sansArAnuprekShA ]
[ 21
असुरोदीरियदुक्खं सारीरं माणसं तहा विविहं ।
खित्तुब्भवं च तिव्वं अण्णोण्णकयं च पंचविहं ।।३५।।
असुरोदीरितदुःख शारीरं मानसं तथा विविधम् ।
क्षेत्रोद्भवं च तीव्रं अन्योऽन्यकृतं च पंचविधम् ।।३५।।
artha — asurakumAradevothI upajAvelAn dukh, (potAnA) sharIrathI
ja utpanna thayelAn dukh, manathI ane anek prakAranAn kShetrathI utpanna
thayelAn dukh tathA paraspar karelAn dukh — e pramANe pAnch prakAranAn
dukh chhe.
bhAvArtha — trIjA narak sudhI to asurakumAradevo mAtra kutUhalathI
jAy chhe ane nArakIone joI temane paraspar laDAve chhe – anek prakArathI
dukhI kare chhe; vaLI e nArakIonAn sharIr ja pApanA udayathI svayamev
anek rogayukta, bUrAn, ghRuNAkArI ane dukhamay hoy chhe, temanAn chitta
ja mahAkrUr ane dukharUp ja hoy chhe; narakanun kShetra mahAshIt, uShNa,
durgandhAdi anek upadrav sahit chhe; tathA paraspar veranA sanskArathI
(Apas-ApasamAn) chhedan, bhedan, mAraN, tADan ane kumbhIpAk vagere
kare chhe; tyAnA dukh upamArahit chhe.
have e ja dukhane visheSh (bhed) kahe chhe —
छिज्जइ तिलतिलमित्तं भिंदिज्जइ तिलतिलंतरं सयलं ।
वज्जग्गिए कढिज्जइ णिहप्पए पूयकुंडम्हि ।।३६।।
छिद्यते तिलतिलमात्रं भिद्यते तिलतिलान्तरं सकलम् ।
वज्राग्निना क्वथ्यते निधीयते पूयकुण्डे ।।३६।।
artha — jyAn sharIrane talatal pramAN chhedavAmAn Ave chhe, tenA
talatal jeTalA shakal arthAt khanDane paN bhedavAmAn Ave chhe, vajrAgnimAn
pakAvavAmAn Ave chhe tathA parunA kunDamAn nAkhavAmAn Ave chhe.
इच्चेवमाइदुक्खं जं णरए सहदि एयसमयम्हि ।
तं सयलं वण्णेदुं ण सक्कदे सहसजीहो वि ।।३७।।