ताकात कोई संयोगमां नथी. पण स्वभावमां तेवी ताकात छे. अनुकूळता के प्रतिकूळतामां राग–द्वेष कर्या वगर
ज्ञाता–दष्टापणे रहीने शांतिनुं वेदन करवानी ताकात चैतन्यमां ज छे. एटले गमे ते वस्तुना अभावमां पण
पोते पोतानी शांतिनुं वेदन करवा समर्थ छे. एटले बधी वस्तुओ वगर ज आत्माने चाले छे. पैसा विना
चालतुं नथी–एम अज्ञानी माने छे, पण ते वात बराबर नथी. जगतमां आत्मा छे, ने पैसा छे, पण आत्मा
पैसापणे नथी अने पैसा आत्मापणे नथी. एटले त्रणेकाळे आत्मा पैसा विना ज टकी रहेलो छे आत्मा
पोताना स्वभावथी ज छे. पैसा छे माटे आत्मा छे–एम नथी. आत्मा पोताना स्वभावथी टकेलो छे, ने पैसा
पैसाथी टकेलां छे. एकनो बीजामां अभाव छे. पण परवस्तु वगर मारे चाले नहि–एवी अज्ञानीनी कल्पना छे
ते ज दुःख छे. आत्मा अनादिथी छे, ने आत्मामां परनो अभाव अनादिथी छे. परवस्तु अनादिथी छे. पण
आत्मामां तेनो अभाव छे; एटले आत्माने सदाय परवस्तु वगर ज चाले छे.
ते कल्पना वगर अनादिथी अज्ञानीने चाल्युं नथी. परथी हुं टक्यो नथी, पण माराथी ज टक्यो छुं; मारो
स्वभाव माराथी परिपूर्ण छे ने परथी शून्य छे एटले मारे मारा स्वभाव वगर न चाले एम माने तो तो
पोताना स्वभावने ओळखीने तेनो आश्रय करे ने पराश्रय टाळीने मुक्त थाय.
तो जे होय ते माथुं मारे के आम करो तो धर्म थाय, ने तेम करो तो धर्म थाय पण परथी भिन्न आत्माना भान
वगर धर्म थाय नहि. अने जेने पोताने आत्मानी ओळखाण थई न होय ते धर्मनुं साचुं स्वरूप कही शके नहि.
मारामां अनादि छे; तो पछी पुत्र हतो ने तेनो वियोग थयो–एम त्रणकाळमां नथी. केमके पुत्रनो त्रणे काळे
मारामां वियोग ज छे.
साध्य चलावे छे. पण एक पदार्थने बीजा पदार्थ वगर न चाले एवी मान्यता ते कुमार्ग छे. हुं परथी भिन्न
त्रिकाळ स्वाधीन परिपूर्ण छुं–एवी प्रतीति ते सुमार्ग छे, ते मार्गे चैतन्यनो प्रकाश छे.
चैतन्यतत्त्वनी प्रीति छे ते उत्कृष्ट स्थान पामवाने पात्र छे. पर वस्तु वगर ज मारे चाले छे–एम प्रतीति थई
त्यां “आ संयोग मने अनुकूळ, ने अमुक प्रतिकूळ” एवी कल्पनाने स्थान न रह्युं. बधा पदार्थोनो हुं ज्ञाता छुं
एवो अभिप्राय थयो. पर वगर मारे न चाले एवी ऊंधी मान्यताने लीधे जीवने स्वभाव तरफ जवामां
अनादिथी महान विघ्न थई रह्युं छे. पर चीज वगर मारे न चाले एवी