किं जीवदया धर्मः यज्ञे हिंसा अपि भवति किं धर्मः ।
इत्येवमादिशंका तदकरणं जानीहि निःशंका ।।४१४।।
arthaḥ — ām vichār kare ke – shun jīvadayā dharma chhe ke yagnamān
pashuono vadh karavārūp hinsā chhe te dharma chhe? ityādi dharmamān sanshay
thāy te shaṅkā chhe ane tevī shaṅkā na karavī te niḥshaṅkit (guṇ) chhe.
bhāvārthaḥ — ahīn ‘ādi’ shabdathī em kahyun chhe ke – digambar
yatino ja mokṣha chhe ke tāpasano — pañchāgni ādi tap kare chhe temano
– paṇ chhe? athavā digambarano ja mokṣha chhe ke shvetāmbarano paṇ chhe?
athavā kevalī kavalāhār kare chhe ke nathī karatā? athavā strīno mokṣha
chhe ke nahi? athavā jinadeve vastune anekānta kahī chhe te satya chhe
ke asatya? āvī āshaṅkā na karavī te niḥshaṅkit aṅg chhe.
दयभावो वि य धम्मो हिंसाभावो ण भण्णदे धम्मो ।
इदि संदेहाभावो णिस्संका णिम्मला होदि ।।४१५।।
दयाभावः अपि च धर्मः हिंसाभावः न भण्यते धर्मः ।
इति सन्देहाभावः निःशंका निर्मला भवति ।।४१५।।
arthaḥ — nishchayathī dayābhāv ja dharma chhe paṇ hinsābhāvane dharma
kahī shakāy nahi āvo nishchay thatān sandehano abhāv thāy chhe, te ja
nirmal niḥshaṅkitaguṇ chhe.
bhāvārthaḥ — anyamatīe mānel je viparīt dev-dharma-guruno vā
tattvanā svarūpano sarvathā niṣhedh karī jinamatamān kahelun shraddhān karavun
te niḥshaṅkitaguṇ chhe. jyān sudhī shaṅkā rahe tyān sudhī shraddhān nirmaḷ
thāy nahi.
have niḥkāṅkṣhitaguṇ kahe chheḥ —
जो सग्गसुहणिमित्तं धम्मं णायरदि दूसहतवेहिं ।
मोक्खं समीहमाणो णिक्कंक्खा जायदे तस्स ।।४१६।।
dharmānuprekṣhā ]
[ 239