Atmadharma magazine - Ank 134-135
(Year 12 - Vir Nirvana Samvat 2481, A.D. 1955).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 44 of 45

background image
: માગસર–પોષ : ૨૪૮૧ : આત્મધર્મ : ૧૦૫ :
૧૮૭ ગંભીર રહસ્યનું દોહન
૧૮૮ આખા દ્રવ્યને સાથે ને સાથે રાખીને અપૂર્વ વાત!
૧૮૯ –છૂટવાનો માર્ગ.
૧૯૦ ‘જ્ઞાયક’ જ જ્ઞેયોનો જ્ઞાતા છે.
૧૯૧ આ છે, જ્ઞાયકસ્વભાવનું અકર્તાપણું.
૧૯૨ ‘જીવંત વસ્તુવ્યવસ્થા અને જ્ઞાયકનું જીવન’ ––તેને
જે નથી જાણતો તે મૂઢ માને છે––મરેલાને જીવતું ને
જીવતાને મરેલું!
૧૯૩ કર્તાકર્મપણું અન્યથી નિરપેક્ષ છે, માટે જીવ અકર્તા
છે, જ્ઞાયક છે.
૧૯૪ આ ‘ક્રમબદ્ધપર્યાયના પારાયણનું સપ્તાહ’ આજે
પૂરું થાય છે..’
૧૯પ આ સમજે તે શું કરે? બધા ઉપદેશોનો નીચોડ!
૧૯૬ જ્ઞાયક ભગવાન જાગ્યો... તે શું કરે છે?
૧૯૭ ‘ક્રમબદ્ધ’ ના જ્ઞાતાને મિથ્યાત્વનો ક્રમ ન હોય.
૧૯૮ ‘ચૈતન્ય ચમત્કારી હીરો.’
૧૯૯
ચૈતન્ય રાજાને જ્ઞાયકભાવની રાજગાદીએ
બેસાડીને સમ્યક્ત્વના તિલક થાય છે, ત્યાં વિરોધ
કરીને પરને ફેરવવા માંગે છે તેનો દી’ ફર્યો છે!
(‘–રા’ નથી ફરતો... રા’ નો દી’ ફરે છે.’)
૨૦૦ ‘કેવળીના નંદન’ બતાવે છે–કેવળજ્ઞાનનો પંથ!
ક્રમબદ્ધપર્યાય પ્રવચનો: ભાગ બીજો
પ્રવચન પહેલું
૧ અલૌકિક અધિકારનું ફરીને વાંચન ૨૩ આત્મહિતને માટે ભેદજ્ઞાનની સીધી સાદી વાત.
૨ જ્ઞાયકસ્વભાવની દ્રષ્ટિ કરવાનું પ્રયોજન છે. ૨૪ હે જ્ઞાયકચિદાનંદ પ્રભુ! તારા જ્ઞાયકતત્ત્વને લક્ષમાં લે.
૩ જ્ઞાયકસ્વભાવી જીવ રાગનો પણ અકર્તા છે. ૨૫ અરે મૂરખ! એકાંતની વાત એક કોર મૂકીને આ સમજ!
૪ જ્ઞાનીની વાત, અજ્ઞાનીને સમજાવે છે. ૨૬ સમકીતિ ને રાગ છે કે નથી?
૫ કઈ દ્રષ્ટિથી ક્રમબદ્ધપર્યાયનો નિર્ણય થાય. ૨૭ ક્રમબદ્ધપર્યાયનો સાચો નિર્ણય ક્યારે થાય?
૬ ‘સ્વસમય’ એટલે રાગાદિનો અકર્તા. ૨૮ જ્ઞાની રાગના અકર્તા છે; ‘જેનો મુખ્યતા તેનો જ કર્તા.’
૭ ‘નિમિત્તનો પ્રભાવ’ માનનાર બાહ્યદ્રષ્ટિમાં અટક્યા છે. ૨૯ ક્રમબદ્ધપર્યાય સમજવા જેટલી પાત્રતા ક્યારે?
૮ જ્ઞાતાના ક્રમમાં જ્ઞાનની વૃદ્ધિ ને રાગની હાનિ.
૩૦ ભગવાન! તું કોણ? ને તારા પરિણામ કોણ?
૯ અંર્તમુખ જ્ઞાનની સાથે જ આનંદ–શ્રદ્ધા ૩૧ જ્ઞાનીની દશા.
વગેરેનું પરિણમન; અને તે જ ધર્મ. ૩૨ ‘અકિંચિત્કાર હોય તો, –નિમિત્તની ઉપયોગિતા શું?’
૧૦ જેવું વસ્તુસ્વરૂપ, તેવું જ જ્ઞાન, અને તેવી જ વાણી. અજ્ઞાનીનો પ્રશ્ન.
૧૧ જ્ઞાયકસ્વભાવની દ્રષ્ટિ–એ જ મૂળતાત્પર્ય. પ્રવચન બીજું
૧૨ વારંવાર ઘૂંટીને અંતરમાં પરિણમાવવા જેવી મુખ્ય વાત. ૩૩ ‘જીવ’ અજીવનો કર્તા નથી’ –કેમ નથી?
૧૩ જીવત્તત્ત્વ.
૩૪ કર્મ સાથેનો નિમિત્ત–નૈમિત્તિક સંબંધ તોડયો તેણે
સંસાર તોડયો.
૧૪ જીવનનું ખરું કર્તવ્ય. ૩૫ ‘ઈશ્વર જગતકર્તા,’ ને ‘આત્મા પરનો કર્તા’ –એ
બંને માન્યતાવાળા સરખા!
૧૫ પ્રભુ! તારા જ્ઞાયકભાવને લક્ષમાં લે. ૩૬ જ્ઞાનીની દ્રષ્ટિ અને જ્ઞાન.
૧૬ નિર્મળ પર્યાયને જ્ઞાયકભાવનું જ અવલંબન. ૩૭ દ્રવ્યને લક્ષમાં રાખીને ક્રમબદ્ધપર્યાયની વાત.
૧૭ ‘પુરુષ પ્રમાણે વચન પ્રમાણ? એ ક્યારે લાગુ પડે? ૩૮ પરમાર્થે બધા જીવો જ્ઞાયકસ્વભાવી છે;–પણ
૧૮ ક્રમબદ્ધની કે કેવળીની વાત કોણ કહી શકે?
એમ કોણ જાણે?
૧૯ જ્ઞાનના નિર્ણય વિના બધું ય ખોટું. જ્ઞાયકભાવરૂપી ૩૯ ‘ક્રમબદ્ધપર્યાય’ અને તેના ચાર દ્રષ્ટાંતો.
તલવારથી સમકિતીએ સંસાર ને છેદી નાખ્યો છે.
૪૦ હે જીવ! તું જ્ઞાયકને લક્ષમાં લઈને વિચાર.
૨૦ સમ્યગ્દ્રષ્ટિ મુક્ત; મિથ્યાદ્રષ્ટિ ને જ સંસાર. ૪૧ ક્રમબદ્ધપણું કઈ રીતે છે?
૨૧ સમ્યગ્દર્શનના વિષયરૂપ જીવતત્ત્વ કેવું? ૪૨ * જ્ઞાન અને જ્ઞેયની પરિણમનધારા;
૨૨ નિમિત્ત અકિંચિંત્કર હોવા છતાં, સતમાં સત્ * કેવળીભગવાનના દ્રષ્ટાંતે સાધકદશાની સમજણ.
જ નિમિત્ત હોય. ૪૩ ‘જીવ’ કેવો? અને જીવની પ્રભુતા શેમાં?