खबर पडे के ते तो माराज गामनो छे अने माराज कुटुंबनो छे, एम ओळखाण थतां ज तेना तरफ प्रेम जाग्या
वगर रहे नहि. पहेलांं पण तेज माणस हतो अने अत्यारे पण ते ज छे छतां पहेलांं पोताने ओळखाण न
होवाथी प्रेम न हतो अने हवे ओळखाण थतां प्रेम थयो छे. तेवी रीते आ ज्ञानस्वभावी आत्मा सदाय पोता
पासे ज छे, क्षणे क्षणे जाणवानुं काम करे छे पण पोते पोताना स्वभावने ओळखतो नथी तेथी तेने पोताना
आत्मस्वभाव प्रत्ये उल्लास अने प्रेम जागतो नथी. आत्मा तो सदाय पोता पासे ज छे, पोते ज आत्मा छे,
पण पोताने पोताना आत्मस्वरूपनी साची ओळखाण नथी अने तेने अन्यरूपे (–विकाररूपे के जडरूपे) मानी
रह्यो छे तेथी स्वभावनो साचो प्रेम जागतो नथी. पण जो आत्मानी साची ओळखाण करे तो तेने खबर पडे के
अरे, आ आत्मा तो विकारी नहि, जड नहि पण तेनाथी जुदो चैतन्य–स्वरूप छे अने एज हुं छुं–एज मारुं
स्वरूप छे, एवुं भान थतां आत्मा प्रत्ये अपूर्व प्रेम जागे छे. पहेलां पण आत्मानो स्वभाव तो एज हतो अने
अत्यारे पण एज आत्मा छे, पण पहेलांं पोताना स्वभावनी पोताने ओळखाण नहि होवाथी आत्मा प्रत्ये
भक्ति–प्रेम जागतो न हतो. अने हवे साची ओळखाण थई तेथी तेना प्रत्ये साची भक्ति अने प्रेम जागे छे.
एटले साची ओळखाण वगर साची भक्ति के प्रेम (महिमा, रुचि, आदर) होई शके नहि.
आत्माने धर्मनो कांई लाभ न थाय, परंतु ऊलटो ते रागथी आत्माने लाभ माने तेथी तीव्र अंतराय कर्म
बांधीने मूढ थईने चोराशीना अवतारमां रझळवानो छे. पुण्य–पाप गमे तेवा करे अने तेनाथी आत्माने
किंचित् लाभ माने ते जीवने आत्माना स्वभावनो प्रेम नथी पण विकारनो प्रेम छे. पुण्यभावथी धर्म तो थतो
नथी पण तेनाथीये सात के आठ प्रकारना कर्मो बंधाय छे. अने ते भावथी आत्मानी शुद्धिनो घात थाय छे. गमे
तेवा शुभाशुभ विकारभाव करे तो पण तेना फळमां चोराशीना ज अवतार छे, अने आत्मस्वभावनी
ओळखाण ते चोराशीना अवतारनो नाश करीने सिद्धदशानी प्राप्तिनुं कारण छे. स्वभावमां भव न होय अने
विभावमां भवनो अंत न होय. कोई पण जातना बंधभावथी आत्माना गुणनी वृद्धि नथी पण नुकशान ज छे.
ज्यां विकारनो सत्कार छे त्यां निर्विकार स्वरूपनो अनादर छे.
कारण होय तो जेम जेम ज्ञान वधे तेम तेम दुःख पण वधतुं जाय. अने ज्ञान रहितपणुं सुखनुं कारण ठरे. तेम
थतां जडने पूरुं सुख मानवुं पडे. परंतु ज्ञान तो पोतानो स्वाभाविक भाव छे ते दुःखनुं कारण नथी. परंतु
क्षायोपशमिक ज्ञान साथे जेटलो मोह भळे छे तेटलुं दुःख छे.
ज्ञान थशे त्यारे तरत ज दुःख थशे. माटे ज्ञान ते ज दुःखनुं कारण छे.
तेने तेटलुं दुःख थाय छे, जे वखते ते माणसने पुत्रना मृत्युनुं ज्ञान थयुं ते ज वखते ते माणसे अंतरना भान
वडे वैराग्य लावीने मोह न कर्यो होत तो तेने ज्ञान होवा छतां दुःख न थाय. केमके दुःखनुं कारण ज्ञान नथी पण
मोह छे. मिथ्याद्रष्टि एम माने छे के जाण्युं माटे दुःख थयुं, अथवा तो पुत्र मृत्यु पाम्यो माटे दुःख थयुं. ए बंने
वात खोटी छे जेटलो मोह करे तेटलुं ज दुःख थाय ए ज एक सिद्धांत छे. संयोगी पदार्थो प्रत्येना मोहथी जे दुःख
थाय छे ते दुःख टाळवानो उपाय परवस्तुनो संयोग मेळववो ते नथी, तेम ज ईच्छा के ईन्द्रियोनी पुष्टि ते पण
उपाय नथी. खरो उपाय ए छे के संयोगी पदार्थोनी द्रष्टि छोडीने असंयोगी