કેવળજ્ઞાન થયા પછી છાસઠ દિવસે દિવ્યધ્વનિ છૂટી, એટલે અષાડ વદ એકમને દિવસે ભગવાનની ધ્વનિ છૂટી;
અષાડ વદ એકમ તે શાસન જયંતીનો દિવસ છે–શાસ્ત્ર પ્રરૂપકનો દિવસ છે. કેવળજ્ઞાનમાં અનંતા ભાવો જણાય
છે તેથી તેમની દિવ્યધ્વનિમાં પણ અનંત રહસ્ય આવે છે, જ્ઞાનમાં ભાવ પૂરો છે માટે વાણીમાં પણ પૂરું આવે છે.
પરમાત્મા સમવસરણમાં ઈન્દ્રો અને ગણધરો આદિની બાર સભામાં બિરાજે છે, તેમનું આયુષ્ય ચોરાશી લાખ
પૂર્વનું છે. જીવન્મુક્તપણે તેરમી ભૂમિકાએ શ્રી સીમંધર પરમાત્મા મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં વર્તમાનમાં બિરાજી રહ્યા
છે. તેમનું આયુષ્ય મોટું છે.
પર્યાય હોતો જ નથી–એમ જ્ઞાની કહેતા નથી. દરેક વસ્તુમાં પોતાનો પર્યાય તો હોય
જ. રાગાદિ વિકારી પર્યાય કે કેવળજ્ઞાનાદિ નિર્મળ પર્યાય આત્મામાં જ થાય છે;
પણ સમ્યગ્દર્શનના વિષયભૂત ત્રિકાળી દ્રવ્યસ્વભાવને બતાવવા માટે ક્ષણિક
પર્યાયને ગૌણ કરવામાં આવે છે. પોતાના પર્યાયમાં સંસારદુઃખ છે એમ જેને ભાસે.
તેનો ભય લાગે અને તેનાથી છૂટવા માગે તે જીવ પોતાના ચૈતન્યસ્વભાવને સમજે.
પણ જે પોતાના પર્યાયને જ સ્વીકારતો નથી, પોતાની પર્યાયમાં દુઃખ છે તેને
જાણતો નથી તે જીવ ચૈતન્યસ્વભાવને સમજવાનો પ્રયત્ન શા માટે કરે?
દશાએ તેરમી ભૂમિકાએ ત્રીસ વરસ સુધી વિચર્યા, ત્યાર પછી ચાર અઘાતિ કર્મ–વેદનીય, આયુષ્ય, નામ અને
ઉદ્યાનને વિષે ભગવાન આજે નિર્વાણ પામ્યા. ભગવાનને કેવળજ્ઞાન તો ત્રીસ વર્ષ
પહેલાંં થયું હતું અને નિર્વાણ આજે દિવાળીને દિવસે પામ્યા; શાસ્ત્રની રીતે કારતક
વદ ચૌદસની પાછલી રાત્રે અને કારતક વદ અમાસની સવારે નિર્વાણ પામ્યા,
અત્યારે અહીંની રીતે આસો વદી ચૌદસની પાછલી રાત્રે અને આજે આસો વદી
અમાસને પરોઢિયે નિર્વાણ પામ્યા. ચૌદમી ભૂમિકાએ
અકંપ થાય છે. પછી શરીર છૂટે છે અને ભગવાનનો આત્મા મુક્ત થાય છે,
સ્વભાવ છે તેથી ઉપર સિદ્ધક્ષેત્રે જાય છે. આનંદદશા, પૂર્ણાનંદ મુક્તદશા તો અહીં જ પ્રગટ થઈ હતી પરંતુ પ્રદેશનું
કંપન ટળી જતાં, અકંપ થઈને દેહ છૂટી જતાં તે પૂર્ણાનંદ મહાવીર ભગવાન આજે દેહમુક્ત થાય છે. જીવન્મુક્ત
ભગવાન આજે દેહમુક્ત થયા. પાવાપુરીનું જે ક્ષેત્ર છે ત્યાંથી સમશ્રેણીએ ઉપર સિદ્ધક્ષેત્રે મહાવીર પરમાત્મા
બિરાજે છે. એકલો આત્મા દેહથી તદ્ન છૂટો થઈ જવો તેનું નામ મુક્તિ, પોતાનો જ્ઞાન–આનંદમૂર્તિ સ્વભાવ રહી
જવો અને બીજું બધું છૂટી જવું તેનું નામ મુક્તિ. ભગવાન કાર્મણશરીરથી છૂટી મોક્ષ પધાર્યાને આજે ૨૪૭૦ મું
વર્ષ બેસે છે. ભગવાન મહાવીરનો વિરહ પડતાં ભક્તોને પ્રશસ્ત રાગને લઈને આંખમાંથી ચોધારા આંસુ ચાલ્યા
જાય છે અને કહે છે કે અરે! આજે ભરતનો સૂર્ય અસ્ત થયો. પરંતુ ભગવાન મહાવીરનો