: પોષ : ૨૪૭૪ : આત્મધર્મ : ૪૭ :
પંચ પરમેષ્ઠીમાં કોઈ શાસ્ત્ર નથી. પણ અરિહંત,
આચાર્ય, ઉપાધ્યાય તથા સાધુ–એ ચારેની વાણીને શાસ્ત્ર
કહેવાય છે.
(૨)
સમ્યગ્દર્શન–સમ્યગ્જ્ઞાન ને સમ્યક્ચારિત્ર–એ ત્રણ
વસ્તુથી આપણને જરૂર મોક્ષ મળે છે.
(૩)
ચારે વસ્તુમાં સમ્યગ્દર્શન જ મને ગમે છે. કેમકે તે
આત્માની વસ્તુ છે, ને તેનાથી સુખ મળે છે, બીજી ત્રણે
વસ્તુઓ તો આત્માથી જુદી છે.
નોંધ:– પહેલા જવાબમાં ઘણા બાળકોએ ‘સાધુ–
સાધ્વી’ એમ લખેલ છે, તેમની ભૂલ છે. પંચ પરમેષ્ઠીમાં
‘સાધ્વી’ (અર્થાત્ આર્જિકા) ગણાતાં નથી, કેમકે તેમને
મુનિદશા હોતી નથી.
આ વખતે કુલ ૬૩ બાળકોનાં જવાબ આવ્યાં હતાં.
તેમાંથી નીચે લખેલા ૨૯ બાળકોનાં જવાબ સંપૂર્ણ સાચા હતા.
(૧) કાન્તિલાલ, લાઠી (૨) ધીરજલાલ, લાઠી (૩)
હરસુખલાલ, જામનગર (૪) કિશોરચંદ્ર, સોનગઢ (૫)
મંજુલાબેન, સોનગઢ (૬) રજનિકાન્ત, સોનગઢ (૭)
ધીરજલાલ, રાજકોટ (૮) ચંદ્રકાન્ત, રાજકોટ (૯)
છબીલદાસ, કલકત્તા (૧૦) સુરેન્દ્ર, મુંબઈ (૧૧)
જગદીશચંદ્ર, મુંબઈ (૧૨) રમેશચંદ્ર, અમદાવાદ (૧૩)
મંજુલાબેન, વીંછીયા (૧૪) જસવંતીબેન, વીંછીયા (૧૫)
મધુકાન્તાબેન, વીંછીયા (૧૬) રસિકલાલ, વીંછીયા (૧૭)
કાન્તિલાલ, રાણપુર (૧૮) ચંદ્રકાન્ત, જોરાવરનગર
(૧૯) કૈલાસ, અમરેલી (૨૦) વીરબાળા, બોરસદ
(૨૧) મહેન્દ્રકુમાર, ઉજેડીઆ (૨૨) હિંમતલાલ, પાલેજ
(૨૩) જયંતિલાલ, મોડાસા (૨૪) વિનયચંદ્ર, વઢવાણ
શહેર (૨૫) ચંદનબાળા, વઢવાણ શહેર (૨૬) કંચનબેન,
વઢવાણ કેમ્પ (૨૭) વસંતલાલ સાવરકુંડલા (૨૮)
રાજેન્દ્ર, આમોદ (૨૯) વિજય, મુંબઈ
આ વખતે જવાબ મોકલનારા બધા જ બાળકોને
ઈનામ મોકલવામાં આવ્યું છે. હવેથી સંપૂર્ણ સાચા જવાબ
વાળાને જ ઈનામ મળશે.
જવાબ શોધી કાઢો
નીચેના ત્રણ પ્રશ્નોનો જવાબ શોધી કાઢીને લખી
મોકલજો, અને તમારા બાલ મિત્રોને પણ લખવાનું કહેજો.
પ્રશ્નો લખવાની જરૂર નથી, માત્ર જવાબો જ લખવા.
(૧)
નવ તત્ત્વના નામ લખો અને તેમાંથી તમને કયા કયા
તત્ત્વો ગમે છે તે જણાવો.
(૨)
નીચે લખેલી વસ્તુઓમાંથી કઈ કઈ વસ્તુઓ જીવમાં
હોય છે અને કઈ કઈ વસ્તુઓ શરીરમાં હોય છે તે શોધી
કાઢો–
જ્ઞાન, દુઃખ, રાગ, જન્મ, રોગ, સુખ.
(૩)
નીચેના વાકયોમાં ભૂલ સુધારો–
૧–એક માણસના શરીરમાં ઘણું જ્ઞાન હતું.
૨–જીવનું લક્ષણ શરીર છે.
૩–પુસ્તકમાંથી જ્ઞાન આવે છે.
૪–દુઃખ શરીરને થાય છે અને સુખ આત્માને થાય છે.
ચૌદ વર્ષ સુધીના બાળકોએ જ આમાં ભાગ લેવો.
નામ અને સરનામા સાથે જવાબ એક પોસ્ટકાર્ડમાં નીચેના
સરનામે મોકલવા–
“આત્મધર્મ બાલવિભાગ” સોનગઢ (કાઠિયાવાડ)
પોષ શુદ ૧૫ સુધીમાં જવાબ મળી જવા જોઈએ;
સંપૂર્ણ સાચા જવાબ હશે તેને ઈનામ આપવામાં આવશે.
બાળકો, તમે ઈનામની લાલચ ન રાખતા, પણ સાચા
તત્ત્વજ્ઞાન માટેની હોંશ રાખજો.
હિંદુસ્તાનની બહારના બાળકોના જવાબ પોષ વદ ૦))
સુધી સ્વીકારાશે.
સમન્ય અસ્તત્વ ગણન સમજણ
[માસ્તર હીરાચંદ કસળચંદ શાહ]
ગુરુજી–આજે રમણ કેમ નથી આવ્યો?
ચમન–સાહેબ, આજે તેના દાદાજી મરી ગયા છે તેથી
તે આવ્યો નથી;
ગુરુજી–ઠીક; મરી જવું એટલે શું તેની કોઈને ખબર છે?
છગન–સાહેબ, એ તો જગતમાં બધાય જાણે છે કે: મરી
જવું એટલે નાશ થવો.
ગુરુજી–જગત્ માને તેમ માની લેવું એ ન ચાલે. નાશ
કોનો થાય? એ વિચાર કરો. આ જગતમાં જીવ ને અજીવ
બે જાતની વસ્તુઓ છે તેમાંથી શું કોઈ નાશ પામે છે?
મગન–ના, જી. જીવ કે અજીવ કોઈ વસ્તુનો નાશ થતો
નથી, પણ દરેક વસ્તુ સદાય ટકી રહે છે. તેમાં ફેરફાર થાય
છે પણ તેનો નાશ થઈ જતો નથી.
ગુરુજી–વસ્તુનો નાશ કેમ નહિ થતો હોય?
સુરેશ–કેમ કે વસ્તુમાં ‘અસ્તિત્વ’ નામનો ગુણ છે.
ગુરુજી–અસ્તિત્વ એટલે શું?
દીનેશ–અસ્તિત્વ એટલે હોવાપણું. બધી વસ્તુ છે,
વસ્તુના હોવાપણાનો કદી નાશ થતો નથી. વસ્તુ સદાય છે,
છે ને છે.
ગુરુજી–કોઈ શાસ્ત્રમાં અસ્તિત્વગુણની વાત તમે
શીખ્યા છો?
રજનિ–જી, હા; ‘શ્રીજૈનસિદ્ધાંત પ્રવેશિકા’ ના ૧૧૮ મા
પ્રશ્નમાં તે વાત આવે છે. તેમાં કહ્યું છે કે–