Atmadharma magazine - Ank 118
(Year 10 - Vir Nirvana Samvat 2479, A.D. 1953).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 14 of 25

background image
: શ્રાવણ : ૨૦૦૯ : આત્મધર્મ–૧૧૮ : ૨૧૩ :
અહો! અચિંત્ય
આત્મવૈભવ...
અચિંત્ય આત્મવૈભવને ઓળખવો તે જ સમ્યગ્દર્શનનો અને
સિદ્ધપદનો ઉપાય છે. જો અચિંત્ય આત્મનિધાનને ઓળખે તો
અનાદિકાળની દીનતાનો અંત આવીને અપૂર્વ સિદ્ધપદનાં નિધાન પ્રગટે.
દરેક આત્મા અનંત શક્તિસંપન્ન ચૈતન્ય પરમેશ્વર છે. પણ
પોતાના અદ્ભુત આત્મવૈભવને ભૂલીને મૂર્ખ જીવો બાહ્ય
વૈભવથી પોતાની મહત્તા સમજે છે. લક્ષ્મી મકાન–સ્ત્રી વગેરે
પરદ્રવ્ય કે પુણ્ય તે આત્માની ખરી સંપત્તિ નથી, ચક્રવર્તીનો
વૈભવ કે ઈન્દ્રપદની વિભૂતિ તેના વડે આત્માની મહત્તા નથી,
પોતાની અનંત ચૈતન્યશક્તિરૂપ સંપત્તિ –કે જે આત્માથી કદી
પણ જુદી ન પડે –તે જ આત્માની ખરી સંપત્તિ છે, તે જ
આત્માનો ખરો વૈભવ છે અને તેનાથી જ આત્માની મહત્તા છે.
આવા સ્વભાવના બહુમાનમાં પર્યાયમાં જ્ઞાનાદિ પ્રગટે તેનું
અભિમાન થતું નથી; જેને ચૈતન્યની અપાર મહત્તાનું ભાન નથી
ને જે તુચ્છબુદ્ધિ છે તેને જ અલ્પ પર્યાયનું ને પરનું અભિમાન
થાય છે. બહારમાં લક્ષ્મી વગેરેનો સંયોગ આવે ત્યાં તેને પોતાની
સંપત્તિ માનીને અજ્ઞાની અભિમાન કરે છે, પણ તે સંયોગ તો
અલ્પકાળ રહીને ચાલ્યો જવાનો છે, તે આત્મા સાથે કાયમ
રહેવાનો નથી માટે તે આત્માની સંપત્તિ નથી. અનંતગુણનું
ચૈતન્યનિધાન અંદર ત્રિકાળ ભર્યું છે તે શાશ્વત સંપદાને અજ્ઞાની
ઓળખતો નથી; જો તે અચિંત્ય આત્મનિધાનને ઓળખે તો
પરનું અભિમાન છૂટી જાય ને અનાદિકાળની દીનતાનો અંત
આવીને સિદ્ધપદનાં અપૂર્વ નિધાન પ્રગટે.
અહો! અચિંત્ય સામર્થ્યવાળા ને વિકલ્પ વિનાના એવા
પૂર્ણ શુદ્ધસ્વભાવરૂપ કેવળજ્ઞાન વૈભવનો મહિમા કેટલો? અને
જેમાંથી તે કેવળજ્ઞાન વૈભવ પ્રગટ્યો તે આત્મદ્રવ્યના અપાર
વૈભવની તો શું વાત!! ચૈતન્યસામર્થ્યનો કોઈ અચિંત્ય મહિમા
છે. –આવા અચિંત્ય આત્મવૈભવને ઓળખવો તે જ
સમ્યગ્દર્શનનો અને સિદ્ધપદનો ઉપાય છે.
–પ્રવચનમાંથી