द्वितीयश्रावणः२४७३ः २२१ः
तेमना काळमां जैनधर्मनी अंधेर परिस्थिति
सनातन धर्मनो विजय वावटो फरकावता जैनधर्ममां वहेतो निर्मळ अध्यात्म प्रवाह सूकायो, हजारो हृदयने
हचमचावे एवी साधुतानी कल्पना करतांय कंप चडवा लाग्यो, भावनाने बिमारी चोंटी, चारित्रमां मोटा भगंदरो
पडया, भावना ऊडी थई अने भाटाई खीलती गई. आत्मशान्ति–स्थिर शान्तिने बदले स्मशान शान्ति जन्मी,
परम सिद्धिना पुरुषार्थो पातरानां मिष्टान्नोथी पीगळी गया अने सम्यक्त्वनी वातो वेरागी धूताराना व्यापारनी
एक वस्तु बनी...एवे समये ए जडवादने पडकारवा, चारित्रना भगंदरो पूरवा, वेरागी बावाओनी मोहजाळना
पोगळ खुल्ला पाडवा अने जगतने भूलाई गयेल सत्पंथ बताववा, तेमज वाडाओमां जकडाई गयेल जैनधर्मने
मुक्त करवा सद्भाग्ये सं. १९२४ ना कार्तिक सुद पूर्णिमाने दिवसे ववाणिया गाममां श्री रवजीभाई पचाणभाई
महेताने घेर ‘श्रीमद् राजचंद्र’ नो जन्म थयो.
... ते वैरागी महात्मानो वेग स्वतः वैराग्यमां झंपलाववुं ए ज रह्यो; अने जीवनना काळा धोळा गौण करी
श्रीमदे आत्मसिद्धिनो परम पुरुषार्थ आदर्यो. ए ज एना पूर्वसंस्कारनुं परिणाम.
श्रीमद्नो काळ ते एक वहेमी अने जैनाभासी काळ हतो...तेमने मिथ्यात्वरूपी यवन साथे लडवानुं
हतुं...चारित्रना भगंदरो अने वाडाधारी श्रावक–मुनिओ सामे तेमने बाथ भीडवानी हती, भावनाने चोटेली
बिमारी दूर करवानी हती, सापना रही गयेला लीसोटानी जग्याए साचा सर्पो चलाववाना हता अने तेनी साथे
तेमणे बाथ भीडी...पण...लोकोने साची वस्तु जणाई न जणाई त्यां तो श्रीमद् कयारनाये समाधिमरण करी गया
हता.
श्रीमद् कोण हता. तेमनुं हृदय शुं पोकारतुं हतुं ते जाणवानी जरूर छे. जो के आज सुधीमां श्रीमद्नुं हृदय
दुनियाना पट उपर कोईथी यथार्थ रीते आलेखायुं होय तेम लागतुं नथी, छतांय हिंमत नहि हारी जतां आ यत्न
करी कृतार्थ थाउं छुं.
पत्र व्यवहार
खरेखर ‘कोण केटलामां छे’ ते पारखवानी श्रीमदमां गजबनी शक्ति हती, अने तेथी ज समाजधर्ममां
ओतप्रोत थयेल गांधीजीनुं हृदय पण तेओ जीती शक्या हता...एटले तेमनो पत्रव्यवहार ए सामा माणसनी हदने
अनुकूळ वात कहेतो अने एकदम भडकावी मूकतो नहि. तेथी ज धीमे धीमे केटलाय लोको श्रीमद्ना परम भक्तो
बन्या.
तेमनुं तत्त्वज्ञान
अरे! श्रीमद्नुं तत्त्वज्ञान क्यां ओछुं हतुं? बस, ज्यां जुओ त्यां स्वतंत्रता, स्वतंत्रता ने स्वतंत्रता.
‘जड ते जड त्रण काळमां, चेतन चेतन भाव;
कोई कोई पलटे नहि, छोडी आप स्वभाव.’
ते शुं बतावे छे? कर्मो कर्मोमां अने आत्मा आत्मामां छे. आत्मानी रखडपट्टी आत्माथी ज छे, कर्मोथी नहीं.
कर्म बिचारां शुं करे? ते तो जड माटी छे, अने आत्मा तो सच्चिदानंद परमसुखनी खाण छे. तेने एक बीजाने वळी
शुं लागे वळगे? एवी खूब खूब वातो तेमना तत्त्वज्ञानमां भरी छे. आ निबंधमां बधी ऊकेलवा बेसतां क्यांई
पार आवे तेम नथी, केमके आपे तो गागरमां सागर समाववो छे.
सनातन जैनधर्म प्रत्ये श्रीमद्ने अविचळ श्रद्धा हती. “हे कुंदकुंदादि आचार्य...” कहीने तेमणे श्रीमद्
भगवत् कुंदकुंदाचार्य भगवानने परम भक्तिथी नमस्कार कर्या छे. तेमने सम्यग्दर्शननुं भान हतुं, तेओए लख्युं छे
के जे ज्ञान अनादिकाळथी भवहेतुरूप थतुं हतुं तेने समयमात्रमां जात्यंतर करीने भव छेदक बनावनार, हे सौम्यमूर्ति
सम्यग्दर्शन, तने मारा वारंवार नमस्कार हो. वळी एक पत्रमां तेओ लखे छे के–हवे कांई जाणवानुं के अनुभववानुं
बाकी रह्युं नथी, प्रयोजनभूत बधुं ज जाणी लीधुं छे, परंतु पुरुषार्थनी नबळाईथी आचरणमां मूकी शकातुं नथी.
अने आचरणमां मूकये एक ज समये लोकालोक जणाई जशे.
तेमनो उपकार
श्रीमद् राजचंद्र कोई जेवी तेवी व्यक्ति न हता; सनातन जैनधर्मनी अविचळ आराधना अने जातिस्मरण
तथा पूर्वजन्मना संस्कारना बळे आत्मबळ मात्रथी सत्श्रुतनी बंध थती धाराने, पोतानुं नाम तेना प्ररुपको साथे
जोडी, अच्छिन्नपणे सांधी लीधी. ए रीते श्रीमद्नो आ गुजरात परनो अनन्य उपकार कदी पण भूलाय तेम
नथी...मार्ग भूलेला लोकोने सनातन सत्य समजावी सन्मार्गे दोरनार, परम उपकारी, जैन शिरोमणी श्रीमद्
राजचंद्रने अमारा वारंवार नमस्कार हो! नमस्कार हो!