અરિહંતને વંદન કરે છે. હવે વિચારો કે તે વંદન વસ્તુદ્રષ્ટિએ કરે છે કે અવસ્થાદ્રષ્ટિએ? જો વસ્તુ દ્રષ્ટિ હોત તો,
વસ્તુદ્રષ્ટિમાં બધા આત્મા સરખા હોવાથી વંદનનો વિકલ્પ જ ન હોત. પણ પોતાની અપૂર્ણ અવસ્થા ઉપર લક્ષ જતાં
વંદનનો વિકલ્પ આવે છે. પોતાની અવસ્થાદ્રષ્ટિ જતાં સામે પણ અવસ્થાનો વિવેક કરીને અરિહંતને વંદન કરે છે
અને કષાઈને વંદન કરતો નથી. આ રીતે વ્યવહાર છે, તે વ્યવહારને જ અવસ્થામાં જેમ છે તેમ તે અવસ્થામાં
જ હોય તો ‘પાડો’ અને ‘બાપો’ તેમાં કાંઈ ભેદ રહેતો નથી; પરંતુ અવસ્થા પૂરતો સંબંધ બતાવવા માટે વ્યવહાર
ભગવાનની પ્રતિમામાં અને અન્ય મતમાં મનાતી કુલીંગી પ્રતિમામાં ભેદ જ નહિ પાડે. આ સીમંધર ભગવાનની
પ્રતિમા પણ જડની છે અને કુલીંગી પ્રતિમા પણ જડની છે, બંને પ્રતિમાઓ જડની હોવા છતાં સ્થાપના નિક્ષેપની
અપેક્ષાએ બંનેમાં ફેર છે. “આ પ્રતિમા સીમંધર ભગવાનની છે’ એમ સ્થાપના નિક્ષેપે કહેવાય છે. તે સ્થાપના
નિક્ષેપને જેમ છે તેમ જાણીને વ્યવહારનો વિવેક કરે છે તેથી જ સીમંધર ભગવાનની પ્રતિમાને વંદન કરે છે અને
કુલીંગી પ્રતિમાને વંદન કરતો નથી. (સ્થાપના નિક્ષેપ પોતે વ્યવહાર છે, તેને જાણ્યા વિના જે કુલીંગને પણ નમસ્કાર
કારણ ત્યાં અવસ્થાનો વિવેક છે. આ સમયસાર શાસ્ત્રરૂપ પરિણમેલા પરમાણુઓમાં સત્સમજણનું નિમિત્ત થવાની
લાયકાતરૂપ વર્તમાન અવસ્થા છે અને અન્ય કુશાસ્ત્રોમાં તે લાયકાતરૂપ અવસ્થા નથી–એ રીતે અવસ્થાને જાણીને
સાંભળીને દેવ–ગુરુ–શાસ્ત્રની ઓળખાણ, ભક્તિ, વિનય પૂજાદિરૂપ વ્યવહાર નહિ માને તો તેને પણ પરમાર્થ
તત્ત્વની શ્રદ્ધા થઈ શકશે નહિ. અને કોઈ દેવ–ગુરુ–શાસ્ત્રની ભક્તિ આદિરૂપ વ્યવહારને જ પરમાર્થ માની લ્યે તો
પણ તે પરમાર્થ સમજ્યો નથી, તેની દ્રષ્ટિ ખોટી છે.
વસ્તુને લક્ષમાં લેનાર પરમાર્થદ્રષ્ટિ એ બંનેને જાણનારૂં જે સમ્યક્જ્ઞાન છે તે જ્ઞાન ત્રિકાળ સ્વભાવ અર્થાત્ નિશ્ચય
અને વર્તમાન અવસ્થા અર્થાત્ વ્યવહાર એ બંનેને જેમ છે તેમ જાણે છે. એ પ્રમાણે સમ્યગ્જ્ઞાનવડે નિશ્ચય–વ્યવહાર
બંનેને જાણીને નિશ્ચયને આદરવા યોગ્ય અને વ્યવહારને જાણવા યોગ્ય માનવો તેનું નામ
લીધા વગર “આ નાનું છે કે મોટું” એ કહી શકાશે નહિ અર્થાત્ એકમાં નાના મોટાના ભેદ પડી શકશે નહિ. એકલી
આત્મવસ્તુમાં બે ભેદ ન હોય,