Swami Kartikeyanupreksha-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 66-67.

< Previous Page   Next Page >


Page 36 of 297
PDF/HTML Page 60 of 321

 

36 ]

[ svāmikārttikeyānuprekṣhā
❈ pañch prakārarūp sansāranun svarūp ❈
have pāñch prakāranā sansāranān nām kahe chheḥ —
संसारो पंचविहो दव्वे खेत्ते तहेव काले य ।
भवभमणो य चउत्थो पंचमओ भावसंसारो ।।६६।।
संसारः पञ्चविधः द्रव्ये क्षेत्रे तथैव काले च ।
भवभ्रमणः च चतुर्थः पञ्चमकः भावसंसारः ।।६६।।

arthaḥ — sansār arthāt paribhramaṇ chhe te pāñch prakāranun chhe. (1) dravya arthāt pudgaladravyamān grahaṇ-tyāgarūp paribhramaṇ, (2) kṣhetra arthāt ākāshapradeshomān sparshavārūp paribhramaṇ, (3) kāḷ arthāt kāḷanā samayomān ūpajavā-vinashavārūp paribhramaṇ, (4) bhav arthāt narakādi bhavonā grahaṇ-tyāgarūp paribhramaṇ ane (5) bhāv arthāt potāne kaṣhāy-yogasthānarūp bhedonā palaṭavārūp paribhramaṇ; – e pramāṇe pāñch prakārarūp sansār jāṇavo.

have tenun svarūp kahe chhe. tyān pratham dravyaparāvartan kahe chheḥ —

बंधदि मुंचदि जीवो पडिसमयं कम्मपुग्गला विविहा ।
णोकम्मपुग्गला वि य मिच्छत्तकसायसंजुत्तो ।।६७।।
बध्नाति मुञ्चति जीवः प्रतिसमयं कर्मपुद्गलान् विविधान् ।
नोकर्मपुद्गलान अपि च मिथ्यात्वकषायसंयुक्तः ।।६७।।

arthaḥ — ā jīv, ā lokamān rahelān je anek prakāranān gnānāvaraṇādi karmapudgalo tathā audārikādi sharīrarūp nokarma-pudgalone mithyātva-kaṣhāyo vaḍe sanyukta thato thako samaye samaye bāndhe chhe ane chhoḍe chhe.

bhāvārthaḥ — mithyātva-kaṣhāyavash gnānāvaraṇādi karmonā samay- prabaddhane abhavyarāshithī anant guṇā tathā siddharāshithī anantamā bhāge pudgalaparamāṇuonā skandharūp kārmaṇ vargaṇāone (ā sansārī jīv) samaye samaye grahaṇ kare chhe tathā pūrve je grahaṇ karī hatī ke je sattāmān