૯૪. પ્ર.–રાગાદિ ભાવો આત્માનો સ્વભાવ નથી તો
પછી ક્યાંથી થયા? નિમિત્તે કરાવ્યા કે નહિ?
યોગ્યતાથી તે થાય છે, તેનું કારણ ત્રિકાળી સ્વભાવ નથી
તેમ જ પરદ્રવ્ય પણ નથી. વર્તમાન પર્યાય પોતે પોતાની
યોગ્યતાથી પર લક્ષે રાગાદિરૂપે પરિણમે છે.
૯પ. પ્ર.–ધર્મના ઉપદેશક અને ધર્મના વિરોધક કયારથી
થયા?
કોણ છે?
જાણનાર સર્વજ્ઞ અરિહંતદેવ તેની ઉત્પત્તિનું કારણ છે,
અર્થાત્ અરિહંતભગવાનની દિવ્યવાણીને શબ્દબ્રહ્મ
કહેવાય છે.
૯૭. પ્ર.–કેવળજ્ઞાન થયા પછી દિવ્યવાણી છૂટે જ–એવા
કોણ?
૯૮. પ્ર.–દ્રવ્યથી અને ભાવથી કેવળી–ભગવાનના
નિકટવર્તી કોણ છે?
નિકટવર્તી છે અને જેઓ આત્માના સમ્યગ્દર્શન–
જ્ઞાનપૂર્વક સ્થિરતા વડે કેવળજ્ઞાન લેવાની તૈયારીવાળા
છે તેઓ ભાવથી કેવળી ભગવાનના નિકટવર્તી છે.
૯૯. પ્ર.–આ આત્મા સર્વજ્ઞ ભગવાને કહ્યો છે તેવો જ છે
તેમ પોતાને ક્યારે સાબિત થાય?
જેવો સર્વજ્ઞ ભગવાને કહ્યો તેવો જ આત્મા પોતાની
પ્રતીતમાં આવે છે.
આગમને અને સાચા ગુરુને યથાર્થપણે ઓળખવાં
જોઈએ.
૧૦૦. પ્ર.–આ સમયસારશાસ્ત્ર સિવાયના કુંદકુંદાચાર્યદેવે
રચેલાં અન્ય કયા કયા શાસ્ત્રો હાલ વિદ્યમાન છે?
ઉ.–શ્રી પ્રવચનસાર, શ્રી નિયમસાર, શ્રી અષ્ટપ્રાભૃત,
ઉ.–સંસારી નિકટ ભવ્ય જીવો શુદ્ધાત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિવડે
૧૦૨. પ્ર.–અરિહંત થવા યોગ્ય જીવ કોણ છે?
જાણ્યો છે–એવા સમ્યગ્દ્રષ્ટિ જીવો અરિહંત થવાને લાયક
છે. જેમને સમ્યગ્દર્શન પ્રગટયું હોય એવા જીવો અલ્પકાળે
૧૦૩. પ્ર.–અરિહંત અને તીર્થંકર તેમાં શું ફેર?
દરેક જીવને અરિહંત પદ (તેરમું ગુણસ્થાન) તો અવશ્ય
આવે જ, પણ તીર્થંકરપદ બધાને ન આવે. તે તો કોઈક
જ જીવને આવે. અરિહંત અને તીર્થંકર એ બંને પવિત્રતા
અપેક્ષાએ સરખાં છે, પુણ્ય અપેક્ષાએ ફેર છે.
૧૦૪–પ્ર.–જૈનધર્મ શું છે?
રાગ–દ્વેષ–અજ્ઞાનનો નાશ કરે તેટલે અંશે જિનપણું છે.
જિનપણાની શરૂઆત સમ્યગ્દર્શનથી જ થાય છે.
૧૦પ–પ્ર.–બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ એ ત્રણ શું છે?
નવી પર્યાયને ઉત્પન્ન કરે છે તેથી તે સ્વ
સ્વભાવપરિણમનરૂપ સૃષ્ટિનો કર્તા છે, એ દ્રષ્ટિએ દરેક
જીવ પોતે બ્રહ્મા છે.
નિજગુણની રક્ષા કરે તો દરેક સમયે પોતાના અનંતગુણ
સામર્થ્યની સત્તાથી નિજ ધ્રુવ શક્તિને સળંગ ટકાવી
છે તેથી તે મહેશ છે.
આ રીતે આત્મા પોતે જ પોતાની નવી પર્યાય રૂપ