ઉપાય છે. જેને ચૈતન્યસ્વભાવની દ્રષ્ટિ ન થઈ તેને સંસાર નાશ કરવાનો ઉપાય હાથ આવ્યો નથી, અને જેને
ચૈતન્યસ્વભાવની દ્રષ્ટિ થઈ છે તે જીવ સંસારનો નાશ કરીને મુક્તિ પામે છે.
અહીં આવ. ભરવાડ આવ્યો ત્યારે તેને કહ્યું–તારા
અંતરમાં તું એમ વિચાર કે ‘હું જ્ઞાનસ્વરૂપ ભગવાન
છું. ’ જ્ઞાનીની એ વાત સાંભળીને ભરવાડ બહુ જ
અને ખરેખર પોતાના આત્માને ભગવાન તરીકે
ચિંતવતાં ચિંતવતાં તેને થોડા વખતમાં આત્માની
સાચી ઓળખાણ થઈ અને તે સમ્યગ્દર્શન પામ્યો.
હતા. તેની સાથે વાત કરતાં જ્ઞાનીએ કહ્યું કે ‘આપણો
આત્મા જ ભગવાન છે. ’ આ સાંભળતા જ તે પંડિતનું
મોઢું બગડી ગયું અને તેણે કહ્યું કે અરે ભાઈ, એ શું
બોલ્યા? અત્યારે આત્માને ભગવાન ન કહેવાય.
જ્ઞાનીએ તેને ઘણી ઘણી રીતે સમજાવ્યા, કે આત્માનો
સ્વભાવ ભગવાન જેવો જ છે. માટે આત્મા અત્યારે જ
ભગવાન છે. અને પોતાના આત્માને ભગવાન
માનવાથી જ ભગવાન થવાય છે.–જ્ઞાનીએ ઘણું
ગુસ્સે થઈને ચાલ્યો ગયો.
ઓળખી લેજો.
અચાનક ‘નીલાંજના’ નામની દેવીનું આયુષ્ય પૂરું થયું
ને તે મૃત્યુ પામી. આવી સંસારની અનિત્યતા જોતાં જ
ભગવાનના અંતરમાં એકદમ વૈરાગ્ય જાગૃત થયો, ને
રાજપાટ ત્યાગી પવિત્ર જિનદીક્ષા ધારણ કરી.
લેવાનો વિચાર જ ન થયો.
લોકો જાણતા ન હતા. તેથી કોઈ લોકો તો હીરામાણેકના
થાળ ભરીને ભગવાનને આપવા માંડતા, કોઈ વસ્ત્ર
વગેરે આપવા માંડતાં. પરંતુ ભગવાન તો વીતરાગી
મુનિ, તે હીરા–માણેક વગેરેને શું કરે?
એમ ને એમ જંગલમાં પાછા ફરે ને આત્માના ધ્યાનમાં
એકાગ્ર થઈ જાય, આવી તપશ્ચર્યા કરતાં કરતાં
ભગવાનને એક વર્ષ કરતાં ય વધારે કાળ વીતી ગયો.
ભગવાનને વર્ષના ઉપવાસ થયા. પણ ભગવાનને જરાય
દુઃખ નથી, ખેદ નથી, થાક નથી, કંટાળો નથી. તેઓશ્રી
તો શરીરનું લક્ષ છોડીને અને આહારનો વિચાર છોડીને
વારંવાર આત્માના ધ્યાનમાં મસ્ત થઈ જાય છે, તેઓ
અપૂર્વ આનંદ ભોગવે છે, મહા સુખી છે.
તેમને શ્રેયાંસકુમાર નામના ભાઈ હતા. તે બંને મહા
ધર્માત્મા હતા.