20 ]
[ svAmikArttikeyAnuprekShA
dehomAn je sansaraN arthAt bhramaN thAy chhe tene ‘sansAr’ kahIe chhIe.
te kevI rIte? e ja kahIe chhIe – ek sharIrane chhoDI anyane grahaN
kare; vaLI pAchho navun sharIr grahaN karI, pAchho tene paN chhoDI, anyane
grahaN kare; e pramANe ghaNI vAr ( sharIrane) grahaN karyA ja kare te
ja sansAr chhe.
bhAvArtha — ek sharIrathI anya sharIranI prApti thayA kare te ja
sansAr chhe.
have e pramANe sansAramAn sankShepathI chAr gati chhe tathA anek
prakAranAn dukh chhe. tyAn pratham ja narakagatinAn dukhone chha gAthAo dvArA
kahe chhe —
❈ narakagatinAn dukho ❈
पाव-उदयेण णरए जायदि जीवो सदेहि बहुदुक्खं ।
पंचपयारं विविहं अणोवमं अण्णदुक्खेहिं ।।३४।।
पापोदयेन नरके जायते जीवः सहते बहुदुःखम् ।
पंचप्रकारं विविधं अनौपम्यं अन्यदुःखैः ।।३४।।
artha — pApanA udayathI A jIv narakamAn utpanna thAy chhe; tyAn
pAnch prakAranAn vividh ghaNAn dukh sahan kare chhe, jemane tiryanchAdi anya
gationAn dukhonI upamA ApI shakAtI nathI.
bhAvArtha — je jIvonI hinsA kare chhe, jUTh bole chhe, paradhan haraN
kare chhe, paranArIne vAnchchhe chhe, ghaNA Arambh kare chhe, parigrahamAn Asakta
chhe, ghaNo krodhI, tIvra mAnI, ati kapaTI, ati kaThorabhAShI, pApI,
chugalIkhor, (ati) kRupaN, dev-shAstra-guru nindak, adham, durbuddhi, kRutaghnI
ane ghaNo ja shok-dukh karavAnI ja jenI prakRiti chhe evo jIv marIne
narakamAn utpanna thAy chhe ane tyAn anek prakAranAn dukhane sahe chhe.
have upar kahelAn pAnch prakAranAn dukh kyAn kyAn chhe te kahe chhe —