Atmadharma magazine - Ank 104
(Year 9 - Vir Nirvana Samvat 2478, A.D. 1952).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 19 of 21

background image
ઃ ૧૬૬ઃ આત્મધર્મઃ૧૦૪
કાદવમાં કમળ
આત્મજ્ઞાની સંત ગુહવાસમાં રહ્યા હોવા છતાં
અંતરથી ઉદાસ....ઉદાસ હોય છે. અહો! તેમની
અંતરદશાની શી વાત! અજ્ઞાની કરતાં એમના કાળજા
જુદા હોય છે.....તેમના હૃદયમાં આંતરા હોય
છે....એમના અંતર પલટા જુદા હોય છે. અજ્ઞાની એને
ક્યાં કાળજે માપશે?
ધાવમાતા છોકરાને નવરાવે, ધવરાવે અને રમાડે
તેમજ એની સગી માતા પણ નવરાવે, ધવરાવે અને
રમાડે; ત્યાં બંનેની ક્રિયા એક સરખી દેખાય છતાં
ભાવમાં ધણાં આંતરા હોય છે. તેવી રીતે અજ્ઞાની
અને જ્ઞાનીની ક્રિયા બહારથી એક સરખી દેખાય પણ
ભાવમાં ધણા આંતરા હોય છે.
જ્ઞાની ગૃહસ્થાશ્રમમાં રહ્યા છતાં એનું અંતર હૃદય
જુદું જ હોય છે. તે સમજે છે કે હું પરમાનંદમૂર્તિ છું,
એક રાગનો કણિયો પણ મારો નથી; નબળાઈને
લઈને આ અસ્થિરતમાં જોડાઉં છું તે મારા આનંદની
લૂંટ છે, મને કલંક છે; આ ક્ષણે વીતરાગ થવાતું હોય
તો બીજું કાંઈ જોઈતું નથી.–આવું જ્ઞાનીનું હૃદય છે.
આ તો જ્ઞાનીના હૃદયની થોડી વ્યાખ્યા થઈ,
બાકી જ્ઞાનીનું હૃદય કેવું નિર્લેપ છે તે સાધારણ કેમ
જાણી શકે? એ તો જે જાણે તે જાણે! સાધકના હૃદય
બહારથી કલ્પી શકાય તેવા નથી.
–સમયસાર–બંધઅધિકારના પ્રવચનો ઉપરથી