મિથ્યાદ્રષ્ટિ છે અને સમ્યગ્દ્રષ્ટિઓ દ્વારા નમસ્કાર ચાહે છે અથવા તો પોતે સમ્યગ્દ્રષ્ટિઓને નમસ્કાર કરતો નથી
તે જીવ તીવ્ર મિથ્યાદ્રષ્ટિ છે અને પરભવ વિષે તે લૂલો–મૂંગો થાય છે, –કહેવાનો આશય એ છે કે તે એકેન્દ્રિય
થાય છે, તેને પગ કે ભાષા હોતી નથી તેથી પરમાર્થે તે લૂલો–મૂંગો છે; એવી રીતે તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ જીવ એકેંદ્રિય
સ્થાવર થઈને નિગોદમાં વાસ કરે છે અને ત્યાં અનંતકાળ રહે છે; તે જીવને દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રની પ્રાપ્તિ દુર્લભ
થઈ પડે છે. મિથ્યાત્વનું ફળ નિગોદ જ કહ્યું છે. આ પંચમકાળમાં મિથ્યામતના આચાર્ય થઈને લોકોદ્વારા વિનય,
પૂજાદિક ચાહે છે તે જીવને ત્રસ રાશિનો વખત પૂરો થયો છે અને હવે એકેન્દ્રિય થઈને નિગોદમાં વાસ કરશે–
એમ આચાર્ય ભગવાન જણાવવા માગે છે. એથી વિરુદ્ધ કહીએ તો જે જીવ સમ્યગ્દર્શનની આરાધના કરે છે તે
જીવને સંસારનો વખત પૂરો થવા આવ્યો છે અને તે અલ્પકાળમાં અતીન્દ્રિય સિદ્ધદશા પામશે. –૧૨–
પોતે તો તેનાથી પણ હલકો થયો, તો પછી તેને બોધિ કઈ રીતે હોય? અર્થાત્ ન જ હોય–એમ જાણવું.
તેની અંતર–બાહ્ય સ્થિતિ કેવી હોય તેની ઓળખાણ પણ થાય જ. ત્રિકાળી દ્રવ્યની ઓળખાણ થાય અને
વર્તમાન પર્યાયનો વિવેક ન થાય એમ બને જ નહિ. જેને પર્યાયના સ્વરૂપમાં જ ભૂલ હોય તેને દ્રવ્યસ્વરૂપની
સમજણમાં પણ ભૂલ હોય જ.
દશામાં વર્તતા જીવને અશન
તેને પૂર્ણ પવિત્ર દશાના સ્વરૂપની ખબર નથી. જેને આત્માની એક પૂર્ણદશાનું પણ ભાન નથી. તેને આત્માના
ત્રિકાળી પૂરા સ્વભાવનું ભાન હોય જ નહિ, તેથી તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ છે.
સાધક–રૂપ અવસ્થામાં શરીર ઉપર તીવ્ર રાગ હોઈ શકે જ નહિ; અને તીવ્ર રાગના અભાવમાં વસ્ત્ર, પાત્ર
ઈત્યાદિ તીવ્ર રાગનાં નિમિત્તો પણ અવશ્ય ટળી જ જાય છે. આ રીતે જે જીવને મુનિદશા પ્રગટી હોય તે જીવને
વસ્ત્રાદિનો રાગ કે તેનો સંયોગ હોય નહિ. વસ્ત્રાદિનો તીવ્ર રાગ હોવા છતાં તેને જેઓ મુનિદશા માને છે તેઓ
પવિત્ર સાધક મુનિદશાના સ્વરૂપને જાણતા નથી. સાધકદશાના સ્વરૂપને જેઓ નથી જાણતા તેઓ સાધ્યદશાના
સ્વરૂપને જાણતા નથી અને ત્રિકાળ આત્મસ્વભાવને પણ તેઓ જાણતા નથી. આચાર્ય ભગવાન કહે છે કે એવા
જીવોને ધર્માત્મા તરીકે જેઓ માને અને તેમને વંદે તેઓ તીવ્ર મિથ્યાદ્રષ્ટિ છે.