શ્રી સનાતન જૈન શિક્ષણવર્ગ–સોનગઢ
પરીક્ષા–વર્ષ નવમું
ત્રીજી શ્રેણી (ઉત્તમ શ્રેણી)
સમયઃ– સવારના ૯–૧પ થી ૧૧ તા. ૧–૬–પ૩
સોમવાર.
પ્રશ્નઃ ૧. ભાવલિંગી મુનિ કોને કહે છે, તેમનાં અંતરંગ અને બાહ્ય ચિહ્નો શું છે અને તેમની બાહ્ય
પ્રવૃત્તિ કેવી હોય છે તે વિષે ૨૦ લીટીનો નિબંધ લખો. (માર્ક ૨૦)
પ્રશ્નઃ ૨. વીતરાગ–વિજ્ઞાનરૂપ પ્રયોજનની સિદ્ધિ શ્રી અરહંતાદિક વડે કેવી રીતે થાય છે તે કારણ
આપીને સમજાવો. અથવા
મંગળ કરનારને જિનશાસનના ભક્ત દેવાદિક સહાયમાં નિમિત્ત કેમ બનતા નથી તેનાં
કારણ આપો. (માર્ક ૧૬)
પ્રશ્નઃ ૩. સમર્થ કારણની વ્યાખ્યા લખો; અને (अ) એક જીવને વર્તમાનમાં ઔપશમિક સમ્યગ્દર્શન
પ્રગટે છે તેમાં તથા (ब) મહાવિદેહક્ષેત્રમાં બિરાજમાન એક મુનિને અનંત ચતુષ્ટય પ્રગટે છે
તેમાં–તે વ્યાખ્યામાં આવેલ નિયમો સ્પષ્ટ રીતે સમજાવો. (માર્ક ૧૬)
પ્રશ્નઃ ૪. નીચેની માન્યતાવાળા કયા અભાવનો નકાર કરે છે? તે કારણો આપીને સમજાવો.
(ગમે તે ચારના જવાબ લખવા.) (માર્ક ૧૬)
(૧) વર્તમાનમાં એક જીવને અજ્ઞાન વર્તે છે કારણ કે તેને કુગુરુનો ઉપદેશ મળ્યો છે.
(૨) અત્યારે એક જીવને મિથ્યાત્વ વર્તે છે, તેને ટાળીને તે કદી સમ્યગ્દર્શન પ્રગટ કરી શકશે નહિ.
(૩) પૂર્વે એક જીવે ઘણો વિકાર કર્યો હતો તેથી તે વર્તમાનમાં પણ વિકાર કરે છે.
(૪) કેવળી ભગવાનને ચાર અઘાતિ કર્મો બાકી છે તેથી તેઓ સિદ્ધ દશાને પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી.
(પ) પવનનો ઝપાટો આવતાં વૃક્ષનાં પાંદડાં ચાલ્યાં ને તેથી તેની નીચે પડછાયો પડયો.
પ્રશ્નઃ પ. નીચેનું કથન કયા નયનું છે ને તેમાં નિશ્ચય–વ્યવહાર સમજાવો. (ગમે તે ચારના જવાબ લખવા.)
(માર્ક ૧૬)
(૧) કોઈ જીવ પ્રબળ કર્મના ઉદયને કારણે અગિયારમા ગુણસ્થાનેથી પડીને મિથ્યાત્વી થઈ જાય છે.
(૨) જીવ સ્વપુરુષાર્થ વડે અનંત વીર્ય પ્રગટ કરી શકે છે.
(૩) ભગવાનનો દિવ્યધ્વનિ જીવોને તત્ત્વજ્ઞાનનું કારણ છે.
(૪) અનાદિકાળથી અજ્ઞાની જીવ પોતાના અજ્ઞાન તથા મોહભાવને લીધે સંસારમાં
પરિભ્રમણ કરે છે.
(પ) શ્રી સીમંધર ભગવાનનાં દર્શન કરવાથી મને શુભ ભાવ થયો.
(૬) ધર્માસ્તિકાયના અભાવને લીધે સિદ્ધ ભગવાન અલોકમાં જઈ શકતા નથી.
(૭) શ્રેણિક રાજા નરકગતિ નામકર્મના ઉદયને કારણે નરકમાં ગયા.
પ્રશ્નઃ ૬. अ. નીચેનામાંથી ગમે તે ચારની વ્યાખ્યા લખો. (માર્ક ૮)
અવગ્રહ, મંગળ, મોક્ષમાર્ગ, ઉપાદાન કારણ, સંકલેશ પરિણામ, પ્રધ્વંસાભાવ, ચેતના.
નીચેની પંક્તિઓ સમજાવો. (માર્ક ૮)
ઉપાદાન બલ જહં તહાં, નહિ નિમિત્તકો દાવ,
એક ચક્રસોં રથ ચલે, રવિકો યહૈ સ્વભાવ.
સધૈ વસ્તુ અસહાય જહાં, તહાં નિમિત્ત હૈ કૌન,
જ્યોં જહાજ પરવાહમેં, તિરે સહજ વિન પૌન.
(આ પ્રશ્નોના જવાબ આવતા અંકમાં વાંચો.)