ઈન્દ્રિયવિષયોનો રંગ ઊડી જાય. સંયોગી ચીજમાં જે વૃત્તિનો તીવ્ર વેગ કરી નાંખે છે તેને અસંયોગી સ્વભાવ
તરફ વળવાનો અવકાશ રહેતો નથી. સ્વભાવની રુચિ થાય અને બાહ્યવિષયો તરફની વૃત્તિનો વેગ મોળો ન
પુણ્ય–પાપની જે વૃત્તિઓ થાય તેમાં મારી શાંતિ નથી, અને સંયોગોમાં પણ સ્વપ્નેય મારું સુખ નથી. ચૌદ
બ્રહ્માંડમાં કોઈ મારો આનંદ આપનાર નથી, મારો આનંદ મારામાં જ છે. ઈન્દ્રપદના વૈભવમાં કે ઈન્દ્રાણીના
સહવાસમાં પણ મારો આનંદ નથી. આવા ભાનપૂર્વક ચૈતન્યના અતીન્દ્રિયઆનંદના વેદન પાસે, ઈન્દ્રાણી જેવી
નવયૌવના સ્ત્રીને નીરખતાં તે કષ્ટાની પૂતળી ભાસે છે, તેમાં સ્વપ્નેય સુખ ભાસતું નથી, તે ભગવાન સમાન
જરાપણ સુખબુદ્ધિ તેને થતી નથી;–તે ભગવાન સમાન છે, અને અલ્પકાળમાં પૂર્ણાનંદને સાધીને તે સાક્ષાત્
પરમાત્મા થઈ જશે.
સમાન આ માનવદેહના ભોગથી તેને કદાપિ તૃપ્તિ થવાની નથી. માટે ભોગ ખાતર જિંદગી
ગાળવા કરતાં મનુષ્યજીવનમાં બ્રહ્મચર્ય પાળવું અને નિવૃત્તિથી તત્ત્વનો અભ્યાસ કરવો તે જ
આ મોંઘા માનવજીવનમાં કરવા જેવું ઉત્કૃષ્ટ કર્તવ્ય છે.
અલ્પ માનવજીવનનો કટકો મળ્યો, તેને મૂર્ખ જીવ વિષયોમાં વેડફી નાંખે છે. અરે! આ મોંઘા
જીવનને વિષયભોગની લાલસામાં વેડફી નાંખવા કરતાં વૈરાગ્ય લાવી બ્રહ્મચર્ય પાળવું અને
નિવૃત્તિથી તત્ત્વનો અભ્યાસ કરવો તે આ મોંઘા જીવનનું મહા કર્તવ્ય છે.
છે કે હવે આત્માર્થને ખાતર આ જીવન અર્પણ કરો.