ઉત્તર:– આત્મા અને બંધના ભિન્ન ભિન્ન લક્ષણોની સૂક્ષ્મ અંર્તસંધિમાં પ્રજ્ઞા–છીણીને સાવધાન થઈને મારવાથી તેઓ
ઉત્તર:– પ્રજ્ઞા એટલે ભેદજ્ઞાનરૂપ બુદ્ધિ;
(૩૬) પ્રશ્ન:– તે પ્રજ્ઞા કેવી છે?
ઉત્તર:– તે પ્રજ્ઞા ‘ભગવતી’ છે, મહિમાવંત છે.
(૩૭) પ્રશ્ન:– આત્મા અને બંધને છેદવા માટે આ ભગવતી પ્રજ્ઞા જ એક સાધન છે ને બીજું સાધન કેમ નથી?
ઉત્તર:– કેમકે નિશ્ચયે પોતાથી ભિન્ન સાધનનો અભાવ હોવાથી ભગવતી પ્રજ્ઞા જ છેદનાત્મક સાધન છે.
(૩૮) પ્રશ્ન:– દેહની ક્રિયા આત્મા અને બંધને જુદા કરવાનું સાધન છે કે નહિ?
ઉત્તર:– ના; દેહની ક્રિયા તે સાધન નથી, કેમકે તે પોતાથી ભિન્ન છે; અને મોક્ષ માટે પોતાથી ભિન્ન સાધનનો અભાવ છે.
(૩૯) પ્રશ્ન:– શુભરાગ તે મોક્ષનું સાધન છે કે નથી?
ઉત્તર:– ના; શુભરાગ તે ખરેખર મોક્ષનું સાધન નથી, કેમકે તે પણ ખરેખર આત્માના સ્વભાવથી ભિન્ન છે; અને મોક્ષ
ઉત્તર:– અંતર્મુખ થઈને એકાગ્ર થયેલું જ્ઞાન તે ‘ભગવતી પ્રજ્ઞા’ છે; આત્મા સાથે અભિન્ન વર્તતી થકી તે પ્રજ્ઞા જ
ઉત્તર:– આત્મા અને બંધને ભિન્ન કરવા તે અહીં કાર્ય છે.
(૪૨) પ્રશ્ન:– તે કાર્યનો કર્તા કોણ છે?
ઉત્તર:– મોક્ષર્થી જીવ તે કાર્યનો કર્તા છે.
(૪૩) પ્રશ્ન:– તે કર્તાનું સાધન શું છે?
ઉત્તર:– મોક્ષરૂપી કાર્ય કરવામાં આત્માના સાધનની ‘મીમાંસા’ કરવામાં આવતાં ભગવતી પ્રજ્ઞા જ તેનું સાધન છે,
ઉત્તર:– મીમાંસા એટલે ઊંડી તપાસ, ઊંડી વિચારણા; આત્મામાં ઊતરીને ઊંડી તપાસ કરતાં ભગવતીપ્રજ્ઞા જ
ઉત્તર:– જ્ઞાની અંતરમાં જ્ઞાનને એકાગ્ર કરતા થકા, ને રાગને પોતાથી ભિન્ન જાણતા થકા મોક્ષના પંથે ચડેલા છે.
(૪૬) પ્રશ્ન:– અજ્ઞાની કયા પથે પડેલો છે?
ઉત્તર:– રાગથી ધર્મ માનનાર અજ્ઞાની સંસારના પંથે પડેલો છે.
(૪૭) પ્રશ્ન:– નવ તત્ત્વમાં જીવતત્ત્વ કેવું છે?
ઉત્તર:– જ્ઞાન જેનો પરમ સ્વભાવ છે એવું જીવતત્ત્વ છે, તે રાગાદિથી ખરેખર ભિન્ન છે.
(૪૮) પ્રશ્ન:– રાગ તે કયું તત્ત્વ છે?
ઉત્તર:– રાગ તે બંધતત્ત્વમાં સમાય છે.
(૪૯) પ્રશ્ન:– આત્મા અને બંધની સૂક્ષ્મસંધિમાં પ્રજ્ઞા–છીણીને પટકવી એટલે શું?
ઉત્તર:– રાગ અને આત્મા બંનેના ભિન્નભિન્ન લક્ષણો ઓળખીને, રાગ સાથે જ્ઞાનની એકતા ન કરવી, ને જ્ઞાનને
ઉપાય છે.
ઉત્તર:– પ્રજ્ઞા–છીણી એટલે અંતરમાં એકાગ્ર થયેલું જ્ઞાન, તે ખરેખર આત્મા સાથે અભેદ હોવાથી આત્માથી અભિન્ન છે.