અહીં પૂ. ગુરુદેવે સમજાવ્યું છે; આત્મામાં પોતામાં જ ભગવાન
થવાની તાકાત છે––એવું આત્માનું ભગવાનપણું સ્વીકાર્યા
વિના કદી સાચી અહિંસા કે ધર્મ હોતો નથી.
સ્વર્ગમાં ગયો, પણ વાસ્તવિક ધર્મ શું છે? આત્માની અહિંસા શું છે? તે વાત પૂર્વે એક સેકંડ પણ સમજ્યો
નથી. અહિંસા કોને કહેવી? હું પરને ન મારું એવો શુભભાવ છે, તે શુભભાવ તો જીવ અનંતવાર કરી
ચૂક્યો છે, તે કાંઈ ખરી અહિંસા નથી; રાગથી આત્માને લાભ માન્યો તેમાં જ આત્માની હિંસા છે.
સર્વજ્ઞદેવે કહેલી અહિંસાનું રહસ્ય તો એ છે કે જ્ઞાનાનંદસ્વરૂપ આત્માની રાગરહિત શ્રદ્ધા કરવી, તેનું જ્ઞાન
કરવું ને તેમાં એકાગ્રતા કરવી. આવા સમ્યક્ શ્રદ્ધા–જ્ઞાન–ચારિત્રનું નામ સાચી અહિંસા છે, ને તે જ ધર્મ
છે. આવી અહિંસા જીવે કદી એક ક્ષણ પણ કરી નથી.
ચૈતન્યમાં જીવનશક્તિ પડી છે... સર્વજ્ઞતાની શક્તિ તારામાં પડી છે... આનંદના નિધાન તારી શક્તિમાં
ભર્યાં છે, તેની સન્મુખ થઈને એકવાર તેની પ્રતીત કર, તો અપૂર્વ અતીન્દ્રિય શાંતિનો અંશ પ્રગટે. કોઈ
બહારની ક્રિયાના કારણે, કે અંદરના શુભપરિણામ થયા તેના અવલંબને અપૂર્વશાંતિ પ્રગટે એમ બનતું
નથી. તારા જ્ઞાનને અંતર્મુખ કરીને સ્વભાવને જાણતાં તે અપૂર્વશાંતિ પ્રગટે છે, પુણ્યભાવ હોય તેને જ્ઞાન
જાણે, પણ ત્યાં તે પુણ્યના કારણે જ્ઞાન થયું એમ નથી, અને જ્ઞાનને કારણે પુણ્ય પરિણામ થયા એમ પણ
નથી. જ્ઞાનનો સ્વભાવ સ્વ–પરને જાણવાનો છે, તે જ્ઞાન પુણ્યથી જુદું છે. ભગવાન સર્વજ્ઞદેવની વાણીમાં
એમ આવ્યું કે અરે આત્મા! પૂર્વના અનંતકાળમાં તને તારા આત્માનું સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યગ્જ્ઞાન એક
સેકંડ પણ થયું નથી, જો એક સેકંડ પણ સમ્યગ્દર્શન કરે તો આ સંસાર પરિભ્રમણનો નાશ થયા વિના રહે
નહિ. ભગવાન! તેં તારા ચૈતન્યની જાતને જાણ્યા વિના, ધર્મીપણાનું અભિમાન કર્યું છે, પુણ્ય પરિણામ
કરીને મેં ધર્મ કર્યો એમ તેં માન્યું છે ને જડની ક્રિયા મારાથી થાય છે એવું પરનું અભિમાન કર્યું છે, પણ
જડથી ભિન્ન ને પુણ્ય–પાપથી ભિન્ન જ્ઞાનાનંદ સ્વરૂપ શું છે તેને તેં કદી ઓળખ્યું નથી તે ચૈતન્યતત્ત્વની
ઓળખાણ વગર સમ્યગ્દર્શન થાય નહિ ને ભવભ્રમણ મટે નહિ. માટે જ્ઞાનાનંદસ્વરૂપ આત્માને જાણીને
સમ્યગ્દર્શન કેમ થાય તેની રીત આચાર્યદેવ સમજાવે છે.