit ānand sahit krīḍā, karmane jītavārūp vijigīṣhā, svātmajanit prakāsharūp dyuti, svasvarūpanī stuti, svasvarūpamān param pramod, lokālokavyāptarūp gati ane shuddha svarūpamān pravr̥uttirūp kānti ityadi devapaṇānī ekadesh vā sarvadesharūp samasta utkr̥uṣhṭa kriyā temanāmān ja hoy chhe tethī sarvotkr̥uṣhṭa devapaṇun emān ja āvyun, eṭale emane ja maṅgalarūp namaskār karavā yogya chhe.
‘मं’ eṭale pāp, tene ‘गल’ eṭale gāḷe, tathā ‘मंग’ eṭale sukh tene ‘ल’ eṭale lati – dadati arthāt āpe tene ‘maṅgal’ kahīe chhīe. evā devane namaskār karavāthī shubh pariṇām thāy chhe ane tenāthī pāpano nāsh thāy chhe – shāntabhāvarūp sukh prāpta thāy chhe.
vaḷī anuprekṣhāno sāmānya artha to vāramvār chintavan karavun e chhe; paṇ chintavan to anek prakāranān chhe ane tene karavāvāḷā paṇ anek chhe. temanāthī bhinna darshāvavā māṭe ahīn ‘भव्यजनानंदजननीः’ evun visheṣhaṇ āpyun chhe. tethī je bhavyajīvone mokṣhaprapti nikaṭ āvī hoy temane ānand upajāvavāvāḷī evī anuprekṣhā kahīsh.
bījun ahīn ‘अनुप्रेक्षाः’ evun bahuvachanarūp pad chhe, tyān anuprekṣhā – sāmānya chintavan ek prakārarūp chhe topaṇ (visheṣhapaṇe tenā) anek prakār chhe. bhavyajīvone je sāmbhaḷatān ja mokṣhamārgamān utsāh ūpaje evā chintavananā saṅkṣhepatāthī bār prakār chhe. tenān nām tathā bhāvanānī preraṇā be gāthāsūtromān kahe chheḥ —
Page 4 of 297
PDF/HTML Page 28 of 321
single page version
arthaḥ — he bhavyātman? āṭalān je anuprekṣhānān nām jinadev kahe chhe. tene (samyak prakāre) jāṇīne man-vachan-kāy shuddha karī āgaḷ kahīshun te pramāṇe tame nirantar bhāvo (chintavo). te (nām) kyān chhe? adhruv, asharaṇ, sansār, ekatva, anyatva, ashuchitva, āsrav, samvar, nirjarā, lok, bodhidurlabh ane dharma – e bār chhe.
bhāvārthaḥ — e bār bhāvanānān nām kahyān, tenun visheṣh artharūp kathan to āgaḷ yathāsthāne thashe ja; vaḷī e nām sārthak chhe. teno artha sho? adhruv to anityane kahīe chhīe, jemān sharaṇapaṇun nathī te asharaṇ chhe, paribhramaṇane sansār kahīe chhīe, jyān bījun koī nathī te ekatva chhe, jyān sarvathī judāpaṇun chhe te anyatva chhe, malinatāne ashuchitva kahīe chhīe, karmanun āvavun te āsrav chhe, karmāsrav rokavo te samvar chhe, karmanun kharavun te nirjarā chhe, jemān chha dravyono samudāy chhe te lok chhe, ati kaṭhaṇatāthī prāpta karīe te durlabh (bodhidurlabh) chhe ane sansārathī jīvono uddhār kare te vastusvarūpadik dharma chhe; e pramāṇe teno artha chhe. have pratham adhruvānuprekṣhā kahe chheḥ
❃ pāṭhāntaraḥ दस दो य भणिया हु।
Page 5 of 297
PDF/HTML Page 29 of 321
single page version
arthaḥ — je kāī utpanna thayun teno niyamathī nāsh thāy chhe arthāt pariṇāmasvarūpathī to koī paṇ (vastu) shāshvat nathī.
bhāvārthaḥ — sarva vastu sāmānya-visheṣhasvarūp chhe; tyān sāmānya to dravyane kahevāmān āve chhe tathā visheṣh, guṇ-paryāyane kahevāmān āve chhe. have dravyathī to vastu nitya ja chhe, guṇ paṇ nitya ja chhe; ane paryāy chhe te anitya chhe, tene pariṇām paṇ kahevāmān āve chhe. ā jīv paryāyabuddhivāḷo hovāthī paryāyane ūpajatī-viṇasatī dekhīne harṣha-shok kare chhe tathā tene nitya rākhavā ichchhe chhe; ane e agnān vaḍe te vyākuḷ thāy chhe. tethī teṇe ā bhāvanā (anuprekṣhā) chintavavī yogya chheḥ —
hun dravyathī shāshvat ātmadravya chhun, ā ūpaje chhe – viṇase chhe te paryāyano svabhāv chhe; temān harṣha-viṣhād sho? manuṣhyapaṇun chhe te jīv ane pudgalanā sanyogajanit paryāy chhe ane dhan-dhānyadik chhe te pudgalanā paramāṇuono skandhaparyāy chhe, eṭale tenun maḷavun – vikharāvun niyamathī avashya chhe, chhatān temān sthiratānī buddhi kare chhe e ja mohajanit bhāv chhe. māṭe vastusvarūp jāṇī temān harṣha-viṣhādadirūp na thavun. āgaḷ tene ja visheṣhatāthī kahe chheḥ —
Page 6 of 297
PDF/HTML Page 30 of 321
single page version
arthaḥ — he bhavya! ā janma chhe te to maraṇ sahit chhe, yauvan chhe te vr̥uddhāvasthā sahit ūpaje chhe ane lakṣhmī chhe te vināsh sahit ūpaje chhe; e pramāṇe sarva vastune kṣhaṇabhaṅgur ja jāṇ!
bhāvārthaḥ — jeṭalī avasthāo jagatamān chhe teṭalī badhīy pratipakṣhabhāv sahit chhe chhatān ā jīv, janma thāy tyāre tene sthir jāṇī harṣha kare chhe ane maraṇ thāy tyāre tene gayo mānī shok kare chhe. e pramāṇe iṣhṭanī praptimān harṣha, apraptimān viṣhād tathā aniṣhṭanī praptimān viṣhād ane apraptimān harṣha kare chhe; e sarva mohanun māhātmya chhe paṇ gnānīe to samabhāvarūp rahevun.
arthaḥ — jem navīn meghanān vādaḷ tatkāḷ uday pāmīne vilay pāmī jāy chhe tevī ja rīte ā sansāramān parivār, bandhuvarga, putra, strī, bhalā mitro, sharīranī sundaratā, ghar ane godhan adi samasta vastuo asthir chhe.
bhāvārthaḥ — e sarva vastune asthir jāṇī temān harṣha-viṣhād na karavo.
Page 7 of 297
PDF/HTML Page 31 of 321
single page version
arthaḥ — ā jagatamān indriyonā viṣhayo chhe te indradhanuṣh ane vijaḷīnā chamakār jevā chañchaḷ chhe; pratham dekhāy pachhī turat ja vilay pāmī jāy chhe. vaḷī tevī ja rīte bhalā chākarono samūh ane sārā ghoḍā-hāthī-rath chhe te sarva vastu paṇ e ja pramāṇe chhe.
bhāvārthaḥ — ā jīv, sārā sārā indriyaviṣhayo ane uttam nokar, ghoḍā, hāthī ane rathadikanī praptithī sukh māne chhe parantu e sarva kṣhaṇabhaṅgur chhe. māṭe avināshī sukhano upāy karavo ja yogya chhe.
have bandhujanono sanyog kevo chhe te draṣhṭāntapūrvak kahe chheḥ —
arthaḥ — jem panthamān pathikajanono sanyog kṣhaṇamātra chhe, te ja pramāṇe sansāramān bandhujanono sanyog paṇ asthir chhe.
bhāvārthaḥ — ā jīv, bahoḷo kuṭumb-parivār pāmatān abhimānathī temān sukh māne chhe ane e mad vaḍe potānā svarūpane bhūle chhe, paṇ e bandhuvagāradino sanyog mārganā pathikajan jevo ja chhe, thoḍā ja samayamān vikharāī jāy chhe. māṭe emān ja santuṣhṭa thaīne svarūpane na bhūlavun.
have āgaḷ dehanā sanyoganī asthiratā darshāve chheḥ —
Page 8 of 297
PDF/HTML Page 32 of 321
single page version
arthaḥ — juo to kharā ā deh, snān ane sugandhī vastuo vaḍe sajāvavā chhatān paṇ tathā anek prakāranān bhojanadi bhakṣhyo vaḍe pālan karavā chhatān paṇ, jaḷ bharelā kāchā ghaḍānī māphak, kṣhaṇamātramān vilay pāmī jāy chhe.
bhāvārthaḥ — evā ā sharīramān sthirabuddhi karavī te moṭī bhūl chhe.
āgaḷ lakṣhmīnun asthirapaṇun darshāve chheḥ —
arthaḥ — je lakṣhmī arthāt sampadā (utkr̥uṣhṭa) puṇyakarmanā uday sahit je chakravartī temane paṇ shāshvatarūp nathī to anya je puṇyoday vinānā vā alpapuṇyavāḷā puruṣho tenī sāthe kem rāg bāndhe? apitu na bāndhe.
bhāvārthaḥ — e sampadānā abhimānathī ā prāṇī temān prīti kare chhe te vr̥uthā chhe.
āgaḷ e ja arthane visheṣhatāthī kahe chheḥ —
arthaḥ — ā lakṣhmī – sampadā kuḷavān, dhairyavān, paṇḍit, subhaṭ, pūjya, dharmātmā, rūpavān, sujan ane mahā parākramī ityadi koī puruṣhomān paṇ rāchatī nathī.
Page 9 of 297
PDF/HTML Page 33 of 321
single page version
bhāvārthaḥ — koī jāṇe ke – hun moṭā kuḷano chhun, māre peḍhī dar peḍhīthī ā sampadā chālī āve chhe to te kayān javānī chhe? hun dhīrajavān chhun eṭale kevī rīte gumāvīsh? hun paṇḍit chhun – vidyāvān chhun, to tene koṇ laī shakavānun chhe? ūlaṭā mane teo āpashe ja; hun subhaṭ chhun tethī kevī rīte koīne levā daīsh? hun pūjanik chhun tethī mārī pāsethī koṇ laī shake? hun dharmātmā chhun ane dharmathī to te āve chhe, chhatān jāy kevī rīte? hun mahā rūpavān chhun, mārun rūp dekhatān ja jagat prasanna thāy chhe, to ā sampadā kyān javānī chhe? hun sajjan ane paropakārī chhun eṭale te kyān jashe? tathā hun mahā parākramī chhun, sampadāne vadhārīsh ja, chhatīne ve kyān javā daīsh?
kāraṇ ke ā sampadā jot-jotāmān vilay pāmī jāy chhe, koīnī rākhī te rahetī nathī.
have kahe chhe ke – lakṣhmī prāpta thaī tene shun karīe? teno uttaraḥ —
arthaḥ — ā lakṣhmī jalataraṅganī māphak chañchaḷ chhe eṭale jyān sudhī te be – traṇ divas sudhī cheṣhṭā kare chhe – mojūd chhe tyān sudhī tene bhogavo vā dayāpradhānī thaīne dānamān āpo.
bhāvārthaḥ — koī kr̥upaṇabuddhi ā lakṣhmīne mātra sañchay karī sthir rākhavā ichchhe chhe tene upadesh chhe ke – ā lakṣhmī chañchaḷ chhe, sthir rahevānī nathī, māṭe jyān sudhī thoḍā divas e vidyamān (mojūd) chhe tyān sudhī tene prabhubhakti arthe vā paropakār arthe dānadimān kharacho tathā bhogavo.
Page 10 of 297
PDF/HTML Page 34 of 321
single page version
prashnaḥ — ene bhogavavāmān te pāp utpanna thāy chhe te pachhī ene bhogavavāno upadesh ahīn shā māṭe āpo chho?
samādhānaḥ — mātra sañchay karī rākhavāmān pratham to mamatva ghaṇun thāy chhe tathā koī kāraṇe te vināsh pāmī jāy te vakhate viṣhād (khed) ghaṇo thāy chhe ane vaḷī āsaktapaṇāthī nirantar kaṣhāyabhāv tīvra-malin rahe chhe, parantu tene bhogavavāmān pariṇām udār rahe chhe – malin rahetā nathī; vaḷī udāratāpūrvak bhogasāmagrīmān kharachatān jagat paṇ jash kare chhe tyān paṇ man ujjval (prasanna) rahe chhe, koī anya kāraṇe te viṇasī jāy to paṇ tyān ghaṇo viṣhād thato nathī ityadi, tene bhogavavāmān paṇ, guṇ thāy chhe; parantu kr̥upaṇane to tenāthī kāī paṇ guṇ (phāyado) nathī, mātra mananī malinatānun ja te kāraṇ chhe. vaḷī je koī teno sarvathā tyāg ja kare chhe to tene kāī ahīn bhogavavāno upadesh chhe ja nahi.
arthaḥ — parantu je puruṣh lakṣhmīno mātra sañchay kare chhe paṇ pātrone arthe āpato nathī, tathā bhogavato paṇ nathī, te to mātra potānā ātmāne ja ṭhage chhe; evā puruṣhanun manuṣhyapaṇun niṣhphaḷ chhe – vr̥uthā chhe.
bhāvārthaḥ — je puruṣhe, lakṣhmī pāmīne tene mātra sañchay ja karīne paṇ dān ke bhogamān na kharachī, to teṇe manuṣhyapaṇun pāmīne shun karyun? manuṣhyapaṇun niṣhphaḷ ja gumāvyun, ane pote ja ṭhagāyo.
Page 11 of 297
PDF/HTML Page 35 of 321
single page version
arthaḥ — je puruṣh potānī sañchit lakṣhmīne ghaṇe ūṇḍe pr̥ithvītaḷamān dāṭe chhe te puruṣh e lakṣhmīne pāṣhāṇ samān kare chhe.
bhāvārthaḥ — jem makānanā pāyāmān paththar nākhīe chhīe tem teṇe lakṣhmī paṇ dāṭī, tethī te paṇ pāṣhāṇ samān ja thaī.
arthaḥ — je puruṣh lakṣhmīno nirantar sañchay ja kare chhe paṇ nathī dān karato ke nathī bhogavato, te puruṣh potānī lakṣhmīne pārakī lakṣhmī jevī kare chhe.
bhāvārthaḥ — lakṣhmī pāmīne je dān ke bhog karato nathī tene, te lakṣhmī pelānī (tenā kharā malikanī) chhe ane pote to mātra rakhevāḷ (chokīdār) chhe; e lakṣhmīne to koī bījo ja bhogavashe.
arthaḥ — je puruṣh lakṣhmīmān āsaktachitta thaīne potānā ātmāne kaṣhṭamān rākhe chhe te mūḍhātmā mātra rājāonun ane kuṭumbīonun ja kārya sādhe chhe.
bhāvārthaḥ — lakṣhmīmān āsaktachitta thaīne tene kamāvā māṭe tathā
Page 12 of 297
PDF/HTML Page 36 of 321
single page version
tenī rakṣhā māṭe je anek kaṣhṭa sahe chhe te puruṣhane mātra phaḷamān kaṣhṭa ja thāy chhe; e lakṣhmīne to kuṭumb bhogavashe ke rājā laī jashe.
arthaḥ — je puruṣh anek prakāranī kaḷā — chaturāī — buddhi vaḍe lakṣhmīne mātra vadhāre jāy chhe paṇ tr̥upta thato nathī, enā māṭe asi, masi ane kr̥uṣhi adi sarva ārambh kare chhe, ratri-divas tenā ja ārambhane chintave chhe, veḷāe bhojan paṇ karato nathī ane chintāmagna banī rātrīmān sūto (ūṅghato) paṇ nathī te puruṣh lakṣhmīrūp strīmān mohit thayo thako tenun kiṅkarapaṇun kare chhe.
bhāvārthaḥ — je strīno kiṅkar thāy tene lokamān ‘mohalyā’ evun nindya nām kahe chhe. tethī je puruṣh nirantar lakṣhmīnā arthe ja prayās kare chhe te paṇ lakṣhmīrūp strīno mohalyā chhe.
have, je lakṣhmīne dharmakāryamān lagāve chhe tenī prashansā kare chheḥ —
Page 13 of 297
PDF/HTML Page 37 of 321
single page version
arthaḥ — je puruṣh puṇyodayathī vadhatī jatī je lakṣhmī, tene nirantar dharmakāryomān āpe chhe te puruṣh paṇḍitajano vaḍe stuti karavā yogya chhe ane tenī ja lakṣhmī saphaḷ chhe.
bhāvārthaḥ — lakṣhmīne pūjā, pratiṣhṭhā, yātrā, pātradān ane paropakār ityadi dharmakāryomān kharachavāthī ja te saphaḷ chhe ane paṇḍitajano paṇ te dātānī prashansā kare chhe.
arthaḥ — je puruṣh upar kahyā pramāṇe jāṇīne dharmayukta je nirdhanajan chhe temane, pratyupakāranī vāñchhārahit thaīne, te lakṣhmīne āpe chhe tenun jīvan saphaḷ chhe.
bhāvārthaḥ — potānun prayojan sādhavā arthe to dān āpavāvāḷā jagatamān ghaṇā chhe, parantu je pratyupakāranī vāñchhārahitapaṇe dharmātmā tathā duḥkhī-daridra puruṣhone dhan āpe chhe tevā viralā chhe ane temanun ja jīvit saphaḷ chhe.
have āgaḷ mohanun māhātmya darshāve chheḥ —
arthaḥ — ā prāṇī dhan-yauvan-jīvanane jalanā budabudanī (parapoṭā) māphak turat vilay pāmī jatān jovā chhatān paṇ tene nitya māne chhe e ja moṭun āshcharya chhe — e ja mohanun mahā baḷavān māhātmya chhe.
Page 14 of 297
PDF/HTML Page 38 of 321
single page version
bhāvārthaḥ — vastunun svarūp anyathā jaṇāvavāmān madyapān, jvaradi rog, netravikār ane andhakār ityadi anek kāraṇo chhe, parantu ā moh to e sarvathī paṇ baḷavān chhe, ke je pratyakṣha vastune vināshīk dekhe chhe chhatān tene nityarūp ja manāve chhe. tathā mithyātva, kām, krodh, shok ityadi badhā mohanā ja bhed chhe. e badhāy vastusvarūpamān anyathā buddhi karāve chhe.
have ā kathanane saṅkoche chheḥ —
arthaḥ — he bhavyajīv! tun samasta viṣhayone vināshīk jāṇīne mahāmohane chhoḍī tārā antaḥkaraṇane viṣhayothī rahit kar, jethī tun uttam sukhane prāpta thāy.
bhāvārthaḥ — upar kahyā pramāṇe sansār, deh, bhog, lakṣhmī ityadi sarva asthir darshāvyān. temane jāṇī je potānā manane viṣhayothī chhoḍāvī, ā asthirabhāvanā bhāvashe te bhavya jīv siddhapadanā sukhane prāpta thashe.
Page 15 of 297
PDF/HTML Page 39 of 321
single page version
arthaḥ — je sansāramān devonā indrono paṇ vināsh jovāmān āve chhe, jyān hari arthāt nārāyaṇ, har arthāt rudra ane brahmā arthāt vidhātā tathā adi shabdathī moṭā moṭā padavīdhārak sarva kāḷ vaḍe koḷiyo banī gayā te sansāramān shun sharaṇarūp chhe? koī paṇ nahi.
bhāvārthaḥ — sharaṇ tene kahevāy ke jyān potānī rakṣhā thāy, paṇ sansāramān to jenun sharaṇ vichāravāmān āve te pote ja kāḷ pāmatān nāsh pāmī jāy chhe, tyān pachhī konun sharaṇ?
have tenun draṣhṭānt kahe chheḥ —
arthaḥ — jem jaṅgalamān sinhanā pag taḷe paḍelā haraṇane koī paṇ rakṣhaṇ karavāvāḷun nathī tem ā sansāramān kāḷ vaḍe grahāyelā prāṇīne koī paṇ rakṣhaṇ āpī shakatun nathī.
bhāvārthaḥ — jaṅgalamān sinh koī haraṇane (potānā) pagataḷe pakaḍe tyān tenun koṇ rakṣhaṇ kare? e ja pramāṇe ā, kāḷanun draṣhṭānt jāṇavun. have e ja arthane draḍh kare chhe.
Page 16 of 297
PDF/HTML Page 40 of 321
single page version
arthaḥ — maraṇane prāpta thatā manuṣhyane jo koī dev, mantra, tantra, kṣhetrapāl ane upalakṣhaṇathī loko jemane rakṣhak māne chhe te badhāy rakṣhavāvāḷā hoy to manuṣhya akṣhay thaī jāy arthāt koī paṇ mare ja nahi.
bhāvārthaḥ — loko jīvavāne māṭe devapūjā, mantra-tantra ane auṣhadhī adi anek upāy kare chhe. parantu nishchayathī vichārīe to koī jīvatā (shāshvat) dekhātā nathī, chhatān nirarthak ja mohathī vikalpa upajāve chhe.
have e ja arthane pharīthī draḍh kare chheḥ —
arthaḥ — ā sansāramān ati baḷavān, ati raudra – bhayānak ane rakṣhaṇanā anek prakārothī nirantar rakṣhaṇ karavāmān āvato hovā chhatān paṇ maraṇ rahit koī paṇ dekhāto nathī.
bhāvārthaḥ — gaḍh, koṭ, subhaṭ ane shastra adi rakṣhānā anek prakārothī upāy bhale karo parantu maraṇathī koī bachatun nathī ane sarva upāyo viphaḷ (niṣhphaḷ) jāy chhe.
have paramān sharaṇ kalpe tenā agnānane darshāve chheḥ —