Atmadharma magazine - Ank 066
(Year 6 - Vir Nirvana Samvat 2475, A.D. 1949)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 3 of 17

background image
बपोरे ३ थी ४ सोमवार माह सुद ९ पद्मनंदी पच्चीसी सद्बोधचंद्रोदयाधिकार गाथा–१
आ सद्बोध–चंद्रोदय अधिकार छे. लोको बीजना चंद्रने पगे लागे छे, पण ते कांई धर्म नथी. आ आत्मा
पोते चंद्रसमान छे, तेनुं साचुं ज्ञान करवुं ते सद्बोधरूपी चंद्रमां छे, ने ते शांतिनुं कारण छे. तेनुं साचुं ज्ञान करे
तो सुख प्रगटे. समयसारनी स्तुतिमां कह्युं के “संसारी जीवनां भावमरणो टाळवा करुणा करी” भावमरण केम
टळे तेनी आ वात छे. आत्मा पोते सुखस्वरूप छे, आत्मामां शांति छे, पण तेनी जेने खबर नथी ते बहारमां
शांति माने छे, पण तेमां शांति नथी. शरीर–पैसा–कुटुंब वगेरे वस्तुओमां सुख नथी, ते तो पर चीज छे, ते
पडी रहे छे ने आत्मा क्यांक चाल्यो जाय छे, माटे तेमां सुख नथी. पण अज्ञानथी तेमां सुख माने छे ने ते
शरीर वगेरेमां पोतापणुं माने छे ते संसार छे, ने तेनुं दुःख छे, ते दुःख केम टळे तेनो उपाय ज्ञानी कहे छे. साचुं
सुख तो ज्ञानमां छे, ते समजे तो शांति थाय. पण पहेलांं तेनी रुचि थवी जोईए. के अरेरे! हुं कोण छुं? मारुं शुं
स्वरूप छे? अनंतकाळे मोंघो मनुष्यभव मळ्‌यो तेमां आत्मानुं स्वरूप शुं छे ते जाणे तो दुःख टळे. संसारी
जीवोना भावमरणो केम टळे ते माटे करुणा करीने ज्ञानीनो उपदेश छे.
आत्मामां चैतन्य खजानो छे, आनंद अने शांति अंदरमां छे, पण जेम कस्तुरीमृग बहारमां सुगंध माने छे
तेम अज्ञानी जीव बहारमां सुख गोते छे, पण अंदरमां सुख छे; एवा आत्मानुं ज्ञान थाय तो सद्बोधरूपी चंद्रमां
ऊगे, ने पछी जेम बीजमांथी पूर्णिमा थाय छे तेम ते सम्यग्ज्ञानमांथी केवळज्ञान थाय छे. तेनी आ वात छे.
गाथा – १
आ आत्मा सुखनो भंडार छे; तेमांथी ज सुख प्रगटे छे. जेम काचा चणाने शेको तो तेमां मीठाश प्रगटे
छे, ते मीठाश बहारथी प्रगटी नथी पण चणामां ज भरी हती ते प्रगटी छे, तेम साची ओळखाण करतां
आत्मामां सुख प्रगटे छे, ते बहारथी आवतुं नथी पण अंदर भर्युं छे तेमांथी ज आवे छे. एवुं साचुं ज्ञान करवुं
ते आ मनुष्यभवनुं कर्तव्य छे. मनुष्य अवतार पामीने जो आत्मानी ओळखाण न करे तो ते अवतारनी कांई
गणतरी नथी. जेम काचो चणो तूरो लागे ने वावो तो ऊगे पण तेने शेको तो मीठाश आवे ने फरी ऊगे नहि.
तेम आत्मा अज्ञानभावथी दुःखी छे, ने नवां नवां भव धारण करे छे. पण आत्मानी साची ओळखाण करतां
तेने सुख प्रगटे. ने फरीथी भव धारण करे नहि. आ आत्मा आबाळ–गोपाळ बधाय ने ख्यालमां आवे तेवो
छे. मोक्षसुखनो देवावाळो आत्मा छे. एवा आत्माने जाणी शके, पण मोटा विद्वानो पण वाणीथी तेनुं वर्णन
करी शके नहि. ज्ञानमां आवे पण वाणीमां आवे नहि. जेम घी खातां तेना स्वादनुं ज्ञान थाय छे पण वाणीमां
ते पूरुं कहेवातुं नथी, तेम आत्मानुं स्वरूप ज्ञानमां जणाय छे पण वाणीमां कही शकातुं नथी. आत्माने
जाणनारा ज्ञानी पण तेने वाणीथी कहेवा समर्थ नथी, तो पछी अज्ञानी तो तेने क्यांथी कही शके?
आ मनुष्यदेह दुर्लभ छे, ने तेमां य आत्मानुं भान करवुं ते महा दुर्लभ छे. घणा जीवो मनुष्यपणुं
पामीने आत्माने जाणता नथी ने कागडां–कूतरां–कीडा जेवुं जीवन गाळे छे. आत्मस्वभाव एवो छे के ज्ञानथी
अनुभवी शकाय छे, पण वाणीथी कहेवातो नथी. श्री मद्राजचंद्र कहे छे के–
“जे पद श्री सर्वज्ञे दीठुं ज्ञानमां
कही शक्या नहि ते पण श्रीभगवान जो.
तेह स्वरूपने अन्य वाणी तो शुं कहे?
अनुभवगोचर मात्र रह्युं ते ज्ञान जो.”
एवा आत्मानुं भान आठ आठ वर्षना राजकुमारो करे छे हुं ज्ञानानंद स्वरूप छुं–एवो अनुभव आठ
वरसनां बाळको पण करे छे. चैतन्यना महिमानो विस्तार एटलो बधो छे के वाणीथी पूरो न पडे, पण ज्ञानना
अनुभवथी ज पूरो पडे छे. घीनुं वर्णन लखीने गमे तेटला चोपडा भरे के गमे तेटलुं कथन करे, पण तेनाथी
सामा जीवमां घीनो स्वाद आपी शके नहि, तेम चैतन्यनुं गमे तेटलुं कथन करवामां आवे पण अनुभव विना
तेनो पार पडे नहि. आत्मा जाण्या विना जन्म मरणनो अंत आवे नहि. आत्मा जाणनार देखनार पदार्थ छे,
महिमावाळो भगवान छे, वाणी जड अचेतन छे, तेना वडे आत्मा जणातो नथी. तो तेने जाणवानो उपाय शुं?
ते कहे छे. लाखो–करोडो प्राणीमां कोई विरला प्राणीओ अंतरमां अनुभव वडे तेने जाणे छे.
(अनुसंधान पान १२०)