adhayAy 5 mo
[ shuddha chidrUpanI prApti kadI pUrve koI vAr thaI nathI ]
रत्नानामौषधीनां वसनरसरुजामन्नधातूपलानां
स्त्रीभाश्वानां नराणां जलचरवयसां गोमहिष्यादिकानां ।
नामोत्पत्त्यर्घतार्थान् विशदमतितया ज्ञातवान् प्रायशोऽहं
शुद्धचिद्रूपमात्रं कथमहह निजं नैव पूर्वं कदाचित् ।।१।।
(jhUlaNA)
ratna auShadhiA bahu vastra ras vyAdhiAo,
anna paththar ane dhAAtuonAn;
puruSh strI ashva gaj pakShI jalachar tathA,
gAy bhaxsAdi par vastuonAn;
nAm, utpatti, kimmat, prayojan badhAun,
tIkShNa buddhi karI bahuy jANyun;
kintu nij shuddha chidrUpane max aho !
pUrva kAle kadI nA pichhANyun ! 1.
artha : — ratnonAn, auShadhonAn, vastra, ras, roganAn, anna, dhAtu,
paththaronAn, strI, hAthI ne ashvonAn, manuShyonAn, jaLachar ane nabhachar
(pakShIo)nAn, gAy, bhens AdinAn nAm, utpatti, mUlya, prayojan tIkShNa
buddhi vaDe karI men ghaNun karIne jANyA chhe. aho! khed chhe ke koI rIte
mAtra potAnA shuddha chidrUpane pUrve kadI paN jANyun nathI? 1.
पूर्वं मया कृतान्येव चिंतनान्यप्यनेकशः ।
न कदाचिन्महामोहात् शुद्धचिद्रूपचिंतनं ।।२।।